Đại tá Nguyễn Tất Hậu – Phó Chính ủy Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh cho biết: BĐBP Lai Châu quản lý, bảo vệ đường biên giới tiếp giáp với  Trung Quốc, dài hơn 265 km, với 101 mốc giới, 1 cửa khẩu song phương Ma Lù Thàng và nhiều đường tiểu ngạch qua lại hai bên biên giới; có 23 xã biên giới thuộc 4 huyện Nậm Nhùn, Phong Thổ, Mường Tè, Sìn Hồ; dân số 81.164 người thuộc 10 dân tộc: Dao, Thái, Mông, Kinh, Hà Nhì, La Hủ, Giấy, Mảng, Hoa và Khơ Mú. Đời sống kinh tế nhân dân ở khu vực biên giới vẫn thuộc diện đói, nghèo, đặc biệt khó khăn, kinh tế chủ yếu làm nương, tự cung, tự cấp, kinh tế hàng hóa chưa phát triển, trình độ dân trí nhìn chung còn thấp. Những năm qua, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, kinh tế - xã hội khu vực biên giới có nhiều khởi sắc; đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào từng bước được cải thiện; hệ thống chính trị được củng cố, quốc phòng, an ninh được giữ vững, tăng cường, v.v. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau, khu vực biên giới tỉ lệ đói nghèo vẫn cao so với mặt bằng chung của toàn tỉnh; trình độ dân trí không đồng đều, chất lượng, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở còn hạn chế, nhiều hủ tục vẫn tồn tại. Lợi dụng những khó khăn, bất cập đó, thời gian qua, những phần tử xấu, phản động đẩy mạnh các hoạt tuyên truyền di, dịch cư tự do. Cùng với đó, hoạt động của các loại tội phạm, nhất là tội phạm ma túy; xuất, nhập cảnh trái phép; mua, bán người đang diễn biến phức tạp, tác động không nhỏ tới tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội.

Trước tình hình đó, phát huy vai trò là lực lượng nòng cốt, chuyên trách trong quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, BĐBPtỉnh đã chủ động khắc phục khó khăn, lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai toàn diện, chặt chẽ các mặt công tác; đấu tranh có hiệu quả với các hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, các loại tội phạm; tích cực tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo; phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn và thực hiện công tác đối ngoại biên phòng.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền cho các cấp, ngành, lực lượng và toàn dân nắm vững quan điểm, đường lối của Đảng về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; những nội dung cơ bản của Luật Biên giới quốc gia, 3 văn kiện pháp lý về biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc, Luật Cư trú. Trong quá trình tuyên truyền lồng ghép, phân tích sâu về những âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, v.v.  Công tác tuyên truyền được thực hiện với nhiều hình thức, biện pháp phong phú, sáng tạo, như: tuyên truyền miệng, qua các phương tiện thông tin đại chúng, lồng ghép trong các buổi sinh hoạt văn hóa cộng đồng, họp bản. Phát huy vai trò của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và các tổ, đội vận động quần chúng của BĐBP.

Đặc biệt là thường xuyên phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương, các ban, ngành, đoàn thể thực hiện hiệu quả Đề án “Tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ và nhân dân vùng biên giới”; phối hợp với các ban, ngành, lực lượng xây dựng đội ngũ tuyên truyền viên có kỹ năng tuyên truyền, tâm huyết, trách nhiệm, am hiểu tiếng dân tộc, phong tục, tập quán của đồng bào để thực hiện tốt nhiệm vụ. Từ đầu năm đến nay, đã tổ chức tuyên truyền trực tiếp được gần 900 buổi cho trên 32 nghìn lượt đồng bào các xã biên giới; phối hợp với các lực lượng chức năng tổ chức hàng chục buổi tuyên truyền chuyên đề cho đội ngũ cán bộ thôn, bản địa phương. Góp phần quan trọng vào việc nâng cao nhận thức cho cấp ủy, chính quyền, cán bộ, chiến sĩ và nhân dân trên địa bàn biên giới về nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới trong tình hình mới cũng như các phương thức thủ đoạn của các loại tội phạm để bà con cảnh giác, tích cực phối hợp với lực lượng biên phòng tham gia các hoạt động bảo vệ đường biên cột mốc.

Thời gian gần đây, hoạt động của tội phạm trên khu vực biên giới diễn biến phức tạp, nhất là tội phạm về ma túy, mua bán người, chúng thường xuyên thay đổi về phương thức, thủ đoạn nên rất khó phát hiện. Đây cũng là loại tội phạm manh động và liều lĩnh sẵn sàng sử dụng vũ khí nóng chống trả lực lượng chức năng khi bị phát hiện và vây bắt. Trước tình hình đó,  Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh đã thường xuyên tổ chức quán triệt các văn bản chỉ đạo của cấp trên về công tác phòng chống tội phạm và chỉ đạo các đơn vị triển khai thực hiện nghiêm túc. Đồng thời, tăng cường công tác vận động quần chúng, tuần tra vũ trang, kiểm soát hành chính, nắm tình hình địa bàn, quản lý chặt chẽ các đối tượng hình sự, triển khai các biện pháp công tác biên phòng, trong đó, lấy biện pháp trinh sát làm mũi nhọn. Làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương, các ban, ngành, đoàn thể phát động phong trào toàn dân tham gia đấu tranh tố giác tội phạm, giữ gìn ANTT khu vực biên giới. Từ năm 2012 đến nay, quần chúng đã cung cấp cho BĐBP hàng trăm tin liên quan đến hoạt động của tội phạm, trong đó nhiều tin có giá trị phục vụ trực tiếp công tác đấu tranh ngăn chặn.

