Ông Lê Văn Thăng - Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) cho chúng tôi biết: Để công tác XKLĐ đảm bảo mục đích, yêu cầu đề ra, năm 2015, Sở đã tham mưu tỉnh triển khai nhiều giải pháp thực hiện. Trong đó, đã giảm chỉ tiêu XKLĐ từ 200 người xuống còn 100 người vào năm 2015 cho sát với tình hình thực tế của địa phương. Đồng thời, chỉ đạo Ban Chỉ đạo XKLĐ của các huyện, Trung tâm Giới thiệu việc làm của tỉnh, các doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng lao động đi xuất khẩu... đẩy mạnh tuyên truyền cho các tầng lớp Nhân dân nắm được thị trường lao động, hiểu về quyền lợi của việc XKLĐ để lựa chọn đưa ra những quyết định đúng đắn phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh… Đồng thời, thực hiện nghiêm túc cơ chế ưu đãi theo Đề án Hỗ trợ các huyện nghèo XKLĐ của Chính phủ đối với hộ nghèo, hộ dân tộc thiểu số: về nâng cao trình độ văn hóa; học nghề, ngoại ngữ, bồi dưỡng kiến thức; hỗ trợ rủi ro; ưu đãi vay vốn đi xuất khẩu; được tư vấn, giới thiệu việc làm sau khi người lao động về nước…

Cán bộ Phòng LĐ-TB&XH huyện Than Uyên tuyên truyền chính sách XKLĐ cho bà con xã Mường Than.

Phòng LĐ-TB&XH huyện phối hợp các Công ty thuộc Bộ LĐ-TB&XH đưa ra các đơn hàng xuất khẩu tại nước Malayxia với ngành nghề xây dựng, mộc, điện tử; Arập Xêút với các ngành xây dựng, giúp việc nhà; Cộng hòa Côngo với nghề xây dựng. Theo đó những lao động đi XKLĐ sẽ được hỗ trợ tiền học ngoại ngữ, tiền ăn trong thời gian học, tiền đi lại và các chi phí làm hộ chiếu, visa, khám sức khỏe, làm lý lịch. Với những đối tượng không biết đọc, viết sẽ được hỗ trợ học văn hóa trước rồi sau đó mới đi học các lớp ngoại ngữ… Nhờ đó, năm 2015, tỉnh ta có 102 lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài theo hợp đồng, đạt 102% kế hoạch đề ra (trong đó Malaysia là 37 lao động, Ả-rập-xê-út là 35 lao động, Đài Loan là 18 lao động, Quatar là 9 lao động và Hàn Quốc là 3 lao động); còn 62 lao động đang làm hồ sơ vay vốn và chờ bay.

Anh Lò Văn Chài ở bản Hỳ (xã Ta Gia, huyện Than Uyên) chia sẻ, cách đây 3 năm, em gái anh là Lò Thị Pâng đi XKLĐ ở Malaysia. Đến nay, Pâng không chỉ gửi tiền về cho gia đình mua đất, dựng nhà, mua sắm đồ dùng sinh hoạt đắt tiền mà gửi tiết kiệm hơn 150 triệu đồng. Hiện nay, nhà anh có em gái, em rể, cháu ruột đang làm việc tại Malaysia. Đây đúng là chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước, tỉnh trong việc giúp người lao động nghèo có việc làm, có thu nhập để cải thiện chất lượng cuộc sống. Được biết, từ năm 2012-2014, huyện Than Uyên có 29 lao động đi xuất khẩu tại Malayxia với công việc như: cơ khí, mộc, điện tử, lái máy xúc với mức lương bình quân từ 8-10 triệu đồng/tháng. Riêng năm 2015 mới có 10 người đăng ký XKLĐ (4 người chuẩn bị đi làm, 6 người đang làm thủ tục). Nhiều lao động đã gửi về cho gia đình trên 100 triệu đồng góp phần giảm nghèo cho gia đình và địa phương.

Tìm hiểu chúng tôi được biết, do đặc điểm sinh hoạt, tập quán của người dân không muốn xa gia đình, trình độ nhận thức về việc XKLĐ của người dân còn nhiều hạn chế… nên những năm qua, việc XKLĐ ở tỉnh ta không đạt chỉ tiêu đề ra. Năm 2013, tỉnh ta xuất khẩu được 63 lao động, đạt được 30,5% kế hoạch. Năm 2014, tỉnh ta xuất khẩu được 103 lao động, đạt trên 51,5% kế hoạch. Một số cấp ủy, chính quyền, các cơ quan chức năng, các đoàn thể cấp huyện đến cấp xã, cấp thôn, bản chưa thực sự quan tâm đến công tác XKLĐ; cán bộ làm nhiệm vụ này kinh nghiệm hạn chế, chưa tham mưu được nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn để triển khai thực hiện. Một bộ phận người nghèo còn t­ư tưởng trông chờ ỷ lại, ch­ưa có ý thức phấn đấu vươn lên thoát nghèo và làm giàu. Nhất là, người lao động chỉ muốn đi làm việc theo thời vụ từ 2- 3 tháng về nước, không muốn làm việc lâu dài nên ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng, hiệu quả của công tác vận động người lao động tham gia XKLĐ. Các thủ tục trước khi người lao động đi làm việc ở nước ngoài còn rườm rà, mất nhiều thời gian. Trình độ văn hóa, nhận thức và ý thức kỷ luật của người lao động còn thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu các thị trường lao động có thu nhập cao…. Mặt khác, là tỉnh miền núi, biên giới, địa bàn rộng, đi lại khó khăn, chi phí cho việc tuyển chọn được 1 lao động tham gia XKLĐ cao nên các doanh nghiệp không muốn lên địa bàn tỉnh tuyển lao động…

Thời gian tới, Sở sẽ tiếp tục tham mưu tỉnh tăng cường tuyên truyền, phổ biến sâu rộng các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác XKLĐ đến các tầng lớp Nhân dân. Qua đó, nâng cao nhận thức về công tác XKLĐ trong việc nâng cao thu nhập, ổn định đời sống góp phần giảm nghèo bền vững làm động lực để người lao động tích cực tham gia XKLĐ. Các ngành có liên quan cũng cần phối hợp chặt chẽ hơn nữa để giúp người lao động sớm hoàn thiện các thủ tục XKLĐ. Nhất là, đẩy mạnh công tác đào tạo nghề gắn với đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài; bồi dưỡng ngoại ngữ, giáo dục ý thức kỷ luật và pháp luật; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ XKLĐ trên địa bàn tỉnh…để công tác XKLĐ tiếp tục phát huy hiệu quả trong tạo việc làm, tăng thu nhập và giảm nghèo bền vững trên địa bàn tỉnh – Ông Lê Văn Thăng cho biết thêm.