Mường Tè là huyện vùng cao biên giới (có 6 xã biên giới giáp với nước bạn Trung Quốc). Đời sống kinh tế, xã hội của một bộ phận Nhân dân vùng biên giới còn nhiều khó khăn. Trình độ dân trí, điều kiện học tập để nâng cao nhận thức về pháp luật của một bộ phận Nhân dân, nhất là tại các bản thuộc xã vùng cao, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới còn nhiều hạn chế. Tình hình vi phạm, tội phạm, các tệ nạn xã hội trên địa bàn có những diễn biến phức tạp. Bên cạnh đó, các thế lực thù địch dùng thủ đoạn tung tin xuyên tạc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để chống phá Đảng ta. Xác định là địa phương có vị trí chiến lược quốc phòng quan trọng (địa đầu Tổ quốc) để bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới quốc gia, trong những năm qua, Huyện ủy, HĐND, UBND huyện đã quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Chính phủ, kế hoạch và hướng dẫn của UBND tỉnh về triển khai công tác PBGDPL cho cán bộ và Nhân dân vùng biên giới. Trên cơ sở đó, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện đồng bộ các biện pháp nhằm tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật (PBGDPL), làm cơ sở để đẩy mạnh đấu tranh ngăn chặn, phòng, chống vi phạm, tội phạm; tạo chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện về tình hình chấp hành pháp luật đối với cán bộ và Nhân dân vùng biên giới.

Tòa án Nhân dân huyện tăng cường tổ chức xét xử lưu động các vụ án điển hình nhằm tăng tính giáo dục răn đe. Trong ảnh: Quang cảnh phiên tòa xét xử lưu động vụ án ma túy tại khu phố 11, thi trấn Mường Tè.

Theo đó, Hội đồng phối hợp PBGDPL huyện được củng cố, kiện toàn,  nay, đến nay đã có 24 thành viên, đội ngũ báo cáo viên pháp luật cấp huyện có 18 báo cáo viên; các xã có 35 tuyên truyền viên._. Hàng năm, Hội đồng phối hợp PBGDPL huyện; UBND các xã đã chủ động xây dựng quy chế hoạt động, kế hoạch công tác để triển khai thực hiện công tác tuyên truyền PBGDPL sát với điều kiện cụ thể của từng địa bàn các xã biên giới. Các ngành chức năng trong huyện cũng phối hợp chặt chẽ với chính quyền các xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền PBGDPL. Ka Lăng là xã biên giới của huyện Mường Tè, xã có 12 bản, chủ yếu là đồng bào dân tộc Hà Nhì sinh sống. Đời sống Nhân dân còn nhiều khó khăn, mặt bằng dân trí thấp, nhận thức pháp luật người dân còn hạn chế. Thêm vào đó, do bất đồng ngôn ngữ nên khả năng nhận thức cũng như cơ hội tiếp cận với kiến thức pháp luật đối với đồng bào dân tộc nơi đây còn hạn chế. Chính vì vậy, trong những năm trước, lực lượng Công an, Đồn Biên phòng (đứng chân trên địa bàn huyện) đã bắt nhiều vụ án phạm tội về ma túy trên địa bàn xã. Nhằm giúp người dân nâng cao hiểu biết pháp luật, hạn chế vi phạm pháp luật, vừa qua Viện Kiểm sát Nhân dân huyện Mường Tè phối hợp với UBND xã tổ chức tuyên truyền PBGDPL tại bản Mé Gióng. Nội dung tuyên truyền tập chủ yếu là những quy định của pháp luật về phòng, chống ma túy; tác hại và những kỹ năng phòng chống ma túy trong địa bàn; trách nhiệm cộng đồng trong phòng, chống ma túy, đồng thời phát tờ rơi, tờ gấp cho bà con Nhân dân… Ngoài ra, Viện Kiểm sát Nhân dân huyện Mường Tè còn phối hợp với Tòa án Nhân dân huyện xét xử lưu động 4 vụ án hình sự về tội mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy tại Hội trường UBND xã. Những vụ án thực tế với những bản cáo trạng cu thể xảy ra ngay tại huyện là những minh chứng để người dân dễ hiểu, dễ nhớ và với mức xử phạt nghiêm minh, đúng người, đúng tội của Tòa án Nhân dân huyện, phiên tòa xét xử đã thu hút được sự quan tâm lắng nghe của đông đảo bà con Nhân dân. Qua đó, giúp người dân nhận thức pháp luật rõ hơn, tránh được việc phạm tội do thiếu hiểu biết; ngăn ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm; góp phần bảo đảm an ninh, chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.

