Phong Thổ là huyện biên giới với 17 xã, thị trấn, phần lớn là đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Do nhận thức, hiểu biết về pháp luật còn hạn chế nên số vụ việc phát sinh nhiều (Phong Thổ thuộc tốp 3 địa phương trong tỉnh có số vụ việc nhiều nhất cần giải quyết). Chỉ tính riêng trong năm 2021, TAND huyện thụ lý tổng số 235 vụ việc các loại. Chủ yếu liên quan đến án hình sự, tranh chấp dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, lao động. Vấn đề đặt ra là làm sao giải quyết các án được công bằng, khách quan trong khi lực lượng thực hiện quyền tư pháp của huyện mỏng (11 người).

Đồng chí Triệu Trung Tá – Chánh án TAND huyện Phong Thổ cho biết, ngay từ đầu năm TAND huyện xây dựng kế hoạch thực hiện nhiệm vụ, tập trung đưa ra các giải pháp đảm bảo tiến độ, chất lượng giải quyết các vụ án có tính chất phức tạp (ma túy, trộm cắp). Căn cứ trên trình độ thẩm phán, thư ký để lãnh đạo đơn vị phân công giải quyết các vụ việc dân sự, hình sự phù hợp. Đẩy mạnh công tác cải cách tư pháp; tăng cường tổ chức các phiên tòa xét xử vụ án khó, trên cơ sở đó rút kinh nghiệm. TAND huyện còn lựa chọn vụ án điển hình, tổ chức xét xử lưu động tại các xã biên giới và những bản là điểm nóng liên quan đến các vụ án đang được người dân quan tâm. Lồng ghép công tác xét xử với công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật trong Nhân dân.

Tòa án Nhân dân huyện Phong Thổ xét xử lưu động bị cáo Tẩn Láo Xì về tội tàng trữ trái phép chất ma túy tại xã Sin Suối Hồ.

Ngoài ra, công tác phối hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể, các cơ quan trong khối tố tụng cũng được đẩy mạnh thông qua việc ký kết quy chế phối hợp. Từ năm 2021 đến nay, TAND huyện vận dụng hiệu quả Luật Hòa giải đối thoại tại tòa án; phát huy vai trò của hòa giải viên trong giải quyết các án dân sự liên quan đến tranh chấp đất đai, nguồn nước, hôn nhân gia đình… Từ đó, tiết kiệm án phí, thời gian, chi phí đi lại cho người dân, hơn cả là giữ gìn sự đoàn kết trong Nhân dân, giảm áp lực công việc cho tòa.

Kết thúc năm 2021, TAND huyện giải quyết được 212/235 vụ việc (đạt tỷ lệ 90,2%, tăng 54 vụ so với cùng kỳ năm 2020). Trong đó, xét xử 92 vụ án hình sự, với 119 bị cáo (106 bị cáo chịu mức an tù có thời hạn, 8 bị cáo án treo, 3 bị cáo cải tạo không giam giữ, 2 bị cáo phạt tiền). Giải quyết 120 vụ việc liên quan đến án tranh chấp dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, lao động. Các vụ án được xét xử đều đảm bảo đúng thời hạn luật định, xét xử đúng người, đúng tội, đúng quy định của pháp luật, không có vụ án nào bị hủy, cải sửa nghiêm trọng, không có bị cáo bị oan sai và bỏ lọt tội phạm. Đối với các vụ án dân sự, hôn nhân gia đình giải quyết đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của phụ nữ và trẻ em.

Các bản án sau khi có hiệu lực đều được ra quyết định thi hành đầy đủ, kịp thời, đúng thủ tục luật định. Công tác thi hành án phạt tù được quan tâm, theo dõi chặt chẽ và ban hành các quyết định đúng theo quy định, không có trường hợp nào hoãn thi hành án không có căn cứ pháp luật. Các bản án, quyết định thuộc diện được công bố trên cổng thông tin điện tử của tòa án kịp thời đúng thời hạn, trong năm 2021 không có bản án nào bị công bố chậm. Bản án đã tuyên có tác dụng giáo dục, răn đe phòng ngừa tội phạm, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa; đồng thời, phổ biến, giáo dục pháp luật tới quần chúng Nhân dân. Với sự cố gắng đó, năm 2021, TAND huyện Phong Thổ đạt tập thể lao động xuất sắc, được TAND tối cao tặng danh hiệu tập thể dẫn đầu phong trào thi đua.

Trao đổi về định hướng trong thời gian tới, đồng chí Triệu Trung Tá – Chánh án TAND huyện Phong Thổ khẳng định: TAND huyện tiếp tục xây dựng đội ngũ thẩm phán “Phụng công, thủ pháp, chí công, vô tư”, không ngừng trau dồi phẩm chất đạo đức cách mạng, tích cực thực hiện học tập và làm theo tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Nâng cao chất lượng xét xử và giải quyết các loại án thuộc thẩm quyền; phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu đề ra đối với tất cả các loại án đạt từ 90 đến 100% án đã thụ lý. Đồng thời, cố gắng xây dựng nền tư pháp trong sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh, bảo vệ công lý, từng bước hiện đại, phục vụ Nhân dân, phụng sự Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Với kết quả đã đạt được và quyết tâm cao, TAND huyện Phong Thổ sẽ thực hiện thắng lợi các mục tiêu đề ra, thực sự là “cán cân công lý” bảo vệ quyền con người và quyền công dân.