Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, tính đến hết tháng 7/2021, toàn quốc có khoảng 16 triệu người tham gia BHXH, chiếm 32,08% lực lượng lao động. Trong đó gồm: Hơn 14,7 triệu người tham gia BHXH bắt buộc; gần 1,2 triệu người tham gia BHXH tự nguyện; hơn 13 triệu người tham gia BH thất nghiệp; hơn 85 triệu người tham gia BHYT- đạt tỷ lệ bao phủ 87,17% dân số. Tổng số thu của toàn Ngành là 224.529 tỷ đồng, đạt 56,18% kế hoạch; tổng số nợ là 21.358 tỷ đồng, chiếm 5,34% so với số phải thu...

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp khiến nhiều DN lao đao, tỷ lệ NLĐ thất nghiệp gia tăng, thì chính sách BH thất nghiệp đã trở thành “điểm tựa” giúp bảo đảm phần nào đời sống của một bộ phận NLĐ thất nghiệp và gia đình, góp phần ổn định kinh tế-xã hội đất nước. Riêng trong tháng 7/2021, BHXH các địa phương đã phối hợp với ngành LĐ-TB&XH giải quyết cho 80.021 người hưởng BH thất nghiệp, trong đó có 79.087 người hưởng trợ cấp thất nghiệp và 934 người hưởng chế độ học nghề. Ngoài ra, còn có hơn 8,3 triệu lượt người đi KCB BHYT và được quỹ BHYT chi phí lên tới 6.423 tỷ đồng.

Đặc biệt, để đảm bảo quyền lợi và an toàn cho người dân, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH các địa phương thực hiện chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH gộp 2 tháng (tháng 7, 8) vào cùng một kỳ chi trả; hướng dẫn BHXH các tỉnh thanh toán chi phí xét nghiệm Covid-19 theo chế độ BHXH; hướng dẫn người dân tham gia và đóng BHYT hộ gia đình trong thời gian phòng chống dịch; tạm ứng, thanh quyết toán chi phí KCB BHYT cho các cơ sở KCB, đảm bảo nguồn kinh phí phục vụ công tác KCB cho người tham gia BHYT trong bối cảnh dịch bệnh, không để người bệnh tự chi trả chi phí trong phạm vi quyền lợi được hưởng.

BHXH Việt Nam cũng đã kịp thời cung cấp 6 DVC trên Cổng DVC của Ngành; kết nối, tích hợp, cung cấp 5 DVC trên Cổng DVC quốc gia. Hoàn thiện, nâng cấp, bổ sung các tính năng, tiện ích trên ứng dụng VssID. Tính đến 31/7/2021, toàn quốc đã có gần 17 triệu lượt người tải, cài đặt và sử dụng ứng dụng VssID, đạt 67,2% so với kế hoạch…

Kịp thời hỗ trợ NLĐ và DN vượt qua đại dịch

Với mục tiêu kịp thời có các giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho NLĐ, người SDLĐ và cơ sở KCB do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, BHXH Việt Nam đã nhanh chóng thành lập Ban Chỉ đạo triển khai thực hiện Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ và Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, khẩn trương, kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết, cụ thể quy trình, phân công rõ trách nhiệm của từng đơn vị, bộ phận trong việc thực hiện các chính sách hỗ trợ NLĐ, người SDLĐ; tổ chức Cuộc họp trực tuyến chỉ đạo, quán triệt các đơn vị trong toàn Ngành khẩn trương, nghiêm túc triển khai thực hiện, xác định đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm cần tập trung ưu tiên thực hiện trong giai đoạn hiện nay.

