Hiện nay, huyện Than Uyên có 141 người uy tín/12 xã, thị trấn ở 166 thôn bản. Với sự chịu thương, chịu khó và giàu kinh nghiệm sống, những người uy tín luôn đi đầu trong việc tuyên truyền chủ trương, chính sách, vận động người thân và bà con dân bản tích cực sản xuất, bảo vệ rừng, phát triển kinh tế; nhất là chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Trên địa bàn huyện ngày càng có nhiều mô hình làm kinh tế giỏi của người uy tín như: ông Lò Văn Chổ (bản Mường1, xã Mường Kim) kinh doanh vật liệu xây dựng, thu nhập mỗi năm gần 100 triệu đồng; bà Vàng Thị Nâm (bản Mường, xã Mường Cang) với mô hình nuôi dê, lợn, thu nhập từ 40 - 60 triệu đồng/năm…

Ông Phan Văn Minh - người uy tín bản Mường 3 (xã Mường Than, huyện Than Uyên) giới thiệu mô hình mới, cách làm hay trong phát triển kinh tế đăng trên báo tới dân bản.

Để động viên kịp thời người có uy tín trong cộng đồng các dân tộc thiểu số, Phòng Dân tộc huyện triển khai thực hiện chính sách cho người uy tín theo Quyết định số 18/QĐ-TTg ngày 18/3/2011 của Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, trong năm 2016, Phòng Dân tộc huyện tổ chức cho 40 người uy tín tham quan học tập, trao đổi kinh nghiệm tại huyện Nậm Nhùn; tổ chức tiếp đón đoàn công tác hơn 60 người uy tín huyện Phong Thổ, Tam Đường; thăm hỏi, tặng quà tết cho 141 người uy tín ở các thôn, bản; thăm hỏi 4 gia đình người có uy tín gặp khó khăn, ốm đau tại xã Hua Nà, Mường Cang và Mường Mít. Hỗ trợ người có uy tín 400 nghìn đồng/người/năm. 

Từ đầu năm 2017 đến nay, Phòng Dân tộc huyện phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh tổ chức 2 đợt tập huấn cho 39 người uy tín; phối hợp với Ban Dân vận Huyện ủy tổ chức Hội nghị gặp mặt người uy tín, trưởng dòng họ trong thôn bản trên địa bàn huyện với 10 lượt người uy tín... Ngày 23/8, Phòng Dân tộc huyện sẽ tổ chức cho 23 người uy tín đi tham quan tại huyện Mường Tè.

Những việc làm thiết thực, động viên thăm hỏi kịp thời của Phòng Dân tộc huyện đã tăng thêm sức mạnh cho người uy tín ở các thôn bản. Từ những đợt tham quan, trao đổi kinh nghiệm tại các huyện trong tỉnh và ngoài tỉnh, người uy tín tích lũy được nhiều kiến thức, học hỏi các mô hình kinh tế để vận dụng có chọn lọc vào sự phát triển kinh tế của địa phương, nâng cao đời sống của Nhân dân. Ông Phan Văn Minh - người uy tín bản Mường 3 (xã MườngThan) cho biết: “Năm nay là năm thứ 3 tôi tham gia công tác với vai trò người uy tín của bản. Qua lần đi tham quan ở xã Chăn Nưa (huyện Sìn Hồ), tôi học hỏi được kinh nghiệm nuôi cá lồng. Tuy nhiên ở xã Mường Than nuôi cá lồng rất khó nên tôi đã áp dụng vào việc nuôi cá rô phi ở ao của gia đình, kết hợp với nuôi cá giống để bán. Tôi cũng vận động bà con trong bản nhà ai có ao thì nuôi cá rô phi, vừa phục vụ nhu cầu thực phẩm tươi sống, vừa tăng thêm thu nhập cho gia đình”. 

Cũng như ông Minh, ông Lò Văn Chổ - bản Mường 1 (xã Mường Kim) được Phòng Dân tộc huyện tạo điều kiện cho đi tham quan các tỉnh: Hải Phòng, Quảng Ninh. Qua những chuyến tham quan, ông tích lũy kinh nghiệm trong phát triển kinh tế, học tập các mô hình ở tỉnh bạn để phát triển kinh tế gia đình. Hiện tại, gia đình ông mở cửa hàng vật liệu xây dựng, mỗi năm trừ chi phí, thu về gần 100 triệu đồng. Không chỉ là một trong những tấm gương điển hình làm kinh tế của xã để người dân noi theo, ông Chổ còn vận động con cháu làm ăn kinh tế, tích cực tuyên truyền, hướng dẫn cho bà con thôn bản thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, tham gia phát triển kinh tế.

Ngoài thực hiện chính sách cho người uy tín theo Quyết định số 18/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Phòng Dân tộc huyện còn thực hiện chính sách cấp phát báo, tạp chí cho người uy tín theo Quyết định 633/QĐ-TTg ngày 19/4/2016. Theo đó, người uy tín nhận được ấn phẩm của Báo Nhân dân và Tạp chí chuyên đề Đoàn kết và phát triển của Tạp chí Cộng sản. Trong năm 2016, người uy tín được cấp 16.920 đầu báo/141 người. Ông Mùa Khua Dơ (70 tuổi) - nguyên là người uy tín của bản Hô Ta (Tà Mung) chia sẻ: “Tôi tham gia công tác người uy tín đã 30 năm, hàng tháng tôi được cấp phát 2 tờ báo. Từ cách làm kinh tế đăng tải trên những tờ báo đó tôi ứng dụng vào sản xuất, thâm canh lúa nước. Vận động tuyên truyền người dân trong bản chuyển đổi con giống, cây trồng sao cho phù hợp với chất đất của địa phương, đưa cơ giới hóa vào sản xuất như: máy cày, máy tách ngô, máy thái chuối… giảm sức lao động của người dân mà năng suất lại cao”.

Triển khai thực hiện tốt các quyết định, chính sách liên quan đến người uy tín, Phòng Dân tộc huyện Than Uyên đã phát huy được vai trò của người có uy tín trong việc giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc và xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư. Người có uy tín luôn là tấm gương sáng trong phát triển kinh tế, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo cho bà con dân tộc thiểu số của huyện, phát triển kinh tế - xã hội; giữ gìn an ninh trật tự trên địa bàn, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường lòng tin của người dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn với Đảng, Nhà nước. Trong thời gian tới, Phòng Dân tộc huyện tiếp tục thực hiện các chính sách cho người uy tín, về chế độ đãi ngộ hằng năm, thăm hỏi tặng quà Tết Nguyên đán, tổ chức thăm hỏi các gia đình người uy tín có hoàn cảnh khó khăn. Tổ chức các cuộc giám sát việc cấp phát báo và chuyển báo tới tay người uy tín đảm bảo kịp thời, đáp ứng được nhu cầu thông tin tuyên truyền và áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao đời sống cho bà con dân tộc thiểu số, nhất là những vùng đặc biệt khó khăn. Đặc biệt là phát huy vai trò của những người uy tín trẻ có năng lực, phẩm chất và sức khỏe để tuyên truyền vận động các thanh niên trong bản xây dựng các mô hình kinh tế, tăng thêm thu nhập cho gia đình nhằm giảm thiểu các tệ nạn xã hội ở các địa phương.