Nhân dân bản Nà Luồng, xã Nà Tăm, huyện Tam Đường chăm sóc ngô vụ đông. Ảnh: Phương Lan

Mặt khác do người dân không mấy mặn mà với việc sản xuất cây vụ đông với lý do như: từ trước đến nay không trồng nếu có trồng sợ không cho năng suất, mùa đông giá lạnh cây trồng chậm phát triển…

Trước thực trạng đó, tỉnh ta đã có nhiều chương trình, chính sách ưu đãi khuyến khích người dân làm quen với việc sản xuất cây vụ đông. Đồng thời, dần đưa cây vụ đông thành vụ chính trong sản xuất nông nghiệp, góp phần nâng cao hệ số sử dụng đất, tăng thu nhập cho nông dân.

Thực tế cho thấy những năm qua ở xã Mường Than (huyện Than Uyên) việc sản xuất vụ đông đã cung cấp hàng trăm tấn rau, củ, quả các loại cho thị trường trong và ngoài huyện. Với các mô hình 2 vụ lúa cộng với 1 vụ màu (rau, ngô, khoai tây) đã nâng giá trị sản phẩm lên 60 triệu đồng/ha tăng từ 20 - 25 triệu đồng/ha so với năm 2004.

Ông Lê Văn Chất - Chủ tịch UBND xã Mường Than, huyện Than Uyên cho biết: “Ngay từ đầu vụ đông, cấp ủy, chính quyền huyện, xã đã phân công cán bộ tích cực tuyên truyền, vận động người dân tích cực thâm canh, tăng vụ, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, tăng thu nhập cho gia đình. Nét mới trong sản xuất vụ đông năm nay của xã là một số hộ đã chuyển đổi diện tích trồng khoai tây trước đây sang trồng (2ha) cây khoai lang. Theo bà con thì trồng cây khoai tây giá trị kinh tế không cao lại tốn nhiều công chăm sóc hơn so với cây khoai lang”. 

Được biết, vụ đông năm nay, toàn tỉnh gieo trồng hơn 600ha ngô đông, trong đó 160ha ngô được hỗ trợ giống, cơ cấu gồm ngô nếp MX10, HN88 tập trung ở 2 huyện: Tam Đường, Tân Uyên. Cán bộ nông nghiệp tỉnh, huyện thường xuyên có mặt tại đồng ruộng hướng dẫn bà con áp dụng KHKT vào việc làm cỏ, vun xới cho ngô theo đúng khung thời vụ.

Đến thăm xã Bản Giang, (huyện Tam Đường) nơi có diện tích trồng ngô đông lớn nhất, nhì so với các xã trên địa bàn tỉnh, chúng tôi được tận mắt nhìn thấy những cánh đồng ngô đông xanh mượt, với 60,3ha ngô trên chân ruộng 1 vụ lúa.

Anh Lý Văn Sáng - ở xã Bản Giang (huyện Tam Đường) cho biết: “Trước đây, gia đình tôi đã trồng ngô nếp vụ đông nhưng chủ yếu là giống để lại từ vụ trước nên năng suất, chất lượng thấp. Vụ đông năm nay, gia đình không chỉ được nhà nước hỗ trợ giống ngô nếp mới mà cán bộ còn xuống tận ruộng hướng dẫn cách làm đất, trồng đúng thời vụ, mỗi gốc chỉ tra 1 hạt (khác trước tra từ 3 - 5hạt/gốc). Đến nay, diện tích ngô của gia đình đang trong giai đoạn chuẩn bị trỗ cờ”.

Cùng với đó, nông dân toàn tỉnh còn tích cực mở rộng việc trồng, chăm sóc gần 300ha rau vụ đông. Trong đó, nhà nước hỗ trợ giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật xây dựng mô hình thí điểm 25ha rau xanh ở xã San Thàng (thị xã Lai Châu) và 5ha rau xanh ở xã Nậm Hàng (huyện Mường Tè). Theo một số nông dân thì cây rau vụ đông phù hợp với điều kiện khí hậu ở tỉnh ta. Rau xanh đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với các loại cây trồng khác như: ngô, lạc, đậu tương…

Đánh giá về tình hình sản xuất cây vụ đông trên địa bàn tỉnh, ông Hà Văn Um - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết: “Do ảnh hưởng của đợt rét đậm, rét hại đầu năm nên khung thời vụ của vụ chiêm và mùa kéo dài làm ảnh hưởng đến khung thời vụ của vụ đông. Lịch gieo trồng cây vụ đông phải kết thúc trước ngày 15/9 âm lịch, nếu trồng sau thời điểm này cây trồng sẽ giảm năng suất hoặc không thu hoạch được vì rét (trừ rau xanh). Vì vậy, Sở đã có công văn chỉ đạo 7/7 huyện, thị xã sản xuất vụ đông đúng thời vụ. Nhờ đó, 100% diện tích cây vụ đông năm nay đang sinh trưởng, phát triển tốt. Hiện nay, nông dân trong tỉnh đang tích cực chăm sóc cây vụ đông như: bón thúc cho ngô, vun xới cho rau xanh và cây màu các loại…”.