BHXH Việt Nam cũng tích cực chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố thực hiện phân công lãnh đạo, CBVC chủ động liên hệ với các DN gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 để đôn đốc, hướng dẫn đơn vị lập hồ sơ; tuyệt đối không phát sinh thêm thủ tục, hồ sơ ngoài quy định, không để hồ sơ quá hạn; đảm bảo khi nhận được hồ sơ đầy đủ thì thực hiện giải quyết trong thời gian không quá 1 ngày làm việc. Ngoài ra, còn thành lập Đoàn công tác do Lãnh đạo BHXH Việt Nam làm Trưởng đoàn để kiểm tra, đôn đốc, phối hợp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc do đại dịch Covid-19 tại Hà Nội và 19 tỉnh, thành phố khu vực phía Nam đang thực hiện giãn cách xã hội…

Tính đến hết tháng 7/2021, toàn Ngành đã thực hiện xong việc gửi thông báo điều chỉnh mức đóng vào quỹ BH TNLĐ-BNN cho 375 nghìn đơn vị SDLĐ, tương ứng 11,238 triệu NLĐ, với số tiền được điều chỉnh giảm khoảng 4.322 tỷ đồng. Bộ phận "Một cửa" BHXH các địa phương đã tiếp nhận hồ sơ và giải quyết cho 120 đơn vị với 9.533 lao động tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất, với số tiền 61,53 tỷ đồng tại 25 tỉnh, thành phố; xác nhận danh sách cho 175.804 NLĐ của 10.858 đơn vị để hưởng các chính sách tại 55 tỉnh, thành phố.

Trong đó gồm: 116.160 NLĐ tạm hoãn HĐLĐ, nghỉ việc không lương; 7.959 NLĐ ngừng việc để nhận hỗ trợ 1 triệu đồng/người; 16.764 NLĐ ngừng việc do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 để vay vốn trả lương ngừng việc; 25.877 NLĐ được người SDLĐ đề nghị vay vốn để trả lương phục hồi sản xuất (đối với người SDLĐ phải tạm dừng hoạt động); 9.044 NLĐ được người SDLĐ đề nghị vay vốn để trả lương phục hồi sản xuất (đối với người SDLĐ hoạt động trong lĩnh vực vận tải, hàng không, du lịch, dịch vụ lưu trú)...

Sáng tạo để mở rộng độ bao phủ

Dựa trên đánh giá những tháng còn lại của năm 2021 sẽ là giai đoạn khó khăn đối với toàn Ngành, khi dịch Covid-19 với diễn biến phức tạp, tác động mạnh đến nhiều chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao; đáng lo ngại nhất là những tác động tiêu cực của dịch bệnh đến công tác thu và phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT. Minh chứng là, hiện nay, số người tham gia BHXH, BHYT trên cả nước đều giảm so với tháng 6/2021 và thời điểm cuối năm 2020.

Theo ông Dương Văn Hào- Trưởng Ban Quản lý Thu-Sổ thẻ, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 dự báo vẫn còn diễn biến phức tạp, cùng với việc giảm số người tham gia BHYT khi triển khai Quyết định số 861/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ (khoảng 3,9 triệu người), nếu như không có đề xuất, giải pháp kịp thời tháo gỡ về cơ chế chính sách, không có những giải pháp thực sự sáng tạo, đột phá cùng sự tập trung, quyết liệt, nỗ lực lớn của toàn Ngành, thì việc hoàn thành các chỉ tiêu Chính phủ giao tại Nghị quyết số 01 và kế hoạch của Ngành đề ra năm 2021 là hết sức khó khăn.

Phân tích rõ hơn, ông Dương Văn Hào cho biết, mặc dù trong tháng 7 có 26 địa phương phát triển được người tham gia BHXH tăng so với tháng 6, nhưng do đa số là các tỉnh nhỏ, nên không thể bù lại được các tỉnh, thành phố lớn. “Trong khi đó, tốc độ phát triển BHXH tự nguyện tăng thấp. Do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, việc tổ chức các hoạt động tuyên truyền, vận động trực tiếp người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình gặp nhiều khó khăn. Nếu muốn hoàn thành chỉ tiêu, từ nay đến hết năm, chúng ta phải tổ chức được khoảng 66.000 Cuộc họp tuyên truyền trên cả nước...”- ông Hào nhấn mạnh.

