Tìm hiểu chúng tôi được biết, việc triển khai thực hiện Quyết định số 1203/QĐ-TTg, ngày 31/8/2012 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy giai đoạn 2012 - 2015 đã được Ban Chỉ đạo phòng chống ma túy tỉnh kịp thời cụ thể hóa, chỉ đạo các cấp, các ngành, các lực lượng trong tỉnh triển khai thực hiện. Ban chỉ đạo các cấp đã triển khai thực hiện có hiệu quả công tác rà soát nắm tình hình cũng như dự án: “Xây dựng xã, phường, thị trấn không có ma túy”. Đồng thời đẩy mạnh việc thực hiện các phong trào "Toàn dân tham gia phòng ngừa, phát hiện tố giác tội phạm, cảm hóa giáo dục, cải tạo người phạm tội tại gia đình và cộng đồng dân cư"; "Xây dựng xã, phường, cơ quan, đơn vị, trường học không có tội phạm và người nghiện ma túy"...

Công an xã Hua Nà (huyện Than Uyên) tuyên truyền Luật phòng chống ma túy tới bà con bản Nà Ban.

Theo đó, công tác tuyên truyền, vận động quần chúng tham gia PCMT được triển khai đồng bộ, có hiệu quả với nhiều hình thức phù hợp với nhận thức và phong tục tập quán của từng dân tộc. Bên cạnh việc đẩy mạnh tuyên truyền qua các phương tiện thông tin đại chúng, hệ thống loa phát thanh, các tin bài, phóng sự, giới thiệu những điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt, Công an tỉnh thành lập đoàn công tác đến tuyên truyền cho hàng nghìn lượt người dân về PCMT và vận động bà con tích cực tham gia phát hiện, tố giác tội phạm ma túy tại các xã khu vực biên giới huyện Mường Tè, Phong Thổ. Các đoàn thể chính trị xã hội đã phối hợp phát động phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” gắn với cuộc vận động thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; tổ chức mít tinh, diễu hành. Các Đồn Biên phòng phối hợp cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức được 906 buổi tuyên truyền về PCMT cho hơn 50.000 lượt người dân các xã biên giới ... qua đó nhận thức của các tầng lớp nhân dân trong PCMT không ngừng được nâng cao.

Lực lượng Công an đã tích cực, chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp chỉ đạo tăng cường các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy. Phối hợp thành lập các tổ công tác xuống địa bàn các xã có nguy cơ cao về trồng, tái trồng cây thuốc phiện điều tra, rà soát, phá nhổ diện tích trồng và tái trồng cây thuốc phiện. Cùng với đó, thường xuyên mở các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm và tệ nạn ma túy, phát động mạnh mẽ phong trào quần chúng tham gia phát hiện tố giác tội phạm, kết hợp với sử dụng đồng bộ các biện pháp công tác nghiệp vụ nắm tình hình, rà soát các đường dây, tụ điểm phức tạp về ma túy, đấu tranh triệt phá hiệu quả.

Là địa bàn thuận lợi để tội phạm lợi dụng trung chuyển ma túy từ Sơn La, Điện Biên, Yên Bái đến các địa bàn khác tiêu thụ, nhất là có hai bãi vàng giáp ranh của huyện Tân Uyên và huyện Văn Bàn (Lào Cai), tình hình tệ nạn ma túy trên địa bàn huyện Than Uyên tiềm ẩn nhiều phức tạp. Tính đến cuối năm 2014 huyện có 529 người nghiện. Nói về giải pháp kiểm soát ma túy trên địa bàn, đại tá Lê Đình Minh – Trưởng Công an huyện, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo phòng chống ma túy huyện khẳng định, đó là triển khai hiệu quả Chỉ thị số 09-CT/TW của Ban Bí thư về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” huy động sự tham gia rộng rãi, tích cực của các tổ chức xã hội, quần chúng nhân dân trong phát hiện, đấu tranh phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy. Thường xuyên mở các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm về ma túy, triệt xoá các đường dây, ổ nhóm, diện tích trồng, tái trồng cây thuốc phiện, nhất là địa bàn giáp ranh và đối tượng phạm tội về ma túy trên địa bàn. Chủ động phối hợp với các lực lượng xác định số người sử dụng trái phép ma túy đưa đi cai nghiện theo Quy chế của tỉnh và huyện. Đặc biệt là trong công tác tuyên truyền, giáo dục, phòng ngừa, huyện đã phát huy được vai trò của các tổ chức đoàn thể xã hội, người có uy tín, các già làng, trưởng bản, người tiêu biểu trong xã, phường, thị trấn. Đồng thời, tổ chức cho nhân dân vùng có nguy cơ trồng cây thuốc phiện ký cam kết không trồng cây có chứa chất ma tuý; phát hiện, tố giác việc trồng cây có chứa chất ma tuý. Do vậy đã hình thành được mạng lưới tuyên truyền rộng khắp đến mọi nhà, mọi người trong cộng đồng dân cư, tình hình tội phạm, tệ nạn ma túy cơ bản được kiềm chế.

