Theo quy định, sau một năm nghỉ việc, nếu người lao động không tìm được việc làm mới, không phát sinh đóng BHXH thì sẽ đủ điều kiện làm thủ tục nhận trợ cấp một lần. Người lao động sẽ nhận tiền qua tài khoản sau 7 ngày hoàn thành hồ sơ. Theo thông tin từ BHXH tỉnh, 3 tháng đầu năm, đơn vị đã giải quyết hơn 440 trường hợp nhận BHXH 1 lần. Đa phần là người lao động thuộc công ty cao su, doanh nghiệp nhỏ lẻ, làm việc mang tính thời vụ, trình độ dân trí thấp, điều kiện kinh tế khó khăn.

Cán bộ BHXH tỉnh tư vấn các chế độ chính sách BHXH, BHYT cho người dân.

Ngoài ra, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, nhiều người mất việc làm dẫn đến không có thu nhập nên họ chọn hưởng BHXH một lần vì cần có một khoản tiền chi tiêu, trang trải cuộc sống. Một số khác lựa chọn nhận vì không hiểu được những lợi ích của việc hưởng lương hưu so với nhận BHXH một lần cũng như tính nhân văn, ưu việt và tính chia sẻ, trách nhiệm cộng đồng của việc tham gia BHXH.

Ông Dương Quốc Tuấn - Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: Khi người dân lựa chọn hưởng BHXH một lần, các quyền lợi của họ sẽ bị hạn chế hơn so với khi hưởng lương hưu. Cụ thể, nếu nhận BHXH một lần, sau này tham gia lại BHXH sẽ không được cộng nối thời gian đóng BHXH, mà tính thành thời gian đóng mới. Như vậy, người lao động mất đi cơ hội được hưởng lương hưu, không có thu nhập để đảm bảo cuộc sống khi hết tuổi lao động hoặc nếu khi nghỉ hưu vẫn đủ thời gian được hưởng lương hưu thì do thời gian đóng BHXH ít nên số tiền lương hưu sẽ thấp, mất nguồn tài chính hỗ trợ và ổn định cuộc sống lâu dài khi bị suy giảm khả năng lao động, hết tuổi lao động.

Cùng với đó, trong toàn bộ thời gian hưởng lương hưu, người tham gia bảo hiểm được quỹ BHXH trả kinh phí để cấp thẻ BHYT miễn phí và được hưởng các quyền lợi về khám, chữa bệnh BHYT. Khi người hưởng lương hưu không may qua đời thì người lo mai táng được nhận một lần trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng người hưởng lương hưu chết và thân nhân được hưởng trợ cấp tử tuất hàng tháng hoặc một lần.

Cán bộ BHXH rà soát lại danh sách các trường hợp nhận BHXH 1 lần.

Khoản tiền đóng vào quỹ BHXH là của để dành của mỗi người khi tham gia, nó không mất đi mà ngược lại vẫn được cơ quan BHXH quản lý và đầu tư tăng trưởng. Người tham gia có thể bảo lưu thời gian đóng BHXH để khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc tham gia BHXH tự nguyện với sự hỗ trợ đóng của Nhà nước. Trong thời gian bảo lưu, nếu chẳng may bị chết thì gia đình được hưởng trợ cấp mai táng phí, thân nhân được hưởng trợ cấp tuất theo quy định.

Do đó, việc nhận BHXH một lần là phải chấp nhận sự thiệt thòi rất lớn khi với 22% mức tiền lương tháng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất thì một năm tổng mức đóng là 2,64 tháng lương. Trong khi mức hưởng BHXH một lần cho mỗi năm đóng BHXH chỉ bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014 và 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi. Và, người tham gia BHXH, khi đã hưởng lương hưu thì mức lương hưu được điều chỉnh định kỳ theo chỉ số giá tiêu dùng và mức tăng trưởng kinh tế.

Ông Dương Quốc Tuấn nhấn mạnh: Khi người tham gia bảo hiểm nhận BHXH một lần, sẽ thiệt thòi khi chưa đến tuổi nghỉ hưu đã tiêu hết tiền dưỡng già. Để đến khi về già, không được hưởng hưu trí, họ phải phụ thuộc vào con, cháu và xã hội; nếu không may bị bệnh, không có thẻ BHYT, họ còn phải đối mặt với nguy cơ không chi trả nổi chi phí khám chữa bệnh chỉ sau một lần mắc bệnh và nằm viện thời gian dài. Từ đó, có thể phải đối mặt với tình trạng nghèo đói, trở thành gánh nặng đối với gia đình và xã hội.

Vì vậy, việc cân nhắc, lựa chọn nhận BHXH một lần là điều hết sức quan trọng với mỗi người. Ngành BHXH khuyến cáo, đừng vì cái lợi trước mắt mà bỏ lỡ cơ hội được hưởng lương hưu để trang trải cuộc sống, cũng như được hưởng chế độ BHYT để chăm sóc sức khỏe khi về già.