Ngọt ngào vị bánh bỏng chợ phiên

Ai một lần đến chợ phiên San Thàng (xã San Thàng, thị xã Lai Châu) vào dịp cuối tuần, hẳn không quên những món quà quê bình dị được bày bán cuối chợ. Bánh bỏng của dân tộc Giáy trong xã đã từ lâu được xem như “đặc sản” của địa phương.

Bánh bỏng của dân tộc Giáy đã từ lâu được xem như “đặc sản” của địa phương.

Để làm được tấm bánh bỏng vuông vắn, thơm ngon, người làm bánh phải rất kỳ công. Gạo được chọn làm bánh phải là gạo nếp ngon, hạt tròn, mẩy, vo sạch rồi đồ xôi. Khi xôi chín, thơm lừng mùi nếp mới thì đổ ra nong, phơi nắng trong một ngày. Cối để giã xôi thường là loại cối to, được 2 người thay nhau giã cho dẹt hạt mới đạt yêu cầu. Trên bếp lửa, khi chảo thật nóng cho xôi đã giã vào rang chín vàng, đồng thời rang 1 mẻ lạc để làm cùng. Đường phên cũng được thắng cho sánh, đảm bảo độ kết dính, sau đó cho thêm nước cốt gừng để bánh có vị thơm ngon hơn.

Người nấu trộn xôi nếp rang với lạc rồi trộn cùng đường phên và đổ vào khuôn, khi nguội hẳn mới gỡ khuôn và cắt bánh. Tuy mỗi công đoạn đều đơn giản, song người làm bánh phải là người tỉ mẩn, cẩn thận mới có thể cho ra lò loại bánh đảm bảo độ phồng, giòn của gạo nếp, ngọt ngào của đường phên và vị cay nồng, thơm của gừng. Khiến người ăn một lần nhớ mãi…

Khó khăn trong xây dựng thương hiệu

Nhận thấy bánh bỏng chợ phiên được nhiều người ưa thích khi đến với Lai Châu. Với mong muốn quảng bá cho loại bánh này, năm 2009 cán bộ Phòng Kinh tế thị xã đã xin ý kiến cấp trên và đăng ký thương hiệu Mys Hoa để cấp miễn phí 500 vỏ hộp bánh (trị giá 5 triệu đồng) cho 4 gia đình làm bánh bỏng ngon ở bản San Thàng 1 (xã San Thàng) để đóng gói bán thử.

Bình thường, giá bán của một tấm bánh là 10.000 đồng, do được cấp hộp miễn phí nên bà con vẫn giữ nguyên giá trên. Song chỉ được một thời gian ngắn, ở chợ phiên San Thàng lại xuất hiện những tấm bánh bọc nilông như cũ.

Chị Hoàng Thị Hính - bản San Thàng 1 tâm sự: “Từ lâu chúng tôi đã quen bán bánh bỏng theo kiểu bọc nilông cho người địa phương. Đóng hộp thì phải cắt bánh sát với khuôn của hộp nên bánh bị bé đi, người mua chê. Hiện nay, gia đình tôi và những người làm bánh trong xã vẫn tích trữ hộp, khi nào khách có nhu cầu mang bánh đi xa làm quà biếu thì mới đóng hộp”.

Suy nghĩ của chị Hính cũng là suy nghĩ chung của nhiều người nên cả dãy hàng bán bánh, chẳng còn nhà nào dùng chiếc vỏ hộp Mys Hoa để quảng bá sản phẩm.

Là một trong những người xông xáo, nhiệt tình với việc đề xuất đóng hộp cho bánh bỏng chợ phiên, anh Đặng Văn Tuấn – cán bộ Phòng Kinh tế thị xã ái ngại: “Chúng mong muốn sau khi bán quen, những người làm bánh sẽ tự đặt mua hộp và nâng giá thành sản phẩm lên một chút. Quan trọng là thực khách khi ăn biết được mặt hàng này có xuất xứ từ đâu và biết đến thương hiệu bánh bỏng Mys Hoa. Song đến nay, do bà con không mặn mà nên kế hoạch của chúng tôi đã không thành công”.

Chúng tôi rời chợ phiên San Thàng khi vẫn còn rất nhiều thực khách ghé vào hàng bánh bỏng. Chị Trần Thị Lê – phường Tân Phong (thị xã Lai Châu) vừa nhanh tay chọn bánh vừa nói với chủ quán: “Mấy đứa cháu nhà tôi rất thích ăn bánh bỏng nên cứ cuối tuần tôi lại xuống chợ phiên mua. Chị gái tôi tuy đã chuyển về Hà Nội làm, nhưng thi thoảng vẫn gọi điện nhờ mua bánh bỏng gửi theo xe khách, vừa làm quà biếu, vừa để gia đình ăn và nhớ về quê hương”.

Qua lời người mua, chúng tôi cứ tiếc, giá chiếc bánh bỏng đóng hộp Mys Hoa được bà con đón nhận, thương hiệu được quảng bá xa gần sẽ khiến nhiều người dân nơi khác biết đến món quà quê bình dị ở chợ phiên này.