Những năm trở lại đây, mô hình HTX có liên kết với các hộ dân ngày càng phổ biến, nhất là liên kết trong trồng chè. Điển hình như Hợp xã tác Tân Tiến ở xã Phúc Khoa, huyện Tân Uyên liên kết trồng chè với nông hộ từ sản xuất, thu hái, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm. Theo ông Kim Văn Tân - Giám đốc HTX Tân Tiến, HTX thành lập từ năm 2006 và bắt đầu sản xuất chè năm 2011. Trong hợp đồng liên kết, HTX ứng phân bón, vật tư cho người dân trồng chè và chịu trách nhiệm tiêu thụ chè búp tươi theo giá thị trường; người dân phải chăm sóc chè, thu hái theo quy trình kỹ thuật HTX quy định. Hiện nay, HTX chế biến đạt 24 tấn chè búp tươi/ngày, trung bình mỗi giờ sản xuất được 1 tấn chè khô. Tổng diện tích chè thuộc vùng liên kết của HTX là 175ha; thực hiện ký kết hợp đồng liên kết với 140 hộ dân. Sản phẩm chủ yếu xuất khẩu đi thị trường pakistan với. Doanh thu năm 2018 đạt 27.671 triệu đồng.

Người lao động HTX Tân Tiến chế biến chè.

Thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 18/3/2002 về tiếp tục đổi mới phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể (KTTT) trong lĩnh vực nông nghiệp trên địa bàn tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cụ thể hóa thành chương trình hành động và nêu cao tầm quan trọng công tác tuyên truyền nội dung của Nghị quyết, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về phát triển KTTT và các chương trình phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới (NTM) tới cán bộ, đảng viên và thành viên HTX nông nghiệp. Từ đó, nâng cao nhận thức về hợp tác xã kiểu mới, thấy rõ được vai trò, nhiệm vụ trong thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng NTM ở địa phương. Tuyên truyền, giới thiệu các mô hình HTX nông nghiệp thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng NTM để nhân ra diện rộng.

Sau 15 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 18/3/2002 Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa IX) KTTT từng bước đi vào cuộc sống, đặc biệt là các hộ gia đình ở khu vực nông nghiệp, nông thôn. Khu vực KTTT của tỉnh có những chuyển biến tích cực, đặc biệt là các HTX nông nghiệp. Các HTX nông nghiệp theo mô hình cũ về cơ bản đã chuyển đổi; HTX yếu kém, tồn tại hình thức được giải thể. Số HTX nông nghiệp thành lập mới tăng nhanh qua từng năm, hình thức hoạt động có nhiều đổi mới, ngày càng hiệu quả, nội dung hoạt động từ chủ yếu là các dịch vụ kỹ thuật mở rộng sang dịch vụ tổng hợp.

Đã hình thành HTX ở các lĩnh vực chuyên ngành như: thủy sản, chăn nuôi, lâm nghiệp, nông nghiệp tổng hợp. Đồng thời, thể hiện vai trò quan trọng trong việc tiếp thu, hướng dẫn ứng dụng, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi và được củng cố một bước về tổ chức, nâng cao năng lực nội tại, tích lũy đầu tư phát triển, đáp ứng ngày càng nhiều hơn nhu cầu, lợi ích của thành viên.

Cùng với sự quan tâm của tỉnh, sự nỗ lực của ngành chức năng và các HTX, số lượng HTX liên kết với các thành phần kinh tế khác ngày càng tăng. Năm 2004 chưa có HTX nông nghiệp tham gia liên kết thì đến năm 2018 toàn tỉnh đã có 7 đơn vị thực hiện liên kết. Việc đầu tư, liên kết, liên doanh với các thành phần kinh tế khác, gắn sản xuất với tiêu thụ theo chuỗi giá trị sản phẩm là một trong những mắt xích quan trọng giải quyết đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp hiện nay. Đây cũng là xu thế tất yếu trong hoạt động của các HTX nông nghiệp kiểu mới trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, trong bối cảnh ngành Nông nghiệp của tỉnh vẫn phát triển với quy mô nhỏ, manh mún, đa phần sản xuất theo kiểu truyền thống thì sự liên kết lại càng cần thiết, nhất là liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị gắn với xây dựng thương hiệu hàng hóa.

Theo dự kiến chương trình kỳ họp thứ 10 HĐND tỉnh khóa XIV, nhiệm kỳ 2016-2021 sắp tới sẽ ban hành Nghị quyết quy định chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh, trong đó hỗ trợ giống, vật tư, bao bì, nhãn mác sản phẩm cho HTX. Tin rằng, chính sách này sẽ tiếp tục thúc đẩy HTX nông nghiệp phát triển, góp phần xây dựng tỉnh nhà ngày càng khởi sắc.

Đến thời điểm 31/12/2018, toàn tỉnh có 88 HTX nông nghiệp (tăng 82 HTX so với năm 2004), trong đó 20 HTX thành lập mới; 76 HTX đang hoạt động; 12 HTX ngừng hoạt động; 75 HTX đã chuyển đổi. Tổng số thành viên HTX nông nghiệp toàn tỉnh là 750 thành viên (tăng 715 thành viên so với năm 2004), 755 lao động làm việc trong khu vực HTX nông nghiệp (tăng 720 lao động so với năm 2004).