Gần một năm nay, gia đình anh Tẩn A Nọi - bản Nậm Cha 1, xã Nậm Cha (huyện Sìn Hồ) vẫn chưa hết xót xa vì số tiền bỏ ra mua tôn lợp mái nhà gỗ bị “dính” hàng dởm. Toàn bộ mái tôn đang bị xuống cấp với nhiều rỉ sét, hoen ố, thủng lỗ chỗ như tổ ong do chất lượng quá kém. Theo phản ánh của anh Nọi: tháng 3/2016 (âm lịch) anh có gặp chủ xe tải ở dưới xuôi hay vận chuyển hàng hóa vào xã bán, trong đó có tôn thép. Với lời mời mọc và giá cả rẻ hơn giá bán trên thị trường, cam kết đó là tôn Hoa Sen thật. Anh Nọi đồng ý mua toàn bộ sản phẩm tôn Hoa Sen loại 0,35mm giá 65 nghìn đồng/m2 để dùng lợp trên 200m2 mái nhà. Tuy nhiên do ở vùng sâu, vùng xa, hiểu biết về mẫu mã, sản phẩm, việc kiểm chứng đó là tôn thật hay tôn giả anh Nọi không nắm được. Sau gần 3 tháng sử dụng toàn bộ mái tôn bắt đầu có hiện tượng rỉ sét, anh Nọi lo lắng nên đã mời đại diện nhà phân phối bán hàng tôn Hoa Sen tại Công ty TNHH MTV Thương mại & xây dựng Bình An (ở xã Nậm Tăm) lên kiểm tra.

Anh Tẩn A Nọi (ở giữa) chỉ những tấm tôn nhái thương hiệu tôn Hoa Sen.

Ngay sau đó, anh Nguyễn Huy Sáng - Giám đốc Chi nhánh Tôn Hoa Sen tại Lai Châu cùng Công ty Bình An và cấp ủy, chính quyền địa phương xuống xác minh, kiểm tra thực tế. Qua kiểm tra, cán bộ Chi nhánh tôn Hoa Sen Lai Châu khẳng định đó không phải là sản phẩm tôn Hoa Sen chính hãng mà làm nhái thương hiệu. Trong khi đó, sản phẩm tôn Hoa Sen chính hãng loại 0,35mm có giá 75 nghìn đồng/m2 (thời điểm giá năm 2016) và sản phẩm được bảo hành tối thiểu 10 năm kể từ khi mua. Sản phẩm sẽ không bị thủng dột do ảnh hưởng của điều kiện thời tiết thông thường ngay sau khi giao hàng. Anh Nọi chia sẻ: “Ngay sau khi biết là hàng giả, tôi gặp chủ xe giao hàng buộc bồi thường cũng như làm rõ nguồn gốc, xuất xứ. Chủ xe đưa ra lý do rất đơn giản là cũng nhập tôn ở tỉnh dưới xuôi rồi mang lên bán lại không biết tôn thật hay tôn giả. Đồng thời, chủ xe cũng giảm một nửa số tiền bán tôn coi như đền bù cho gia đình. Qua đây tôi muốn nhắn nhủ bà con cần cảnh giác, biết lựa chọn các sản phẩm hàng hóa chính hãng, trong đó có tôn thép để tránh mua, dùng phải hàng giả, hàng kém chất lượng dẫn đến tiền thì mất mà sản phẩm nhanh hỏng”.

Ngày 16/3/2017, trong khi đi giao hàng, ông Trần Công Khanh - Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Thương mại & xây dựng Bình An (đại diện nhà phân phối bán hàng duy nhất của hãng tôn Hoa Sen) chở một số phụ kiện về cơ khí cho Cửa hàng gia công cơ khí Mạnh Von (xã Pa Khóa, huyện Sìn Hồ). Khi đưa phụ kiện vào xưởng, anh Khanh phát hiện nhiều tấm tôn mang thương hiệu Hoa Sen nhưng kiểm tra thì không phải. Anh đã báo lên Chi nhánh Tôn Hoa Sen (thành phố Lai Châu) cùng cấp ủy, chính quyền, Ban Công an xã Pa Khóa xuống kiểm tra thì toàn bộ số tôn này là tôn giả thương hiệu Hoa Sen. Xã tiến hành lập biên bản niêm phong toàn bộ sản phẩm tại Cửa hàng gia công cơ khí Mạnh Von, chờ cơ quan chức năng của huyện vào xử lý vụ việc. Qua trao đổi, anh Bùi Văn Mạnh - Chủ cửa hàng Mạnh Von, xã Pa Khóa, huyện Sìn Hồ khẳng định: “Toàn bộ số sản phẩm được đặt từ một chủ xe giao hàng tạp hóa từ tỉnh Vĩnh Phúc chở lên và hàng rẻ thì mình lấy. Tôi cứ thấy rẻ là mua chứ không yêu cầu nhãn mác và khi mua không có hóa đơn chứng từ; cũng không biết đó là tôn giả, nhái thương hiệu Hoa Sen của Tập đoàn Hoa Sen”.

