>Cửa nhập khẩu ôtô ngày càng hẹp

Hai ngày nay, giới kinh doanh xe hơi ở cả 2 miền Nam - Bắc như ngồi trên đống lửa. Họ chạy đôn đáo khắp nơi để dò hỏi cách thức có được giấy ủy quyền nhập khẩu hay hợp đồng đại lý để đáp ứng quy định mới của Bộ Công Thương tại thông tư số 20 có hiệu lực từ ngày 26/6 tới.

"Tất cả đều vô vọng, chúng tôi không biết cách thức nào để lo được số giấy tờ trên theo quy định. Đây đúng là một giấy phép con nhằm loại những doanh nghiệp nhập khẩu tự do ra khỏi thị trường", giám đốc một doanh nghiệp nhập khẩu ôtô khá lớn tại Hà Nội nhận xét.

Xe ngoại về thị trường sẽ ngày càng khó khăn. Ảnh: H.A.

Không bình luận về tính đúng sai của thông tư 20, vị giám đốc này cho rằng khi một quyết định mới ra đời có khả năng gây khó khăn cho nhiều doanh nghiệp thì việc thực hiện cần phải có lộ trình. "Thông tư 20 ban hành ngày 12/5 và có hiệu lực từ 26/6, khoảng thời gian 45 ngày này quá ngắn như vậy doanh nghiệp khó có thể lo để cho ra một giấy phép 'con'", ông nói.

Thị trường xe hơi Việt Nam đang phân chia ra 2 phân khúc gồm nhập khẩu và sản xuất trong nước. Trong số các nhà nhập khẩu lại phân ra 2 nhóm - nhập khẩu tự do và các công ty nhập khẩu chính hãng. Thông tư 20 của Bộ Công Thương sẽ ảnh hưởng mạnh nhất tới các salon nhập khẩu tự do.

Hiện nay cả nước có khoảng 5.000 salon xe hơi trên toàn quốc, đa phần nhập khẩu theo đường tự do, không qua chính hãng. Trong khi đó, theo quy định mới của Bộ Công Thương, các doanh nghiệp khi làm thủ tục nhập khẩu phải có giấy quỷ quyền là nhà nhập khẩu, phân phối của chính hãng sản xuất hoặc hợp đồng đại lý chính hãng. Giấy ủy quyền này phải do cơ quan ngoại giao của Việt Nam tại nước ngoài chứng nhận. Các loại giấy tờ này theo các nhà nhập khẩu xe hơi nhận định là không thể có được. Nếu có thì thủ tục xin cấp cũng nhiêu khê và khó tựa "hái sao trên trời".

Người tiêu dùng lo giá xe trong nước sẽ tăng trong thời gian tới. Ảnh: Hoàng Hà.

Chủ một salon ôtô ở Hà Nội cho rằng các quy định trong thông tư 20 nhiều nước trên thế giới đã áp dụng, thậm chí họ còn đưa ra các điều kiện ngặt nghèo hơn. Tuy nhiên, việc làm này cần phải thực hiện ngay từ đầu khi xin giấy phép kinh doanh chứ không phải để khi thị trường có hàng nghìn doanh nghiệp, salon thành lập rồi mới đưa ra quy định.

"Nếu ngay từ khi cấp giấy phép kinh doanh, các Sở Kế hoạch Đầu tư yêu cầu các salon phải đảm bảo điều kiện là đại lý chính hãng, thì bây giờ Bộ Công Thương ban hành Thông tư 20 sẽ không ảnh hưởng. Tôi cho rằng, sau ngày 26/6 sẽ có hàng loạt showroom ôtô đối diện với nguy cơ đóng cửa", ông này nhận định.

Đại diện showroom xe hơi Vĩnh Thịnh trên đường Nguyễn Thị Minh Khai, quận 3 TP HCM cũng cho rằng, với quy định mới, công việc kinh doanh của công ty sẽ ngày càng khó khăn hơn. Showroom này chủ yếu kinh doanh các sản phẩm xe mới nhập khẩu nguyên chiếc với số lượng bán lên tới 10 chiếc tại tháng cao điểm. "Thông tư 20 của Bộ Công Thương có hiệu lực từ ngày 26/6, thời gian còn quá ngắn nên các doanh nghiệp sẽ không kịp đặt xe để đưa về thị trường. Chắc chắn chúng tôi sẽ phải tính toán lại chiến lược kinh doanh năm nay", anh này cho biết thêm.

Ít chịu tác động bởi Thông tư 20 nhất chính là thành viên Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô trong nước (VAMA). Hiện nay, các thành viên VAMA không chỉ sản xuất mà họ còn nhập khẩu và có quyền phân phối nhiều mẫu xe ở thị trường nội địa. Với quy định mới, các thành viên VAMA phần nào được hưởng lợi vì họ sẽ bớt đối thủ cạnh tranh là những salon nhập khẩu tự do.

Trao đổi với VnExpress.net về thông tư 20 của Bộ Công Thương, đại diện một số doanh nghiệp thuộc thành viên VAMA từ chối bình luận về các điều khoản trong quy định mới. Họ chỉ nói rằng: Đây là quy định của nhà nước và họ sẽ hưởng ứng và tuân thủ.

Còn Thứ trưởng Bộ Công Thương - Nguyễn Thành Biên thì cho rằng Thông tư 20 là một trong những chính sách điều hành xuất nhập khẩu nhằm bảo vệ người tiêu dùng và hoàn toàn phù hợp với các cam kết.

Liên quan đến đề xuất về lộ trình thực hiện, ông Biên cho rằng thời hạn áp dụng 45 ngày kể từ ngày ký quyết định là phù hợp. "Tôi cho rằng, trước mắt chúng ta cứ thực hiện các quy định tại thông tư 20. Trong quá trình thực thi phát sinh vấn đề gì thì cơ quan chức năng sẽ tiến hành chỉnh sửa và bổ sung", ông Biên nói.

Trong lúc này, một số doanh nghiệp nhạy bén với thương trường đang tìm cách tránh thiệt hại bởi quy định mới. "Quy định bổ sung áp dụng cho thủ tục nhập khẩu ôtô 9 chỗ ngồi chở người trở xuống chưa qua sử dụng, nên chỉ số ít xe đập hộp mới bị ảnh hưởng, còn công việc kinh doanh của chúng tôi vẫn bình thường", đại diện một garage xe hơi trên đường Nguyễn Văn Cừ, TP HCM cho biết.

Một "dân lái" chuyên đánh hàng xe độc từ nước ngoài về Việt Nam còn nói thẳng: "Nếu thị trường hoặc khách hàng thực sự cần, chúng tôi vẫn có thể đưa xe mới 100% về theo nhu cầu của khách. Điều kiện để mua xe sẽ trở nên phức tạp hơn và có thể lâu hơn, nhưng nếu khách có nhu cầu đặt hàng, chúng tôi sẽ vẫn đáp ứng". Khi được hỏi thêm về cách thức nhập xe mới sau khi thông tư 20 được áp dụng, anh ta chỉ cười và nói đó là: "Bí mật kinh doanh".