Cùng với đó, đẩy mạnh hoạt động trinh sát biên phòng, nắm chắc tình hình nội và ngoại biên; thường xuyên bám sát địa bàn, nắm dân, nhất là các hoạt động móc nối dưới mọi hình thức của các loại tội phạm; nâng cao chất lượng dự báo, thực hiện phương châm “tích cực phòng ngừa, chủ động ngăn chặn”. Với hoạt động vi phạm về an ninh biên giới, các đồn biên phòng phát hiện sớm và giải quyết dứt điểm ngay tại thực địa, không để tạo “điểm nóng” phức tạp. Khi giải quyết các vấn đề xảy ra trên biên giới, thực hiện đúng chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, các quy chế về biên giới.

Từ năm 2009 tới nay, BĐBP tỉnh đã điều tra xác minh, đấu tranh làm rõ 516 vụ/678 đối tượng mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép chất ma túy; phát hiện bắt giữ, xử lý 120 vụ/175 đối tượng buôn lậu, gian lận thương mại; bắt giữ 45 vụ/72 đối tượng mua bán người, giải cứu 47 nạn nhân; vận động nhân dân tự giác giao nộp 2.186 khẩu súng các loại và nhiều vật liệu nổ, v.v. Điển hình, sáng 21/3/2017, nhận được tin báo, đối tượng Tẩn Mí Sun, tên gọi khác là Tẩn Mí Xuân (SN 1994, ở bản Hoàng Hồ, xã Phăng Sô Lin, huyện Sìn Hồ) đang vận chuyển hêrôin xuống địa bàn xã Bản Lang (huyện Phong Thổ) tiêu thụ. Lực lượng phòng chống ma túy và tội phạm BĐBP tỉnh nhanh chóng triển khai các biện pháp nghiệp vụ sẵn sàng đánh án. Đúng 7 giờ 45 phút cùng ngày, khi đối tượng đi đến cầu Phiêng Đanh, bản Nậm Cung (xã Mường So, huyện Phong Thổ), Tổ cơ động Phòng chống ma túy và tội phạm kịp thời dừng xe, kiểm tra và phát hiện trong túi đựng đồ mà đối tượng mang trên người có 56,81g hêrôin. Lực lượng Phòng chống ma túy và tội phạm đã bắt đối tượng cùng tang vật, xe máy bàn giao cho Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Công an tỉnh) tiếp tục điều tra, làm rõ.

Cùng với đó, tham mưu cho địa phương, chỉ đạo các cơ quan chức năng và trực tiếp thực hiện tốt việc đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản lý, kiểm tra, kiểm soát xuất cảnh, nhập cảnh tại các cửa khẩu theo đúng quy trình, thủ tục; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường quốc phòng, an ninh ở khu vực biên giới.

Để nâng cao hiệu quả trong công tác, lực lượng Biên phòng còn phối hợp với lực lượng Quân sự, Công an xây dựng quy chế phối hợp, duy trì nghiêm các chế độ giao ban ở cấp tỉnh, huyện và đồn theo đúng quy định, nâng cao chất lượng công tác nắm, dự báo và xử lý các tình huống, nhất là tình huống vi phạm về trật tự, an toàn biên giới, hoạt động của các loại tội phạm. Tùy tình hình cụ thể của từng địa bàn, BĐBP tỉnh chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền về xây dựng quy chế phối hợp giữa BĐBP với các ban, ngành, đoàn thể địa phương trong quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới. Tích cực tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở. từ năm 2008 đến nay BĐBP tỉnh đã tăng cường 25 cán bộ Biên phòng có năng lực, kinh nghiệm công tác cho các xã biên giới và giới thiệu đảng viên các đồn Biên phòng tham gia sinh hoạt tại các chi bộ thôn, bản yếu kém; xây dựng hàng trăm mô hình chăn nuôi, trồng trọt, khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của các địa phương để phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân. Góp phần  xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, tạo cơ sở phối hợp, gắn bó trong quản lý, bảo vệ biên giới.

Tổ chức thực hiện tốt công tác đối ngoại biên phòng, ngoại giao nhân dân. Đặc biệt là đã tham mưu tỉnh tổ chức thành công Giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 4(tháng 9-2017). Qua đó, tăng cường mối quan hệ hữu nghị hai nước, trực tiếp cùng thực hiện hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ biên giới, tăng cường thế trận biên phòng toàn dân gắn với thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân ngày càng vững chắc.

Ngoài ra, thực hiện tốt các hoạt động xã hội như: nhận nuôi dưỡng trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, tổ chức đón Tết nguyên đán cho các bản nghèo; khám, chữa bệnh, kêu gọi các nhà hảo tâm, kết nghĩa với các cơ quan, tổ chức,… góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân khu vực biên giới. Do đó, nhân dân yên tâm cùng BĐBP quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia.

Với nhiều hoạt động thiết thực, BĐBP tỉnh đã và đang bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, giữ vững an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội ở khu vực biên giới; xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển.