Chị Tạ Thị Thành Lập - Phó Giám đốc BHXH Sìn Hồ cho biết: Nguyên nhân chính khó hoàn thành chỉ tiêu là đặc thù của huyện miền núi có 14 dân tộc cùng sinh sống, đời sống của Nhân dân các dân tộc trong huyện còn nhiều khó khăn, vì vậy đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện. Cùng với đó, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, người dân thu nhập không ổn định dẫn đến không có điều kiện kinh tế để tham gia BHXH tự nguyện, có những trường hợp đã tham gia nhưng việc đóng tiền thường bị ngắt quãng hoặc dừng hẳn. Ngoài ra, nhiều người chưa nhận thức đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan trọng của BHXH tự nguyện nên chưa mặn mà tham gia. Thậm chí có nhiều người tham gia đóng BHXH tự nguyện một thời gian thì dừng đóng và có ý muốn thanh toán BHXH tự nguyện một lần. Điển hình như chị Lương Thị Minh (ở khu 1, thị trấn Sìn Hồ) tham gia BHXH tự nguyện từ tháng 6/2020, với mức đóng 138 nghìn đồng/tháng. Tuy nhiên đến tháng 1/2021, chị Minh dừng đóng và đã đến BHXH huyện xin thanh toán BHXH một lần và được cán bộ BHXH huyện Sìn Hồ động viên, khuyên nhủ chị Minh mới đồng ý bảo lưu những tháng đã đóng BHXH tự nguyện, khi nào có điều kiện đóng tiếp.

Cán bộ Bảo hiểm Xã hội huyện Sìn Hồ tuyên truyền người dân về lợi ích khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Thực tế cho thấy, trên địa bàn huyện hiện nay việc dừng đóng BHXH tự nguyện và thanh toán BHXH một lần rất nhiều, điều đó gây khó khăn cho việc hoàn thành chỉ tiêu phát triển BHXH tự nguyện của BHXH huyện. Tính từ đầu năm đến nay, toàn huyện có 106 người dừng đóng BHXH tự nguyện và rất nhiều công nhân đang làm việc tại các công ty cao su hay công nhân tại các khu công nghiệp ở các tỉnh dưới xuôi đã tham gia BHXH bắt buộc, song khi nghỉ việc về địa bàn lại lựa chọn thanh toán BHXH 1 lần. Mặc dù cán bộ BHXH huyện đã tìm mọi cách để giải thích, động viên bà con tiếp tục đóng BHXH tự nguyện để sau này được hưởng lương hưu và các chế độ khác nhưng lại bị từ chối. Đơn cử như trường hợp của anh Lý A Nhàn (ở bản Dền Thàng, xã Nậm Cha) có thời gian đóng BHXH 5 năm 4 tháng ở Công ty Cổ phần Cao su Lai Châu. Khi thôi việc, anh Nhàn đến BHXH huyện làm thủ tục hưởng chế độ BHXH 1 lần. Thấy anh Nhàn đã tham gia đóng BHXH được 1 thời gian nên cán bộ BHXH huyện động viên anh tiếp tục đóng BHXH tự nguyện để sau này được hưởng lương hưu, tuy nhiên anh Nhàn vẫn chọn việc hưởng chế độ BHXH 1 lần.

Theo chị Tạ Thị Thành Lập - Phó Giám đốc BHXH Sìn Hồ, để thu hút được người dân và người lao động đã có thời gian đóng BHXH bắt buộc mà bị nghỉ việc tham gia đóng BHXH tự nguyện cần có giải pháp đồng bộ. Đặc biệt, phải có sự vào cuộc của các cấp, các ngành, coi việc phát triển, vận động đối tượng tham gia BHXH tự nguyện không chỉ riêng của ngành BHXH mà của cả hệ thống chính trị. Do đó, ngoài việc BHXH huyện đẩy mạnh vận động, tuyên truyền nâng cao nhận thức về BHXH tự nguyện cho người dân thì các ban, ngành, đoàn thể cũng cần vào cuộc tuyên truyền bằng các hình thức lồng ghép qua các cuộc họp, tổ chức hội nghị… Trong đó, phải nêu rõ những lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện như: Được lựa chọn mức đóng; được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng BHXH với từng đối tượng tham gia BHXH tự nguyện theo các mức: 10%, 25%, 30% theo điều 14 Nghị định số 134/2015/NĐ-CP ngày 29/12/2015 của Chính phủ dành cho hộ nghèo, cận nghèo và đối tượng khác; được hưởng lương hưu khi về già; trợ cấp mai táng, trợ cấp tuất và cấp thẻ BHYT trong thời gian hưởng lương hưu.

Bên cạnh đó, phải phát huy được vai trò của Bưu điện huyện, chính quyền, các tổ chức đoàn thể xã hội ở các xã, thị trấn và 25 đại lý thu BHXH nhằm đưa các chủ trương, chính sách về BHXH đến gần hơn với các tầng lớp Nhân dân, để người dân được tiếp cận một cách đầy đủ, chính xác nhất những thông tin liên quan. Hàng tháng, BHXH huyện phải xuất danh sách đến hạn đóng của các đối tượng tham gia BHXH tự nguyện cho các đại lý để chủ động thu. Tăng cường công tác rà soát đối tượng tham gia có tiềm năng tại các xã, thị trấn để tập trung phát triển như những người lao động ở khu vực thị trấn, tiểu thương, nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi có trang trại, thu nhập ổn định. Cùng với đó, cán bộ, nhân viên BHXH huyện tiếp tục thực hiện có hiệu quả ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác phát triển đối tượng và giải quyết chế độ BHXH.