Cũng theo ông Hào, vừa qua, một số địa phương đã có nhiều cách làm sáng tạo để mở rộng diện bao phủ BHXH, BHYT. Trong đó, BHXH tỉnh Thái Bình và Nghệ An đã sáng tạo chuyển đổi mô hình truyền thông trực tiếp sang truyền thông trực tuyến và truyền thông nhóm nhỏ, từ đó đạt được những kết quả đột phá giữa đại dịch. “Đây sẽ là mô hình để các địa phương có thể triển khai hiệu quả trong thời gian tới, nếu dịch tiếp tục diễn biến phức tạp”- ông Hào nhận định.

Để hoàn thành các chỉ tiêu thu và phát triển đối tượng tham gia, đại diện Ban Quản lý Thu-Sổ thẻ đề nghị BHXH các địa phương tập trung tuyên truyền hiệu quả, phù hợp với thực tế; tiếp tục tham mưu cho các cấp chính quyền hỗ trợ kinh phí để người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình… Ngoài ra, sắp bước vào năm học mới 2021-2022, do ảnh hưởng của dịch, các trường sẽ tổ chức học theo hình thức online, vì vậy sẽ rất khó cho công tác tuyên truyền chính sách BHYT HSSV. Để có thể làm tốt công tác này, BHXH các địa phương cần tăng cường phối hợp cùng các cơ sở giáo dục tăng cường tuyên truyền chính sách BHYT thông qua hình thức trực tuyến.

Nhận định tình hình dịch bệnh có thể kéo dài và phức tạp, Phó Tổng Giám đốc Trần Đình Liệu yêu cầu các đơn vị phải xác định rõ tâm lý đối diện với khó khăn một cách thường xuyên; nâng cao hơn nữa việc dự báo trước những biến động ở từng quý, từng năm…; xác định chi tiết các nhóm đối tượng tiềm năng để có kế hoạch và cách tiếp cận, cách làm hợp lý, hiệu quả. Đối với BHXH các địa phương cần nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu trong thực hiện nhiệm vụ. “Mỗi địa phương cần thành lập Ban Chỉ đạo để thực hiện các nhiệm vụ cấp bách như phòng chống dịch, cũng như đưa ra các giải pháp thực hiện nhiệm vụ như: Thu, phát triển đối tượng cho 5 tháng cuối năm…”- Phó Tổng Giám đốc Trần Đình Liệu đề xuất.

Thời điểm cần bứt phá và tăng tốc

Tại cuộc họp, lãnh đạo các đơn vị đã tập trung thảo luận những khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ; đồng thời đề xuất giải pháp riêng cho từng lĩnh vực như: Chi trả chi phí KCB BHYT trong việc khám, điều trị cho bệnh nhân Covid-19; tính toán, quản lý dự toán chi năm 2021 và thanh toán định suất theo nhóm chẩn đoán (DRG); giải quyết chế độ, chính sách đối với những trường hợp NLĐ có khó khăn, vướng mắc; xử lý tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp...

Phát biểu tại cuộc họp, Phó Tổng Giám đốc Trần Đình Liệu cho biết, qua báo cáo toàn cảnh công việc 7 tháng, có thể nhận thấy công tác thực hiện chính sách đã được toàn Ngành dốc sức thực hiện và đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Về công tác thu, Phó Tổng Giám đốc cho rằng thời gian tới sẽ là một trong những khó khăn mà toàn ngành cần phải tập trung để thực hiện tốt. Đặc biệt lưu ý cần những giải pháp căn cơ để có sự chỉ đạo thống nhất, xuyên suốt từ Trung ương về địa phương để tổ chức thực hiện. Đặc biệt trong hoàn cảnh dịch bệnh có thể làm đứt gãy nguồn cung ứng lao động, sẽ gây ra biến động về số lượng lao động tại các địa phương. Về công tác thu, Phó Tổng Giám đốc đề nghị các đơn vị liên quan cần bám sát vào các nhiệm vụ được phân công để tổ chức thực hiện thật tốt chức năng nhiệm vụ của mình.

Cho ý kiến tại cuộc họp, Phó Tổng Giám đốc Đào Việt Ánh nhận định, hiện nay công tác truyền thông của Ngành tương đối tốt. Tuy nhiên, để có hiệu quả triệt để, các địa phương cần tận dụng mọi thời cơ, phối hợp tốt với chính quyền, các sở, ngành, đoàn thể vận động người dân tham gia chính sách, nhất là trong thời điểm dịch hiện nay đã cho thấy sự cần thiết của các chính sách an sinh đối với người dân.

