Chúng tôi đến thăm mẹ Đỗ Thị Mẹo (mẹ liệt sĩ Đặng  Xuân Hùng) ở bản Vân Bình, xã Bình Lư, huyện Tam Đường. Mẹ đang ngồi tẽ ngô bên hiên trước sân nhà. Thấy có khách, mẹ vui vẻ mời chúng tôi vào nhà uống nước.

Mẹ liệt sỹ Đỗ Thị Mẹo giúp con cháu những công việc gia đình.

Chúng tôi hỏi thăm tình hình sức khoẻ của mẹ, mẹ nói : “Ở tuổi 83 rồi, mẹ mắc chứng đau khớp và loãng xương. Ốm đau đã có bệnh viện chữa trị, nhà nước trợ cấp nuôi dưỡng nên cũng yên tâm lắm. Bây giờ làm được gì giúp con cháu thì tôi cố gắng làm để các cháu phấn đấu trong học tập và công tác”.

Bên chén trà nóng, mẹ kể cho chúng tôi nghe về người con trai của mình - liệt sĩ Đặng Xuân Hùng. Hùng sinh năm 1952. Tháng 4 năm 1971, Hùng đang học Trường Sư phạm tỉnh. Giặc Mỹ “leo thang” đánh phá miền Bắc, chúng gây bao tội ác với nhân dân ta, là thanh niên Hùng không thể ngồi yên tâm học tập..

Nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, Hùng xin ý kiến mẹ cho đi bộ đội, mẹ đồng ý cho con đi và căn dặn: “Con ra đi phải hoàn thành tốt nhiệm vụ, đó cũng là vinh dự của cả gia đình”. Anh Hùng nhập ngũ, mẹ càng tích cực lao động sản xuất, tham gia phong trào phụ nữ “Ba đảm đang”.

Ngày 17.4.1973 cái ngày định mệnh ấy bà không bao giờ quên, đang lao động sản xuất, nhận được giấy báo của anh giao liên - Hùng đã hy sinh tại chiến trường C. Mẹ nhưchết nửa con người. Nỗi đau mất đi giọt máu của mình như xé nát ruột gan mẹ. Song mẹ vẫn kiên trung, vượt qua nỗi đau tinh thần mẹ gắng gượng sống và lao động sản xuất, góp phần chi viện cho miền Nam đánh Mỹ, báo thù cho con.

Ông Hoàng Xuân Huề - Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bình Lư cho biết: “Gia đình mẹ Đỗ Thị Mẹo là gia đình liệt sĩ tiêu biểu của xã Bình Lư. Gia đình đông con cháu (52 người) nhưng luôn chấp hành tốt chủ trương chính sách của Đảng và nhà nước, cũng như thực hiện những quy định của địa phương, được bà con dân bản tin yêu, quý mến. Gia đình bà có 25 người là cán bộ đảng viên, 15 cháu nội ngoại của bà đã và đang theo học các trường cao đẳng, đại học”.

Các con cháu  thường bận đi công tác, học tập vắng nhà, người con trai thứ 5 - vợ chồng anh Đặng Văn Mạnh trực tiếp chăm sóc mẹ. Học theo mẹ, vợ chồng anh chịu chăn nuôi trồng trọt mỗi năm thu hoạch được 5 đến 6 tạ lợn hơi, vài tạ chè búp tươi, hơn 2 tấn ngô hạt, 2 tấn củ dong, cuộc sống gia đình khá ổn định.

Trong câu chuyện với tôi, mẹ Đỗ Thị Mẹo luôn trăn trở vì phần mộ của liệt sĩ Đặng Xuân Hùng chưa được quy tập. Song trong khi thực hiện bài viết này tôi được mẹ thông báo, mẹ nhận được tin vui từ Quân khu lV, Đoàn công tác quy tập mộ liệt sĩ của Quân khu đã tìm được hài cốt liệt sĩ Đặng Xuân Hùng chuyển về nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Nghệ An. Mẹ mừng lắm. vậy là mong ước lâu nay của mẹ và gia đình đã được toại nguyện.

Qua chúng tôi, mẹ muốn gửi lời cảm ơn chân thành, sâu sắc tới Đảng, nhà nước, tỉnh, huyện và các cơ quan chức năng đã luôn quan tâm đến cuộc sống của gia đình mẹ, giúp mẹ tìm được mộ của người con trai đã hy sinh trong khi thực hiện nhiệm vụ thiêng liêng – bảo vệ Tổ quốc.