Xuất phát từ tính chất nhiệm vụ đặc thù nên hoạt động của đoàn viên, thanh niên (ĐVTN) BĐBP tỉnh chủ yếu ở các đồn, trạm, tổ, đội công tác nhỏ lẻ, phân tán trên địa bàn biên giới, khí hậu khắc nghiệt... nhưng với ý chí, hoài bão lớn và tinh thần xung kích tình nguyện, tuổi trẻ BĐBP tỉnh đã có nhiều đóng góp thiết thực. Thiếu tá Bùi Thế Hùng - Trợ lý thanh niên Đoàn Thanh niên BĐBP tỉnh cho biết: Phát huy tối đa lợi thế của ĐVTN, Đoàn Thanh niên BĐBP tỉnh cụ thể hóa phong trào “Tuổi trẻ BĐBP tiếp bước cha anh, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị và phong trào thi đua quyết thắng của đơn vị; tập trung xung kích vào việc mới, việc khó; làm chuyển biến mạnh mẽ nhận thức và hành động của mỗi tổ chức Đoàn và ĐVTN. Theo đó, các phong trào: thanh niên xung kích quản lý, bảo vệ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ; xung kích thực hiện tốt việc kiểm tra, kiểm soát xuất nhập cảnh tại các cửa khẩu phụ, lối mở, tham gia thực hiện tốt công tác đối ngoại biên phòng; xung kích dũng cảm trên mặt trận đấu tranh phòng chống tội phạm; xung kích xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, tham gia xây dựng khu vực biên giới vững mạnh toàn diện... đều được Chi đoàn các Đồn Biên phòng triển khai đa dạng hình thức, phong phú nội dung và đạt những kết quả đáng khích lệ.

ĐVTN Chi đoàn Đồn Biên phòng Pa Ủ (huyện Mường Tè) giúp Nhân dân thu hoạch cỏ voi phục vụ chăn nuôi gia súc.

Đối với phong trào xung kích thực hiện tốt việc kiểm tra, kiểm soát xuất nhập cảnh tại các cửa khẩu phụ, lối mở, tham gia thực hiện tốt công tác đối ngoại biên phòng, ĐVTN các đơn vị có nhiều đổi mới, tích cực học tập nghiên cứu chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và địa phương trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, kiểm soát, làm thủ tục xuất nhập cảnh, xuất nhập biên cho người, phương tiện, hàng hóa qua lại biên giới và thực hiện công tác đối ngoại biên phòng, góp phần xây dựng quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Nhân dân và lực lượng vũ trang 2 bên biên giới. Điển hình trong phong trào này phải kể đến Chi đoàn Đồn Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Thàng (huyện Phong Thổ).

Được giao nhiệm vụ quản lý, bảo vệ đoạn biên giới dài 12,039km với 3 mốc 65, 66, 67; địa bàn quản lý xã Ma Ly Pho với 9 bản, 588 hộ (trên 80% đồng bào dân tộc Dao), là nơi thông thương với nước bạn Trung Quốc qua Cửa khẩu Ma Lù Thàng, cán bộ, chiến sỹ, đặc biệt là ĐVTN Chi đoàn Đồn Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Thàng chủ động làm tốt công tác quản lý, kiểm soát cửa khẩu, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động xuất nhập cảnh, xuất khẩu giữa 2 nước. Giai đoạn từ 2012 - 2017, đơn vị đã làm thủ tục xuất cảnh cho trên 6 nghìn lượt người, nhập cảnh 3.124 lượt người; xuất cảnh biên giới 284.282 lượt người, nhập cảnh vùng biên trên 2.700 lượt người; phương tiện xuất cảnh 6.072 lượt, nhập cảnh 6.080 lượt... Xác định đối ngoại biên phòng là 1 trong 6 biện pháp công tác của BĐBP, thông qua hoạt động này 2 bên tăng cường hiểu biết, nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới trong tình hình mới, tăng cường năng lực xử lý các vụ việc xảy ra trên biên giới, đơn vị thường xuyên duy trì có hiệu quả cơ chế Hội đàm định kỳ luân phiên 1 quý/lần với Trạm Kiểm soát Kim Thủy Hà, Đại đội Công an Biên phòng huyện Kim Bình và Trạm Hội ngộ hội đàm khu vực Nà Phà Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc. Đồng thời, tổ chức đoàn công tác thăm, tặng quà cũng như đón đoàn nước bạn sang thăm nhân các ngày lễ lớn của 2 bên với hơn 600 lượt ĐVTN tham gia. Thường xuyên duy trì cơ chế thông tin, liên lạc giữa 2 bên để giải quyết những vấn đề phát sinh giữa 2 lần hội đàm như: gửi thư, duy trì chế độ sỹ quan liên lạc qua đường dây nóng.

Địa hình phức tạp, nhiều lối mở, đồi núi; Nhân dân còn hạn chế về nhận thức nên khu vực biên giới luôn là điểm nóng đối với mặt trận đấu tranh phòng chống tội phạm của BĐBP tỉnh. Đáng nói nhất là từ giá trị siêu lợi nhuận, hoạt động tội phạm buôn bán chất ma túy có chiều hướng gia tăng và đối tượng phạm tội thường manh động, sẵn sàng chống đối lực lượng chức năng. Góp sức cùng chính quyền, các lực lượng chức năng khác giữ gìn cuộc sống bình yên cho Nhân dân, tuổi trẻ BĐBP Lai Châu luôn xung kích, không ngại khó, ngại khổ, tích cực bám nắm địa bàn, trực tiếp tham gia bắt và xử lý nhiều vụ mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép chất ma túy với số lượng lớn. Thực hiện hiệu quả công tác nắm tình hình, điều tra và kiên quyết đấu tranh với tội phạm mua bán phụ nữ, trẻ em, trộm cắp gia súc bán qua biên giới, trộm cắp tài sản của Nhân dân. Nhờ đó, giải cứu được 8 nạn nhân liên quan đến vụ việc mua bán người; tham gia phát hiện, bắt giữ và xử lý 555 vụ/1.055 đối tượng phạm tội. Điển hình phong trào này là ĐVTN Phòng Phòng chống tội phạm và ma túy, các Đồn Biên phòng: Dào San, Huổi Luông, Hua Bum, Pa Ủ, Ka Lăng, Pa Vệ Sử.

Tiêu biểu nhất và cũng ghi nhiều dấu ấn sâu đậm ở cơ sở phải kể đến phong trào xung kích thực hiện xây dựng đơn vị vững mạnh, tham gia xây dựng khu vực biên giới vững mạnh toàn diện. Thiếu tá Bùi Thế Hùng cho biết thêm: Quán triệt và thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của cấp trên về xây dựng đơn vị nền nếp chính quy, vững mạnh toàn diện, tuổi trẻ BĐBP tỉnh luôn xác định động cơ, mục đích đúng đắn trong học tập, huấn luyện, khắc phục khó khăn về điều kiện cơ sở vật chất và trang bị huấn luyện để hoàn thành tốt mục tiêu, chương trình huấn luyện với trên 75% khá, giỏi. Phong trào học tiếng dân tộc, tiếng nước láng giềng được ĐVTN tích cực hưởng ứng và thực sự trở thành phong trào lớn, đi vào chiều sâu. ĐVTN chủ động tăng gia, sản xuất với những “Ao cá thanh niên”, “Vườn rau thanh niên”, “Vườn thuốc nam thanh niên”... góp phần nâng cao đời sống bộ đội, xây dựng đơn vị có cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp. Tình nguyện hướng về cộng đồng, góp sức xây dựng nông thôn mới, ĐVTN BĐBP tỉnh đóng góp hàng nghìn ngày công xây dựng 22 công trình dân sinh; làm mới 95 phòng học, 20 phòng ở cho học sinh bán trú... trị giá hơn 5 tỷ đồng.

Ngoài  triển khai có hiệu quả chương trình do Bộ Tư lệnh BĐBP phát động: “Ngôi nhà 100 đồng” hỗ trợ chiến sỹ BĐBP khó khăn về nhà ở, “Nâng bước em tới trường” hỗ trợ học sinh có hoàn cảnh khó khăn không có điều kiện đi học, các chi đoàn còn tổ chức cho ĐVTN tham gia xây dựng nhiều mô hình giúp dân phát triển kinh tế đạt hiệu quả cao như: Hợp tác xã chăn nuôi, trồng rừng kết hợp bảo vệ biên giới xã Ma Ly Pho; nuôi cá hồi, chăn nuôi tập trung ở xã Pa Vệ Sử; trồng lúa nước 2 vụ ở xã Sin Suối Hồ, Sì Lở Lầu, Hua Bum...

Phát huy truyền thống “Vì Nhân dân quên mình”, trong mùa mưa lũ, mùa khô, mùa đông khắc nghiệt, khắp địa bàn các xã biên giới in đậm thêm dấu chân ĐVTN BĐBP về cơ sở tuyên truyền, vận động, hướng dẫn Nhân dân gia cố nhà cửa, di chuyển nhà ở ra khỏi vùng nguy cơ sạt lở, giữ màu xanh của rừng, chủ động chăm sóc, bảo vệ đàn vật nuôi. Khi xảy ra thiên tai, họ cũng là lực lượng tiên phong, nòng cốt giúp dân, chính quyền địa phương khắc phục hậu quả, tham gia cứu hộ, cứu nạn...

Việc làm được cho Nhân dân vùng biên giới của tuổi trẻ BĐBP còn rất nhiều nhưng khi chúng tôi hỏi từng phần việc cụ thể, Thiếu tá Bùi Thế Hùng lại tỏ rõ sự khiêm tốn cho rằng: Đó là nhiệm vụ chính trị mà mỗi ĐVTN BĐBP luôn đặt mục tiêu để nỗ lực phấn đấu, thực hiện. Và, những phần việc chúng tôi làm dù có thể nhiều nhưng so với nhu cầu, cuộc sống của đồng bào nơi biên giới và nhiệm vụ chính trị được giao thì chưa thể cho mình có quyền được tự mãn mà lại là trách nhiệm, động lực phấn đấu thực hiện tốt hơn trong nhiệm kỳ tới (2017 - 2022).

Biên giới bình yên, bản làng khởi sắc, Nhân dân các dân tộc vùng biên đoàn kết, giúp nhau phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống... kết quả này không thể phủ nhận công sức rất lớn của ĐVTN Bộ đội Biên phòng thời gian qua.