Từ năm 2005 đến nay, xã Huổi Luông đã thu hơn một nghìn vũ khí tự chế các loại. Điều đáng mừng là số lượng vũ khí tự chế thu được giảm qua các năm: từ 900 khẩu súng kíp (năm 2005), xuống còn hơn 50 khẩu súng kíp (năm 2013); năm 2014 thu được 33 khẩu súng tự chế bắn đạn bi bằng hơi cồn, trong đó có 2 khẩu súng kíp.

Công an huyện Phong Thổ kiểm tra súng tự chế thu được trên địa bàn.

Kết quả đó là do chính quyền xã Huổi Luông tăng cường tuyên truyền tới Nhân dân về tác hại của việc chế tạo, sử dụng các loại VK, VLN, CCHT. Xã cũng đã thành lập tổ tuyên truyền thu hồi, giao nộp vũ khí gồm 6 thành viên, trong đó đồng chí Chủ tịch UBND xã làm tổ trưởng. Các tổ chức đoàn thể xã phối hợp chặt chẽ với già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng đến các bản tuyên truyền, vận động, lồng ghép nội dung vào các buổi sinh hoạt của bản, trong đó tập trung vào những khu dân cư có truyền thống, khả năng chế tạo, sử dụng vũ khí tự chế như: U Ra, La Sa Phìn, La Vân, Thèn Thầu... Nhờ đó đã nâng cao nhận thức của bà con trong việc giao nộp VK, VLN, CCHT. Ngoài ra, tổ tuyên truyền thu hồi, giao nộp vũ khí còn yêu cầu các hộ gia đình trong xã ký cam kết không chế tạo, sử dụng, mua bán các loại VK, VLN, CCHT dưới mọi hình thức. Trường hợp nào không chấp hành theo quy định thì sẽ xử lý nghiêm khắc.

Thành phần cấu tạo của các loại súng tự chế (loại mới) thường là ống nhựa dẫn nước, ống nhôm, băng dán, gỗ... dễ tìm mua ở các chợ và quá trình chế tác cũng đơn giản nên không mấy khó khăn đối với người dân trong việc hoàn thành một khẩu súng kíp, súng bắn đạn bi bằng hơi cồn. Những loại vũ khí này có tính sát thương cao, có thể bắn chết thú rừng và gây tử vong cho con người nếu ở khoảng cách gần. Ví như trường hợp của anh Phàn Sài Phâu (bản Chang Hỏng 1) khi đi soi cua vào buổi tối đã bắn nhầm vào ông Phàn Vềnh Kim (bản Thèn Thầu), khiến ông Kim bị thương nặng phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch. Bên cạnh đó, cũng do cấu tạo từ vật liệu dễ vỡ, cháy nên các loại súng tự chế không đảm bảo tính an toàn, có thể gây sát thương cho người sử dụng. Anh Cao A Tờ (bản Huổi Luông 1) chia sẻ: “Nhờ được tuyên truyền, vận động, tôi và bà con trong bản đã nhận thấy sự nguy hiểm của các loại súng tự chế nên tự giác giao nộp và cam kết không chế tạo nữa”.

Ông Lý A Hành - Chủ tịch UBND xã Huổi Luông cho biêt: “Để ngăn chặn tình trạng cất giấu các loại VK, VLN, CCHT trong các gia đình, tổ tuyên truyền thu hồi, giao nộp vũ khí xã thường xuyên liên hệ với Nhân dân, vận động bà con cung cấp thông tin khi phát hiện gia đình nào chế tạo, cất giấu, sử dụng các loại VK, VLN, CCHT. Đồng thời, yêu cầu những người làm nghề rèn trong xã không được nhận hàn súng tự chế khi bà con đặt hàng. Chính quyền địa phương cũng tích cực phối hợp với Hội Nông dân, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện tạo điều kiện cho người dân tham gia các lớp tập huấn trồng trọt, chăn nuôi, giới thiệu mô hình hay, cách làm hiệu quả, áp dụng khoa học kỹ thuật, tập trung vào sản xuất hướng tới phát triển kinh tế gia đình, làm giàu trên quê hương nhằm xóa bỏ thói quen săn bắn truyền thống. Đẩy mạnh tuyên truyền để Nhân dân nhận thức sâu sắc, không mua các loại VK, VLN, CCHT từ các nơi khác”.