Cuối tuần qua có việc ra ngân hàng, chúng tôi gặp bà Phạm Thị Én (ở tổ dân phố số 5, phường Đoàn Kết, thành phố Lai Châu) cũng vừa thực hiện rút tiền tại cây ATM. Năm nay dù đã 76 tuổi nhưng bà vẫn nhanh nhẹn, minh mẫn, cẩn thận từng thao tác khi giao dịch tại cây ATM. Trong lúc chờ đợi đến lượt, chúng tôi có dịp trò chuyện với bà, được biết, bà Én là cựu giáo chức, trước đây công tác ở tỉnh Nam Định, khi nghỉ chế độ hưu trí, mỗi lần đến kỳ lương bà thường đến tổ hưu để nhận tiền mặt. Từ ngày lên Lai Châu với con cháu, lương hưu bà phải nhờ người thân lĩnh hộ rồi chuyển qua bưu điện lên cho. Thấy việc này bất tiện, phiền nhiều người, được sự tư vấn của người thân, sự hỗ trợ nhiệt tình của cán bộ bhxh, ngân hàng, tháng 7 năm 2022 bà đã mở TKCN ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Chi nhánh tỉnh Lai Châu rồi đăng ký số tài khoản để nhận lương hưu. Bà tâm sự: Giờ đây lương hưu được chuyển vào TKCN, tôi thấy thật tiện lợi bởi mỗi khi có nhu cầu tự ra cây ATM để rút số tiền cần sử dụng, số không dùng đến để ở tài khoản rất an toàn và coi như để tiết kiệm.
Được biết, thực hiện chỉ đạo của tỉnh về đẩy mạnh thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) trên địa bàn tỉnh, hàng năm BHXH tỉnh triển khai nhiều giải pháp để tăng cường chi trả qua tài khoản. Trong đó, ngay từ đầu năm giao chỉ tiêu vận động, khuyến khích người dân nhận các chế độ BHXH, TCTN qua phương tiện TTKDTM đối với BHXH các huyện. Đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền với nhiều hình thức, phương pháp phù hợp với điều kiện và nhu cầu của người hưởng. Nội dung tuyên truyền thiết thực, liên quan đến các vấn đề người hưởng quan tâm như: hiệu quả, lợi ích của việc TTKDTM; quy trình thủ tục thực hiện; các sản phẩm, dịch vụ, ưu đãi của ngân hàng… Nhất là tuyên truyền về tính ưu việt của việc nhận lương hưu, trợ cấp BHXH, TCTN qua TKCN, đảm bảo an toàn cho người hưởng khi xảy ra các điều kiện bất khả kháng (thời gian cao điểm phòng, chống dịch Covid-19, thời điểm thiên tai, bão, lũ hoành hành...).

Bà Phạm Thị Én rút lương hưu trong tài khoản qua cây ATM.

Trao đổi với chúng tôi về giải pháp nâng cao tỷ lệ người thụ hưởng các chính sách an sinh qua thẻ ATM, đồng chí Đinh Gia Tăng - Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: BHXH tỉnh chủ động phối hợp với hệ thống các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh hướng dẫn người hưởng các chế độ BHXH mở TKCN khi người hưởng nộp hồ sơ nhận các chế độ BHXH, TCTN; đồng thời khai báo thông tin tài khoản trong quá trình tạo lập hồ sơ hưởng các chế độ BHXH, TCTN hướng tới việc chi trả các chế độ BHXH, TCTN qua TKCN. Đề nghị Sở Lao động - Thương binh và Xã hội chỉ đạo Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh phối hợp cơ quan BHXH và ngân hàng thương mại tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người lao động mở TKCN kịp thời để nhận TCTN qua tài khoản. Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh quan tâm, chỉ đạo các ngân hàng thương mại đầu tư cơ sở hạ tầng, sắp xếp hợp lý mạng lưới ATM để tạo điều kiện thuận lợi, có cơ chế ưu đãi cho người dân tiếp cận với dịch vụ thẻ ngân hàng, đặc biệt là khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng cao.Nhờ đó, số người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng qua tài khoản ATM tại các vùng đô thị của tỉnh tăng. Năm 2022, tỷ lệ người nhận lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng qua ATM khu vực đô thị toàn tỉnh là 39% (đạt 103% chỉ tiêu giao).
Tuy nhiên, với những khó khăn đặc thù của tỉnh miền núi, diện tích rộng, dân cư phân bố không đồng đều, hạ tầng giao thông không thuận lợi. Tỷ lệ đô thị hóa thấp. Mật độ cây rút tiền ATM ít, chủ yếu ở khu vực đô thị hay các thị trấn, chưa phủ rộng đến xã. Tại thị trấn huyện chỉ có từ 1-2 cây ATM, một số huyện chỉ có ATM của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Người nhận lương hưu, BHXH hàng tháng chủ yếu là người cao tuổi, có thói quen sử dụng tiền mặt để chi tiêu hàng ngày, hạn chế trong việc sử dụng công nghệ, đi lại rút tiền.
Để đạt mục tiêu BHXH Việt Nam giao: đến hết năm 2023 có khoảng 41% số người nhận lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng, 78% số người nhận các chế độ BHXH một lần, 90% số người nhận TCTN qua phương tiện TTKDTM ở khu vực đô thị, đồng chí Đinh Gia Tăng nhấn mạnh: Ngoài tiếp tục giao chỉ tiêu cho BHXH các huyện, BHXH tỉnh quan tâm xác định người hưởng chế độ BHXH, TCTN tiềm năng để tập trung vận động, phát triển tối đa người nhận qua TKCN, trong đó chú ý tới nhóm người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng giải quyết mới; người hưởng các chế độ BHXH một lần; người hưởng chế độ TCTN; người hưởng chế độ BHXH, TCTN cư trú trên địa bàn thành phố, thị trấn, các xã giáp ranh khu vực thành phố và những địa phương có nhiều máy ATM... Đặc biệt, kết quả thực hiện vận động, khuyến khích người hưởng nhận chế độ qua phương thức TTKDTM còn là căn cứ để đánh giá, chấm điểm thi đua đối với BHXH các huyện. Trên cơ sở kết quả đạt được, BHXH các huyện đề xuất khen thưởng đối với các cá nhân, tập thể thực hiện tốt chỉ tiêu giao.
Sự tiện ích khi thực hiện TTKDTM ngày càng khẳng định hiệu quả rõ nét trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Với sự chủ động, linh hoạt cùng nhiều giải pháp phù hợp, tin rằng BHXH tỉnh sẽ thực hiện đạt và vượt mục tiêu BHXH Việt Nam giao năm 2023.