Năm 2014, từ các đợt thanh tra, kiểm tra, giám sát, đoàn kiểm tra liên ngành huyện Tam Đường đã phát hiện 68 cơ sở vi phạm với 278 lượt vi phạm quy định về VSATTP. Trong đó, 3 cơ sở vi phạm bị phạt 1.750.000 đồng; 33 cơ sở phát hiện hàng quá hạn sử dụng. đoàn kiểm tra lập biên bản nhắc nhở, không xử lý phạt tiền 32 cơ sở vi phạm các lỗi chủ yếu như: giấy chứng nhận sức khỏe, giấy chứng nhận tập huấn kiến thức VSATTP quá thời gian quy định, một số cơ sở mới hoạt động chưa đủ thủ tục kinh doanh. Đặc biệt, do ăn phải nấm 17 người dân ở bản Hô Ta (thị trấn Tam Đường) và bản Phan Chu Hoa (xã Nùng Nàng) bị ngộ độc; do được phát hiện, cấp cứu kịp thời nên không ca nào tử vong. Đây là hồi chuông cảnh báo về sự chủ quan, thiếu hiểu biết của bà con khi lựa chọn thực phẩm, nhất là bà con ở địa bàn vùng sâu, vùng xa.

Đoàn kiểm tra liên ngành VSATTP huyện Tam Đường thử test nhanh dụng cụ đựng thức ăn của Trường Mầm non thị trấn Tam Đường. 

Hiện nay nhiều cơ sở kinh doanh thực phẩm vì lợi nhuận trước mắt đã tiếp tay cho thực phẩm không đảm bảo chất lượng, nguồn gốc, xuất xứ trà trộn vào thị trường, gây nguy hại sức khỏe cộng đồng. Vì vậy, ngoài công tác thanh, kiểm tra huyện Tam Đường luôn chú trọng công tác tuyên truyền, nâng cao kiến thức VSATTP cho người dân để lựa chọn thực phẩm có nhãn mác, nguồn gốc rõ ràng; khi phát hiện cơ sở vi phạm về VSATTP phải thông tin cho cơ quan chức năng kịp thời xử lý.

Chị Chang Thị Mào (bản Phan Chu Hoa, xã Nùng Nàng) chia sẻ: “Thời gian trước, khi lựa chọn thực phẩm cho gia đình, mình không để ý đến nhãn mác, thời gian sử dụng. Từ khi được cán bộ tuyên truyền, xem qua phương tiện thông tin đại chúng thấy xảy ra nhiều vụ ngộ độc thực phẩm do sử dụng thực phẩm không đảm bảo chất lượng, mình đã chú ý lựa chọn thực phẩm, xem kỹ nguồn gốc, hạn sử dụng để đảm bảo sức khỏe cho gia đình”.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện huyện Tam Đường có 294 cơ sở sản xuất chế biến, kinh doanh thực phẩm, dịch vụ ăn uống, bếp ăn tập thể và kinh doanh thời vụ. Thực hiện tháng hành động vì chất lượng VSATTP, Ban Chỉ đạo VSATTP từ huyện đến các xã, thị trấn tăng cường công tác kiểm tra nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các trường hợp vi phạm. Qua kiểm tra tại các nhà hàng kinh doanh ăn uống trên địa bàn huyện, các thực phẩm bao gói sẵn đều có nhãn mác đầy đủ, còn hạn sử dụng, thực phẩm sống được bảo quản cẩn thận trong tủ lạnh. Qua xét nghiệm nhanh, đa số thực phẩm không phát hiện các chất độc hại, bảo quản, ảnh hưởng tới sức khỏe con người.

Chúng tôi cùng đoàn kiểm tra liên ngành huyện đến kiểm tra VSATTP tại cơ sở sản xuất phở tươi của gia đình anh Trần Vĩ Chi ở thị trấn Tam Đường. được biết, đây là nghề gia truyền của gia đình anh chi với thâm niên hơn 30 năm. Trung bình mỗi ngày gia đình anh bán 2 tạ phở tươi vào lúc 4 giờ và 14 giờ hằng ngày, đảm bảo không có phở tồn qua ngày. Gia đình anh đầu tư dây chuyền sản xuất, hàng năm tham gia lớp tập huấn kiến thức về an toàn thực phẩm, khám sức khỏe định kỳ nên khâu chế biến luôn đảm bảo VSATTP, đặc biệt không sử dụng chất bảo quản nên được nhiều khách hàng tin dùng.

Hiện nay, hầu hết các trường mầm non, tiểu học trên địa bàn huyện Tam Đường tổ chức cho học sinh ăn bán trú nên vấn đề VSATTP tại các bếp ăn tập thể, nhất là ở các trường học được nhiều bậc phụ huynh quan tâm. Đến Trường Mầm non thị trấn Tam Đường đúng vào giờ các nhân viên nhà trường chuẩn bị bữa cơm trưa cho các bé, chúng tôi được biết, trung bình mỗi ngày, các nhân viên trong trường chuẩn bị 589 suất ăn cho trẻ.

Bếp ăn của nhà trường được xây dựng 1 chiều gồm: khu vực sơ chế, chế biến và chia khẩu phần ăn. Bếp ăn có dụng cụ chế biến thức ăn chín, sống riêng biệt; bát đĩa được sấy cẩn thận. Hàng năm, các nhân viên nhà bếp được tham gia tập huấn VSATTP và khám sức khỏe định kỳ theo quy định. Để đảm bảo có thực phẩm sạch, từ đầu năm học nhà trường thống nhất với các phụ huynh hợp đồng mua thịt, gà, rau quả tươi của các hộ kinh doanh trên địa bàn và yêu cầu chịu trách nhiệm với mặt hàng cung cấp. Bếp ăn có sổ ghi chép và tủ lưu giữ mẫu thức ăn để phòng tình trạng ngộ độc thực phẩm.

Tuy nhiên, bên cạnh một số trường chú trọng công tác đảm bảo VSATTP ở bếp ăn tập thể thì vẫn còn một số trường ở tuyến xã bếp ăn không đảm bảo như: Khun Há, Nà Tăm... do cơ sở vật chất nhỏ hẹp, khu vực sơ chế và chế biến chưa tách biệt, chưa có tủ đựng bát đảm bảo, nhân viên phục vụ nấu ăn riêng mà chủ yếu là giáo viên thay nhau nấu ăn nên vấn đề đảm bảo VSATTP gặp nhiều khó khăn.

Trao đổi với chúng tôi, ông Lò Văn Đức – Phó trưởng Phòng Y tế huyện Tam Đường cho biết: “Qua công tác kiểm tra, các cơ sở đã chấp hành tốt công tác đảm bảoVSATTP, đáp ứng các điều kiện về trang thiết bị, lao động tham gia chế biến thực phẩm. Thực phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, không sử dụng chất bảo quản”.

Thời gian tới, để phòng ngừa và hạn chế thấp nhất tình trạng ngộ độc thực phẩm, mất VSATTP, nhất là ở các nhà hàng, trường học, đơn vị tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền về VSATTP trên các phương tiện thông tin đại chúng. Tăng cường công tác kiểm tra định kỳ, đột xuất với những cơ sở chế biến, kinh doanh thực phẩm. Từ đó, kịp thời nhắc nhở, xử lý nghiêm khắc các cơ sở vi phạm, kiên quyết không để thực phẩm không rõ nguồn gốc, không đảm bảo lưu thông trên thị trường”.