Cùng với đó, công tác cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến tích cực. Theo số liệu báo cáo của cơ quan chức năng, toàn tỉnh hiện có trên 3.880 người nghiện. Để công tác cai nghiện đảm bảo chỉ tiêu, hiệu quả, các cơ sở cai nghiện được đầu tư về cơ sở vật chất, đội ngũ cán bộ chuyên môn được bổ sung, tăng cường. Các lực lượng chức năng rà soát đưa 100% người nghiện có hồ sơ quản lý được cai nghiện ma túy dưới mọi hình thức, 100% người đã cai nghiện có nguy cơ tái nghiện cao đều được quản lý sau cai. Nghiên cứu đưa vào sử dụng các loại thuốc hỗ trợ cắt cơn và phương pháp điều trị mới trong hoạt động cai nghiện, phục hồi.

Cán bộ Trạm Y tế xã Bum Tở (huyện Mường Tè) phát thuốc methadone cho người nghiện ma túy.

Nhiều mô hình, phương pháp cai nghiện được đánh giá cao như đề tài cai nghiện bằng thuốc Cedemex của Sở Y tế, trong đó vừa thực hiện cai tập trung tại các Trung tâm giáo dục lao động chữa bệnh xã hội, cai nghiện tại gia đình, cộng đồng cho trên 1.270 lượt người nghiện. Mô hình thí điểm “Quân dân y cai nghiện ma túy và giải quyết các vấn đề xã hội sau cai cho người nghiện thuộc các xã khu vực biên giới” do Sở Lao động, Thương binh và xã hội phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh tổ chức cai nghiện ma túy cho 1.000 người và dạy nghề cho 25 người tham gia mô hình thuộc các xã biên giới của huyện Mường Tè, Nậm Nhùn và Phong Thổ. Nhất là từ tháng 9/2013 đến nay, tỉnh thực hiện Đề án “Điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone” cho trên 1.500 người, hiệu quả tích cực từ phương pháp cai nghiện mới này đã góp phần thực hiện chỉ tiêu cai nghiện ma túy hàng năm, hạn chế gia tăng số người nghiện mới.

Để tiếp tục kiểm soát ma túy trên địa bàn, trong thời gian tới cần tiếp tục huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị trong việc chỉ đạo thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống ma túy. Tăng cường vai trò quản lý Nhà nước trong việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống ma túy, nhất là việc thực hiện kế hoạch, chỉ tiêu công tác cai nghiện đã giao hàng năm. Thường xuyên củng cố, kiện toàn lực lượng chuyên trách công tác phòng, chống ma túy tại địa phương. Các cấp, các ngành có liên quan cần tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy; kịp thời tham mưu cho Ban Chỉ đạo tăng cường thanh tra, kiểm tra, tổ chức rà soát, thống kê đối tượng nghiện, sơ kết, tổng kết, đánh giá việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống ma túy bảo đảm thiết thực, kiểm soát hiệu quả tội phạm và tệ nạn ma túy, góp phần đảm bảo trật tự an toàn xã hội, làm động lực thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển.