Những ngày đầu gian khó...

Một không khí sôi nổi, khẩn trương cũng đang diễn ra tại Tiểu đoàn DK1, Vùng 2 Hải quân vào thời gian này, để chuẩn bị cho Lễ gặp mặt kỷ niệm 30 năm Ngày truyền thống Cụm Kinh tế - Khoa học - Dịch vụ trên thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc (5/7/1989 - 5/7/2019), gọi tắt là DK1 và đón nhận Huân chương bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì. Đây cũng là dịp để cán bộ, chiến sỹ Tiểu đoàn DK1 ôn lại chặng đường 30 năm xây dựng, phát triển, trưởng thành của đơn vị, đồng thời cổ vũ, động viên cán bộ, chiến sĩ giữ vững và phát huy truyền thống, thành tích đã đạt được, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Nhà giàn thế hệ cũ và thế hệ mới giữa đại dương. Ảnh: K.V

Xúc động nhớ lại, Trung tá Nghiêm Xuân Thái, Chính trị viên Tiểu đoàn DK1 cho biết, vào những năm cuối của thập kỷ 80 (thế kỷ XX), tình hình trên Biển Đông và quần đảo Trường Sa xuất hiện nhiều động thái mới, diễn biến phức tạp đe dọa đến sự toàn vẹn về chủ quyền biển, đảo và an ninh của nước ta. Cuối tháng 8 năm 1988, Thường vụ Đảng ủy Quân chủng Hải quân đã nhận định đúng tình hình và khẩn trương báo cáo Đảng ủy Quân sự Trung ương, Bộ Quốc phòng đề nghị Bộ Chính trị cho phép đóng giữ nhanh và khai thác Cụm bãi đá ngầm ở thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc, đề nghị Hội đồng Bộ trưởng giao nhiệm vụ cho Bộ Xây dựng, Tổng cục Dầu khí tham gia xây dựng các công trình, Bộ Quốc phòng chịu trách nhiệm bảo vệ, bố trí phòng thủ; các ngành thủy sản, khí tượng dựa vào đó để thăm dò, khai thác, sử dụng và phát triển…

Thực hiện chủ trương trên và căn cứ vào nhiệm vụ Bộ Chính trị giao cho Bộ Quốc phòng và Quân chủng Hải quân, ngày 26/10/1988, Lữ đoàn 171 được Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Hải quân trực tiếp giao nhiệm vụ cùng với Hải đoàn 129 bảo vệ thềm lục địa phía Nam thuộc Đặc khu Vũng Tàu - Côn Đảo để Nhà nước xây dựng ở đây một Cụm Kinh tế - Khoa học - Dịch vụ phục vụ cho công cuộc phát triển kinh tế biển, xây dựng đất nước. Chấp hành Chỉ thị của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Hải quân, từ ngày 6 đến ngày 26/11/1988 các biên đội tàu: HQ711, HQ668, HQ713 thuộc Lữ đoàn 171; các tàu HQ727, HQ723 thuộc Hải đoàn 129 lần lượt xuất phát đi làm nhiệm vụ khảo sát, bảo vệ các bãi đá ngầm trên thềm lục địa phía Nam. Chỉ trong một thời gian ngắn, nhiều vị trí quan trọng của vùng biển thềm lục địa phía Nam đã có những con tàu ngày đêm trực chốt giữ bảo vệ và sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ).

Tháng 7/1989, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ra Chỉ thị số 180/CT chính thức công bố về việc xây dựng Cụm Kinh tế - Khoa học - Dịch vụ tại khu vực bãi đá ngầm trên thềm lục địa phía Nam (gọi tắt là DK1). Chỉ thị nêu rõ: Xây dựng một Cụm Kinh tế - Khoa học - Dịch vụ, thuộc sự quản lý hành chính của Đặc khu Vũng Tàu - Côn Đảo (nay thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu), có nhiệm vụ chốt giữ, quản lý và bảo vệ chủ quyền thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc, đồng thời là Trạm nghiên cứu về khí tượng, thủy văn và tài nguyên khoáng sản ở đáy biển và lòng đất dưới đáy biển, phục vụ sự phát triển kinh tế, xã hội và dân sinh; là chỗ dựa để tàu thuyền của bà con ngư dân ta tiến ra khơi đánh bắt, khai thác các nguồn lợi hải sản trên vùng biển nước ta; đồng thời là nơi đặt những ngọn đèn biển, để dẫn đường bảo đảm an toàn hàng hải cho tàu thuyền trong nước và quốc tế qua lại khu vực này.

