Nghi phạm Breivik có thể thoát án tù vì bị điên. Ảnh: AFP

"Nếu kết luận của các bác sĩ về việc Brevik bị điên là chính xác, chúng tôi sẽ yêu cầu tòa án trong các phiên xét xử tiếp theo thông qua phán quyết về việc Breivik có thể dành phần đời còn lại trong bệnh viện tâm thần để điều trị bắt buộc", AFPdẫn lời công tố viên Inga Bejer Engh nói tại thủ đô Oslo hôm nay.

Tuyên bố nói trên được đưa ra sau khi các bác sĩ tâm thần tiến hành một thử nghiệm tâm lý cuối cùng để qua đó cho thấy Breivik có trạng thái tâm lý không bình thường. Bản báo cáo dày 243 trang của các bác sĩ chỉ ra rằng nghi phạm 32 tuổi đã bị chứng bệnh tâm thần phân liệt thể hoang tưởng từ lâu.

Hai chuyên gia tâm thần học đã tiến hành 13 cuộc nói chuyện trong 36 giờ đồng hồ với kẻ cực hữu này. Họ mô tả Breivik ở đâu đó "trong một vũ trụ hoang tưởng của riêng mình", một công tố viên có tên Svein Holden cho biết. Cũng theo ông Holden, sát thủ Na Uy có "ảo tưởng vĩ cuồng và từ đó y tin rằng y có thể quyết định ai được sống và ai phải chết". Trong các cuộc nói chuyện, nghi phạm này tỏ ra rất hợp tác.

Một cuộc điều tra phúc lợi xã hội đối với tình trạng gia đình của Breivik được tiến hành 28 năm trước, khi y mới 4 tuổi, đã có ngụ ý rằng sát thủ này có thể từng bị lạm dụng tình dục, đài phát thanh NRK của Na Uy trích hai nguồn tin độc lập giấu tên. Tuy nhiên kết quả cuộc điều tra này không có liên quan tới bản báo cáo được công bố hôm nay.

Bản báo cáo về tình trạng tâm lý của Breivik được công bố trong một cuộc bọp báo tại Oslo hôm nay. Ảnh: AFP

Phiên xét xử chính thức đối với Breivik dự kiến được mở vào ngày 16/4/2012 và sẽ kéo dài trong 10 tuần lễ. Tòa án Oslo sẽ ra phán quyết về việc y có phải chịu trách nhiệm hình sự hay không. Nếu tòa không đồng tình với kết luận điều tra tâm thần này, tòa có thể yêu cầu một đợt kiểm tra khác. Hệ thống tòa án ở Na uy hầu như không bác bỏ các kết luận chuyên môn về thần kinh tội phạm, nhưng có thể yêu cầu kiểm tra nhiều lần.

Nếu kẻ cực hữu Breivik được kết luận là gây án trong tình trạng mất trí và sau đó được đưa tới một trung tâm chăm sóc tâm lý khép kín, một thẩm phán sẽ chịu trách nhiệm xem xét bản án đối với y sau mỗi 3 năm.

Nếu Breivik được chữa khỏi bệnh, theo lý thuyết y sẽ được chuyển tới một nhà tù nếu vẫn bị coi là một mối đe dọa đối với xã hội. Trong trường hợp kịch bản ngược lại xảy ra, sát thủ này thậm chí có thể được phóng thích.

Hệ thống luật pháp Na Uy, so với nhiều quốc gia khác, dựa nhiều hơn vào nguyên tắc cải tạo thay vì trừng trị kẻ phạm tội. Nước này không có án tử hình, và mức phạt nặng nhất là 21 năm tù.

Breivik hôm 22/7 khiến cả thế giới rùng mình với việc thực hiện vụ khủng bố kép đẫm máu nhất tại Na Uy kể từ sau Thế chiến II. Y cho nổ một quả bom ở gần văn phòng của thủ tướng Na Uy tại thủ đô Oslo, khiến 8 người thiệt mạng. Sau đó, Breivik cải trang thành một cảnh sát rồi tới đảo Utoyea cách Oslo khoảng 40 km để xả súng tại một trại hè thanh niên làm chết 69 người.

Breivik thừa nhận mọi việc đã làm nhưng từ chối coi đây là việc phạm tội, và cho rằng y đang trong một cuộc chiến nên những hành động đó dù tàn bạo nhưng cần thiết. Nghi phạm này cho hay y căm thù một xã hội đa văn hóa và chống lại sự xâm chiếm của đạo Hồi tại châu Âu.