Để công tác hòa giải đạt hiệu quả, hằng năm, các ban, ngành, đoàn thể xã Nậm Hàng phối hợp thường xuyên kiểm tra, đôn đốc hoạt động của các tổ hòa giải trên địa bàn. Nắm tình hình tại địa phương, thống kê các vụ việc để tổ chức hòa giải kịp thời, nhằm hạn chế thấp nhất sự việc tiến triển phức tạp.

Khi phát hiện vụ việc xảy ra, các tổ hòa giải tập hợp các hòa giải viên cùng họp bàn, đưa ra giải pháp xử lý hiệu quả nhất. Đồng thời, hướng dẫn, giúp đỡ các bên tự nguyện giải quyết với nhau trước sự chứng kiến của thành viên tổ hòa giải, không để mâu thuẫn phát sinh gây ảnh hưởng đến trật tự xã hội. Vận động Nhân dân giải quyết các tranh chấp, mâu thuẫn trong gia đình, khu dân cư bằng biện pháp hoà giải. Phát huy vai trò của những người uy tín có kinh nghiệm trong công tác hòa giải, hiểu biết về pháp luật.

Tổ hòa giải bản Huổi Pết (xã Nậm Hàng, huyện Nậm Nhùn) tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người dân. Ảnh tư liệu.

Ngoài ra, xã thường xuyên lồng ghép các nội dung liên quan đến công tác hòa giải vào các cuộc họp xã, bản. Tạo điều kiện cho hòa giải viên được tham gia các hoạt động tập huấn do cấp trên tổ chức từ 1 - 2 lần/năm... Qua đó, chuyển tải kịp thời chính sách, văn bản pháp luật mới ban hành đến người dân; cung cấp đầy đủ kiến thức, kỹ năng, đáp ứng nhu cầu tìm hiểu pháp luật để phục vụ công tác hòa giải trên địa bàn.

Là một trong những người tham gia công tác hòa giải nhiều năm qua, anh Mùa A Ka – Tổ trưởng Tổ hòa giải bản Huổi Pết, chia sẻ: “Bản tôi có 109 hộ, hơn 600 nhân khẩu, người dân chủ yếu làm nông nghiệp và chăn nuôi nên tình hình an ninh trật tự trên địa bàn cơ bản ổn định. Bên cạnh đó, thỉnh thoảng bản vẫn còn tình trạng xâm chiếm đất đai, vợ chồng mâu thuẫn... Trước tình trạng đó, tôi và các thành viên trong tổ thường xuyên nghiên cứu, tìm hiểu thêm về kiến thức pháp luật, nhất là những bộ luật liên quan đến các sự việc thường gặp như: Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Đất đai... để tuyên truyền, giải thích cho người dân hiểu. Đồng thời, tích cực tuyên truyền, vận động người dân sống và làm việc theo hiến pháp, pháp luật. Thực hiện tốt quy ước của bản; đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau, tránh gây mâu thuẫn, làm ảnh hưởng đến trật tự xã hội tại địa phương. Năm 2021, bản có 3 vụ tranh chấp đất đai, nay đã được giải quyết ổn thỏa, hợp tình, hợp lý”.

Hiện, toàn xã Nậm Hàng có 8 tổ hòa giải tại 8 bản, mỗi tổ có 5 thành viên, bao gồm: trưởng bản, bí thư chi bộ, công an viên, trưởng dòng họ, người có uy tín. Những người này đều có phẩm chất đạo đức tốt, có tiếng nói trong bản và am hiểu về kiến thức pháp luật. Năm 2021, các tổ đã hòa giải thành công 6 vụ xích mích và 4 đơn kiến nghị. Trong đó, chủ yếu liên quan đến các vụ việc, như: tranh chấp đất đai, mâu thuẫn gia đình, hàng xóm và đòi hỏi quyền lợi.

Đơn cử như vụ việc tranh chấp đất ruộng giữa 2 chú cháu Vàng A Hè và Vàng A Hoa ở bản Huổi Pết. Được biết, trước đây, gia đình ông Hè được chia cho 1 sào đất để trồng lúa, giáp ranh với ruộng của gia đình nhà cháu Vàng A Hoa. Trong quá trình canh tác do thiếu nước sản xuất nên ông Hè bỏ hoang, không làm ruộng một thời gian dài, do đó, anh Hoa đã nhận mảnh đất đó là của gia đình mình. Ngay khi nắm được thông tin, tổ hòa giải bản Huổi Pết đã nhanh chóng phối hợp với cán bộ địa chính xã xuống bản tìm hiểu, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của cả hai bên gia đình... Sau khi được nghe tổ giải hòa của bản phân tích, giải thích thì cả hai gia đình đã hiểu và xác định chính xác được vị trí đất của nhà mình. Do đó, anh Hoa đã trả lại đất cho ông Hè”.

Anh Mùa A Cờ - Phó Chủ tịch UBND xã Nậm Hàng cho biết: “Nhờ phát huy tốt vai trò của các tổ hòa giải nên các vụ việc tranh chấp đất đai, mâu thuẫn gia đình, gây rối trật tự nơi công cộng... ở xã ngày càng giảm và hạn chế đơn, thư khiếu nại. Thời gian tới, 8 tổ hòa giải trên địa bàn xã sẽ tiếp tục tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về việc chấp hành các quy định của pháp luật tới người dân. Góp phần nâng cao nhận thức cho Nhân dân, gắn kết thêm tình làng nghĩa xóm”.