Mặc dù địa bàn phụ trách chỉ 1 xã Ma Ly Pho với trên 80% đồng bào dân tộc Dao nhưng do thông thương với Trung Quốc qua Cửa khẩu Ma Lù Thàng đã đặt ra nhiều khó khăn, thách thức đối với công tác bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội nơi đây. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của Đảng ủy, Ban Chỉ huy, tuổi trẻ Đồn Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Tháng đã không ngại khó, ngại khổ sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.

Một buổi tuần tra song phương giữa Đồn Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Thàng với Trạm Kiểm soát Biên phòng Kim Thủy Hà (Vân Nam, Trung Quốc).

Nói rõ hơn điều này, Trung úy Phan Thành Nam - Phó Bí thư Chi đoàn, Đội trưởng Đội Vận động quần chúng của Đồn cho biết, công tác tuần tra, kiểm soát và làm thủ tục xuất nhập cảnh được đoàn viên, thanh niên đơn vị chú trọng thực hiện, đảm bảo điều kiện thuận lợi cho Nhân dân 2 nước qua lại thăm thân, buôn bán. Đã không chỉ làm thủ tục xuất, nhập cảnh cho hàng nghìn lượt người, phương tiện mà từ năm 2012 - 2017 còn kịp thời phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn, bắt, xử lý 74 vụ/179 đối tượng vận chuyển trái phép thuốc tân dược, pháo nổ, gia cầm nhập lậu...

Đối ngoại biên phòng là 1 trong 6 biện pháp công tác của Bộ đội Biên phòng. Thông qua hoạt động đó, 2 bên tăng cường hiểu biết, nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới trong tình hình mới cũng như phối hợp xử lý các vụ việc xảy ra trên biên giới. Để thống nhất, giải quyết vụ việc có liên quan trên biên giới, đơn vị thường xuyên duy trì có hiệu quả cơ chế Hội đàm định kỳ luân phiên 1 quý/lần với Trạm Kiểm soát Kim Thủy Hà, Đại đội Công an Biên phòng huyện Kim Bình và Trạm hội ngộ hội đàm khu vực Nà Phà Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc. Tổ chức các đoàn công tác thăm, tặng quà cũng như đón đoàn nước bạn sang thăm nhân các ngày kỷ niệm lớn của 2 bên với hơn 600 lượt đoàn viên, thanh niên tham gia.

Đơn vị thường xuyên duy trì cơ chế thông tin, liên lạc, kịp thời giải quyết vấn đề phát sinh giữa 2 lần hội đàm như: gửi thư, duy trì chế độ sỹ quan liên lạc qua đường dây nóng. Nhờ vậy, trao đổi, phản ánh, thống nhất, nhất trí cao các nội dung liên quan đến chủ quyền, lãnh thổ, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên khu vực biên giới như: xuất nhập cảnh trái phép, hoạt động của các loại tội phạm, trao trả người vi phạm pháp luật của 2 bên, phản kháng những vấn đề liên quan đến chủ quyền lãnh thổ.

Trước đòi hỏi ngày càng cao về khả năng xử lý vụ việc trên biên giới cần nhanh chóng, chính xác, từ năm 2016, Bộ đội Biên phòng Lai Châu phối hợp với lực lượng bảo vệ biên giới đối diện định kỳ tổ chức tuần tra lên hợp chấp pháp kịp thời thống nhất, giải quyết vấn đề liên quan đến chủ quyền lãnh thổ, an ninh trật tự, phòng chống khủng bố. Trong đó, đoàn viên, thanh niên Đồn Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Thàng luôn là lực lượng tiên phong thực hiện nhiệm vụ tuần tra liên hợp. Tính đến nay đã có 85 lượt cán bộ, đoàn viên đơn vị tham gia thực hiện nhiệm vụ.

Đồn cũng quan tâm, phối hợp có hiệu quả hoạt động tuần tra song phương với Trạm hội ngộ hội đàm khu vực Nà Phà Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc. Đến nay, 2 bên tổ chức 10 lần tuần tra song phương với 80 lượt đoàn viên, thanh niên đơn vị tham gia. Không chỉ kịp thời ghi nhận và giải quyết các vụ việc liên quan đến đường biên, cột mốc mà còn lồng ghép tuyên truyền đến Nhân dân khu vực biên giới nắm và thực hiện nghiêm các hiệp định, nghị định, quy chế biên giới, tôn trọng độc lập chủ quyền lãnh thổ mỗi quốc gia.

Thực hiện chủ trương nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động đối ngoại biên phòng trong tình hình mới, năm 2014, Đồn tổ chức kết nghĩa với Trạm Kiểm soát Biên phòng Kim Thủy Hà và Đại đội Công an Biên phòng huyện Kim Bình (tỉnh Vân Nam, Trung Quốc). 2 bên quán triệt và cùng nhau xây dựng “Đồn trạm hữu nghị - Biên giới bình yên”; tuyên truyền, giáo dục Nhân dân 2 nước, nhất là thế hệ trẻ tinh thần đoàn kết hữu nghị giữa Việt Nam và Trung Quốc theo tinh thần 16 chữ: “Láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện, ổn định lâu dài, hướng tới tương lai” và phương châm 4 tốt “Láng giềng tốt, bạn bè tốt, đồng chí tốt, đối tác tốt”. Huy động đoàn viên, thanh niên tham gia giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao với đơn vị bạn.

Trung úy Phan Thành Nam bật mí với chúng tôi một số kinh nghiệm mà Ban Chấp hành Chi đoàn triển khai, phát động nhằm huy động sự vào cuộc của đoàn viên, thanh niên. Trước hết vẫn phải kể đến sự lãnh, chỉ đạo của Đảng ủy, Ban Chỉ huy đơn vị cũng như Đoàn cấp trên. Tổ chức các phong trào hành động cách mạng gắn với nhiệm vụ chính trị của đơn vị. Duy trì và triển khai có hiệu quả phong trào “Thanh niên Bộ đội Biên phòng tỉnh thi đua rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo vì chủ quyền an ninh biên giới và xây dựng Bộ đội Biên phòng vững mạnh, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”, “Tuổi trẻ Bộ đội Biên phòng tiếp bước cha anh, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”, Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Phối hợp chặt chẽ với các chi đoàn bạn đứng chân trên địa bàn, lực lượng chức năng trong khu vực Cửa khẩu, tạo sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị trong thực hiện nhiệm vụ. Đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng kiến thức, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ trực tiếp làm công tác kiểm soát xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu và đối ngoại biên phòng. Trong đó, chú trọng bồi dưỡng về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống với những kiến thức toàn diện, chuyên sâu như trình độ ngoại ngữ, hiểu biết về pháp luật biên giới 2 bên.

Biên giới bình yên, nội biên vững chắc - kết quả đó có sự đóng góp không nhỏ của Đồn Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Thàng, trong đó không thể phủ nhận sự tiên phong, gương mẫu, xung kích của tuổi trẻ đơn vị.