Việc thành lập Cụm Kinh tế - Khoa học - Dịch vụ trên thềm lục địa phía Nam là một chủ trương đúng đắn, có ý nghĩa chiến lược cả trước mắt và lâu dài của Đảng, Nhà nước ta trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; đặc biệt là trong việc bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc, trong phát triển kinh tế biển. Cùng với việc xây dựng các nhà giàn, khung DK1 trực thuộc Lữ đoàn 171 làm nhiệm vụ bảo vệ thềm lục địa phía Nam được thành lập, gồm những cán bộ, chiến sỹ có bản lĩnh chính trị vững vàng, có trình độ chuyên môn, phẩm chất đạo đức tốt và có kinh nghiệm hoạt động trên biển.

Ngoài lực lượng trên các nhà giàn, chúng ta thường xuyên duy trì các tàu trực trên các bãi đá ngầm, phối hợp sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu, quản lý, bảo vệ chủ quyền vùng biển thềm lục địa phía Nam. Theo đó, các vị trí đóng giữ và bảo vệ DK1 được hình thành bao gồm các bãi cạn: Tư Chính, Phúc Nguyên, Phúc Tần, Quế Đường, Huyền Trân và Ba Kè. Đồng thời, Quân chủng Hải quân quyết định thành lập Khung quản Lý DK1 với 03 nhà giàn ban đầu là: - Nhà giàn Phúc Tần (DK1/3); Nhà giàn Ba kè A (DK1/4); Nhà giàn Tư chính A (DK1/1), đây chính là lực lượng đầu tiên, những cột mốc chủ quyền bằng xương, bằng thịt, tiên phong ra chốt giữ trên thềm lục địa, nơi tiền tiêu của Tổ quốc, một nhiêm vụ mới hết sức nặng nề, nhưng vô cùng vinh quang trong nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Cũng từ đó, ngày 5/7 hàng năm, trở thành Ngày truyền thống của Tiểu đoàn DK1.

Lính nhà giàn hiên ngang canh giữ biển trời

Lễ tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ hy sinh vì sự nghiệp bảo vệ vùng biển của Tổ quốc (Ảnh: K.V)

Thượng tá Lương Đình Hiền, nguyên Tiểu đoàn phó Tiểu đoàn DK1 tâm sự, những năm đầu mới thành lập, điều kiện sinh hoạt hoạt, học tập, công tác của cán bộ chiến sỹ nhà giàn gặp rất nhiều khó khăn, gian khổ; thiếu rau xanh, thiếu nước ngọt, điện chủ yếu phục vụ cho nhiệm vụ sẵn sàng cơ động, mọi thông tin với đất liền đều phụ thuộc vào các chuyến tàu thay trực, cùng với đó môi trường khắc nghiệt, sóng to gió mạnh, sức tàn phá dữ dội của thiên nhiên, nên đã có 5 nhà giàn bị bão đánh chìm làm 8 cán bộ chiến sỹ hy sinh.

Với quyết tâm “Còn người, chủ quyền của Tổ quốc còn” cán bộ, chiến sỹ nhà giàn luôn nắm vững đường lối quan điểm của Đảng, thể hiện rõ lòng kiên trung với Đảng, Tổ quốc và nhân dân không ngại khó khăn, gian khổ, không sợ hy sinh, tích cực chủ động, đoàn kết, mưu trí, sáng tạo, kịp thời phát hiện hàng ngàn lượt tàu thuyền nước ngoài tiến hành các hoạt động trinh sát, khảo sát, thăm dò và đánh bắt trộm hải sản, xâm phạm trái phép chủ quyền vùng biển nước ta. Chủ động phối hợp chặt chẽ với các lực lượng và ngư dân tiến hành ngăn cản và xử lý có hiệu quả các tình huống phức tạp trên biển, bảo vệ vững chắc chủ quyền vùng biển được phân công quản lý, góp phần xây dựng môi trường hòa bình, ổn định để phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Cũng từ đây, các nhà giàn DK1 thực sự là những cột mốc tiền tiêu trên biển, là chỗ dựa, nơi neo đậu của ngư dân ta bám biển tiến ra khơi xa, vừa duy trì sự có mặt, khẳng định chủ quyền vừa khai thác đánh bắt các nguồn lợi thủy sản phục vụ cho dân sinh và phát triển kinh tế.

Cùng với nhiệm vụ chốt giữ bảo vệ Cụm Kinh tế - Khoa học - Dịch vụ và thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc, những năm qua cán bộ, chiến sỹ trên các nhà giàn đã thể hiện rõ bản chất “Bộ đội cụ Hồ”. Đã giúp đỡ và tuyên truyền vận động bà con ngư dân các tỉnh ven biển tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo và lợi ích quốc gia trên biển. Cấp cứu và cứu nạn, hỗ trợ hàng trăm tàu thuyền và ngư dân gặp nạn trên biển. Cung cấp hàng ngàn khối nước ngọt và các nhu yếu phẩm khác, tạo điều kiện thuận lợi để bà con ngư dân yên tâm lao động sản xuất. Đồng thời thường xuyên theo dõi nắm chắc diễn biến, thông tin kịp thời và tổ chức bắn pháo hiệu báo bão để thông báo cho tàu thuyền vào nơi an toàn mỗi khi có giông bão.

Trung tá Nghiêm Xuân Thái, Chính trị viên Tiểu đoàn DK1 cho biết thêm, những năm qua, cán bộ, chiến sỹ các nhà giàn DK1 còn hiệp đồng chặt chẽ với Cục Hàng hải Việt Nam, bảo đảm hoạt động thường xuyên những ngọn đèn biển, để dẫn đường bảo đảm an toàn hàng hải cho hàng vạn lượt tàu thuyền trong nước và quốc tế qua lại khu vực; cùng phối hợp với Đài khí tượng thủy văn để các cán bộ Khí tượng tiến hành quan trắc, đo đạc các yếu tố khí tượng thủy văn và sự biến đổi của các dòng hải lưu, làm cơ sở cho việc dự báo thời tiết, báo bão và biến đổi khí hậu, phục vụ trực tiếp cho các lực lượng làm nhiệm vụ và hoạt động khai thác và sản xuất trên biển, cũng như cảnh báo thiên tai.

Trưởng thành và đi lên vững vàng từ gian khó, Tiểu đoàn DK1 đã liên tục nhiều năm liền được danh hiệu đơn vị Quyết thắng, đảng bộ trong sạch vững mạnh tiêu biểu; được Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Vùng và các địa phương tặng nhiều bằng khen, giấy khen các loại. Đặc biệt, những năm qua, Tiểu đoàn đã được Đảng, Nhà nước tặng nhiều phần thưởng cao quý như: Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, Huân chương Bảo vệ Tổ quốc Hạng ba, Huân chương Chiến công Hạng ba; năm 2014, Liệt sỹ, Đại úy Vũ Quang Chương, chỉ huy trưởng nhà giàn DK1/6(2A) được nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Trong không khí tưng bừng, phấn khởi hướng tới kỷ niệm 30 năm Ngày truyền thống, cán bộ, chiến sỹ Tiểu đoàn DK1 vinh dự và tự hào chuẩn bị đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc Hạng nhì - phần thưởng cao quý mà Đảng và Nhà nước trao tặng, tô thêm truyền thống “Kiên cường, dũng cảm, vượt mọi khó khăn, đoàn kết, kỷ luật, giữ vững chủ quyền”.