Phó Tổng Giám đốc Lê Hùng Sơn đề nghị các đơn vị, địa phương tập trung hỗ trợ DN, NLĐ trong thời điểm khó khăn hiện nay, tránh tình trạng đứt gãy thị trường lao động gây tác động rất lớn tới kết quả thực hiện các chỉ tiêu của Ngành. Bên cạnh đó, các đơn vị cần tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào các khâu nghiệp vụ, trong đó nhanh chóng hoàn thiện ứng dụng VssID để hỗ trợ người dân và NLĐ...

Phát biểu kết luận cuộc họp, Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh nhấn mạnh, hiện nay, đại dịch Covid-19 gây ra rất nhiều khó khăn, thiệt hại đối với kinh tế-xã hội đất nước, trong đó có ngành BHXH Việt Nam. Lúc này, phòng chống dịch là nhiệm vụ ưu tiên số một, song việc dự kiến các kịch bản, giải pháp để có thể sẵn sàng tăng tốc và bứt phá hoàn thành nhiệm vụ sau khi dịch bệnh được khống chế cũng rất cần thiết. Do đó, các đơn vị, BHXH các địa phương cần luôn trong tư thế sẵn sàng, chuẩn bị mọi phương án.

Đánh giá về kết quả của Ngành trong thời gian qua, Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh khẳng định, dù phải đối mặt với những thách thức không hề nhỏ, đặc biệt là khoảng thời gian 6 tháng cuối năm khi dịch Covid-19 bùng phát trở lại và lan rộng trên nhiều tỉnh, thành của cả nước, với sự nỗ lực của mình, chúng ta đã đạt được thành quả hoàn toàn xứng đáng. Trong đó, công tác hỗ trợ DN và NLĐ bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 đã được giải quyết một cách nhanh chóng, kịp thời. “Từ trách nhiệm của người đứng đầu các đơn vị đến nỗ lực của từng CBVC trong những ngày giãn cách đã cho thấy được tinh thần đoàn kết, chung tay cùng đất nước phòng chống dịch bệnh”- Tổng Giám đốc nói.

Nhìn nhận về thực trạng nhiệm vụ của Ngành, Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh nhấn mạnh, hoàn thành được tất cả các chỉ tiêu của cả năm 2021 là rất thách thức, nhưng cơ hội của 5 tháng cuối năm chưa hẳn là không có, nếu chúng ta biết nắm bắt cơ hội thì sẽ có được thành quả. Lấy ví dụ về công tác tuyên truyền, Tổng Giám đốc cho rằng, đại dịch Covid-19 đã gây ra hậu quả vô cùng lớn, nhưng nó cũng cho thấy được sự quan trọng của hệ thống an sinh xã hội trong việc đồng hành và chăm sóc người dân. “Thực tế đã có, nếu chúng ta đẩy mạnh tuyên truyền, khéo léo giúp người dân nhận ra việc tham gia chính sách BHXH tự nguyện sẽ có những lợi ích như thế nào đối với họ, nhất là những lúc khó khăn như dịch bệnh thì chắc chắn người dân sẽ tự nguyện tham gia”- Tổng Giám đốc gợi ý.

Đối với nhiệm vụ trọng tâm trong những tháng cuối năm, Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh yêu cầu các đơn vị trong toàn Ngành cần kiên định các chỉ tiêu, kế hoạch đã đề ra; tiếp tục triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp phát triển người tham gia BHXH, BHYT; sử dụng ứng dụng VssID một cách linh hoạt, phù hợp với tình hình diễn biến dịch bệnh Covid-19; đôn đốc thu, giảm nợ, không để phát sinh nợ. Bên cạnh đó, thực hiện đầy đủ, kịp thời, hiệu quả các biện pháp phòng chống dịch bệnh Covid-19, đảm bảo tốt nhất quyền lợi của người tham gia; nghiêm túc triển khai thực hiện có hiệu quả các chính sách hỗ trợ NLĐ và người SDLĐ gặp khó khăn do đại dịch...