Ngày 20/3/2017, Đoàn kiểm tra liên ngành huyện Sìn Hồ cùng cán bộ xã Pa Khóa, đại diện Công ty tôn Hoa Sen Chi nhánh Lai Châu lập biên bản thu giữ tang vật vi phạm hành chính tại Cửa hàng Mạnh Von, xã Pa Khóa. Tang vật thu giữ 220,8m2 tôn màu lạnh xanh dương mới giả mạo nhãn hiệu tôn Hoa Sen và 24m tôn úp nóc giả nhãn hiệu tôn Hoa Sen. 

Người tiêu dùng cần cảnh giác

Qua sự việc mua phải tôn giả, tôn nhái thương hiệu tôn Hoa Sen của anh Tẩn A Nọi và việc anh Bùi Văn Mạnh bán hàng không xuất hóa đơn cho thấy vấn nạn này đang phổ biến tại nhiều địa phương khi chính người tiêu dùng cũng không nhận biết thế nào là tôn thật, tôn giả. Nhiều người trước kia đã và đang sử dụng tôn thật hay giả cũng không thể kiểm chứng được, chỉ biết họ mua tôn được một thời gian ngắn sau đó bị hỏng. Trong khi đó, chưa kể đến việc gian lận về nguồn gốc với hình thức nhập hàng hay mua hàng không rõ nguồn gốc với giá rẻ lại in thương hiệu tôn Hoa Sen. Tại buổi kiểm tra của Đoàn liên ngành tại cơ sở Mạnh Von loại tôn bán ra màu lạnh xanh dương với độ dày 0,35mm nhưng thực tế kiểm tra chỉ dày có 0,30mm. Như vậy, người tiêu dùng vừa bị “móc túi” mà vẫn phải dùng hàng kém chất lượng.

Đại diện Chi nhánh tôn Hoa Sen Lai Châu và Đoàn kiểm tra liên ngành huyện Sìn Hồ kiểm tra sản phẩm tôn giả, tôn nhái thương hiệu Hoa Sen tại cửa hàng gia công cơ khí Mạnh Von.

Ông Trần Công Khanh cho biết thêm: Hiện nay, tình trạng tôn giả rất nhiều, khó phân biệt, đặc biệt trên địa bàn vùng thấp huyện Sìn Hồ bắt đầu xuất hiện loại tôn này in thương hiệu tôn Hoa Sen. Chất lượng tôn Hoa Sen chính hãng có thông số kỹ thuật chữ in đậm, độ dày tôn, chủng loại, màu sắc, kích cỡ, mã số cuộn và ngày giờ sản xuất rất rõ ràng. Tôn Hoa Sen có hóa đơn bán hàng, sản phẩm được bảo hành tối thiểu 10 năm; chúng tôi cũng khuyến cáo khách hàng cần kiểm tra rõ nguồn gốc xuất xứ, lựa chọn sản phẩm không có dấu hiệu tẩy xóa hay thiếu bất kỳ thông tin trên sản phẩm. Đồng thời yêu cầu người bán hàng xuất hóa đơn rõ ràng, chi tiết thể hiện rõ các thông tin về tên, loại, độ dày và giá cả khi mua tôn. Cần liên hệ với nhà phân phối tôn Hoa Sen để giám định khi nghi ngờ về chất lượng cũng như nguồn gốc sản phẩm.

Có thể nói, ranh giới hàng thật, hàng giả và sự nhận biết bằng mắt thường, nắm bắt thông tin về sản phẩm của người dân ở vùng sâu, vùng xa rất khó. Khách hàng phải bỏ ra số tiền không nhỏ mua sản phẩm tôn về lợp nhưng họ không nghĩ rằng cứ sản phẩm có giá thành rẻ thì có lợi trước mắt, nhưng về lâu dài quyền lợi bị ảnh hưởng. Do vậy, người dân hãy là người tiêu dùng thông thái mỗi khi mua sản phẩn hàng hóa nói chung hay tôn Hoa Sen nói riêng, không nên đắn đo đắt hay rẻ mà quan trọng cần đến những nơi có đại lý phân phối sản phẩm chính hãng.