Đồng chí Pờ Pó Chừ - Chủ tịch UBND xã Ka Lăng cho biết: “Do trình độ dân trí còn thấp nên đôi khi khả năng nhận thức, hiểu biết pháp luật của bà con chưa cao. Thời gian qua, được sự quan tâm của các cấp, ngành, chính quyền huyện, xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền PBGDPL, các chủ trương, chính sách, đường lối của Đảng và pháp luật của Nhà nước đến với bà con, góp phần giảm được tình trạng vi phạm pháp luật, nâng cao hiệu quả phòng ngừa, phòng chống tội phạm trên địa bàn”.  

Từ năm 2013 – đến nay, Hội đồng phối hợp PBGDPL huyện; UBND các xã biên giới đã tổ chức tuyên truyền PBGDPL cho cán bộ, Nhân dân các xã biên giới được 151 buổi, với gần 10.350 lượt người tham gia; hưởng ứng Cuộc thi Tìm hiểu pháp luật cho cán bộ, Nhân dân dân vùng biên giới năm 2016 do Ban Tổ chức cuộc thi tỉnh phát động, cán bộ và Nhân dân các xã biên giới đã tham gia 1.623 bài dự thi. Công tác tuyên truyền, PBGDPL chủ yếu tập trung vào những vấn đề cơ bản của Luật Biên giới quốc gia, Nghị định số 140/2004/NĐ-CP ngày 25/6/2004 của Chính phủ quy đinh chi tiết một số điều của Luật Biên giới Quốc gia và một số văn bản pháp luật có liên quan. Ngoài những nội dung theo quy định, các cơ quan, đơn vị đã tập trung tuyên truyền, giáo dục, định hướng tư tưởng để cán bộ, Nhân dân vùng biên giới nâng cao cảnh giác trước những tác động tiêu cực, vấn đề nổi cộm ở từng địa bàn, từ đó chủ động ngăn ngừa không để xảy ra vi phạm.

Đề cao tính thiết thực, cố gắng đổi mới phương pháp, đa dạng các hình thức tuyên truyền, tìm ra cách làm phù hợp để không ngừng nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL là vấn đề luôn được Huyện ủy, UBND huyện, Hội đồng phối hợp PBGDPL huyện, các cơ quan, đơn vị quan tâm chú trọng. Hầu hết các cơ quan, đơn vị đã kết hợp nội dung PBGDPL bằng nhiều hình thức sinh động, linh hoạt như: lồng ghép vào nội dung các buổi sinh hoạt, giao lưu, tọa đàm, thi tìm hiểu pháp luật; xây dựng và phát huy tác dụng của Tủ sách pháp luật. Đồng thời, cụ thể hóa phong trào “Xây dựng cơ quan, đơn vị có môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong phú kết hợp với xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”; giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo đúng quy định. Hội đồng phối hợp PBGDPL huyện, các cơ quan, đơn vị luôn nắm bắt tình hình tư tưởng của cán bộ, Nhân dân khu vực biên giới để kịp thời tham mưu, đê xuất nội dung tuyên truyền, động viên, giải quyết những vướng mắc ở cơ sở. Các cơ quan bảo vệ pháp luật tập trung xử lý những vụ việc trọng điểm; thông qua công tác điều tra, truy tố, xét xử để tuyên truyền, giáo dục, đồng thời kiên quyết đấu tranh với các loại tội phạm, nhất là đối với những loại tội phạm nổi cộm như tàng trữ, buôn bán các chất ma túy, tình trạng vượt biên trái pháp luật, buôn bán người qua biên giới...

Với nhiều nội dung và hình thức tuyên truyền đa dạng, phong phú nên công tác phổ biến, giáo dục pháp luật ở huyện Mường Tè có nhiều chuyển biến tích cực, dần đi vào chiều sâu và từng bước nâng cao nhận thức của đồng bào vùng cao, góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của địa phương.