Chúng tôi có mặt ở bãi đỗ xe của Công ty TNHH Anh Thơ thuộc Ban Quản lý khu Kinh tế Cửa khẩu (KTCK) Ma Lù Thàng. Đây là một trong hai đơn vị đầu mối vận chuyển bốc xếp hàng hóa xuất, nhập khẩu tại cửa khẩu được Tổng cục Hải quan cho phép. Đúng lúc này, Tổ công tác liên ngành của Khu KTCK (bao gồm cán bộ, chiến sỹ Đồn Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Thàng, hải quan, y tế…) đang thực hiện kiểm tra hàng hóa (cụ thể là mặt hàng lạc) trước khi xuất khẩu sang phía nước bạn. Tất cả các khâu: kiểm dịch y tế, giám sát hàng hóa được thực hiện theo quy trình.
Anh Màng Văn Đạt - Quản lý xe của Công ty TNHH Anh Thơ cho biết: Trung bình một ngày đơn vị xuất 10 container hàng nông sản, mỗi container có trọng lượng 26 tấn. Sau khi được Tổ công tác kiểm tra, trước khi xuất, đơn vị thực hiện việc phun khử khuẩn xe. Các lái xe được mặc đồ bảo hộ phòng, chống dịch Covid-19.
Có mặt tại khu chợ chuối, chúng tôi thấy ở đây không khí rất khẩn trương. Hầu hết thực hiện nghiêm việc đeo khẩu trang. Đơn vị thu mua kiểm tra hàng, đưa lên cân, rồi cho nhân viên đóng gói kỹ càng, cẩn thận vào trong hộp.

  Tổ công tác liên ngành cửa khẩu Ma Lù Thàng kiểm tra hàng nông sản tại bãi đỗ xe của Công ty TNHH Anh Thơ trước khi xuất khẩu.

Anh Vàng A Nó (ở bản Ngài Chồ, xã Huổi Luông, huyện Phong Thổ) chia sẻ: Gia đình tôi trồng hơn 1 nghìn gốc chuối. Mỗi ngày tôi chở 1-2 chuyến xe đi bán chuối; hôm nào ít, tôi chở ra đầu thị trấn bán cho thương lái; ngày nào nhiều tôi chở ra cửa khẩu bán được giá cao hơn. Bình quân mỗi chuyến xe chuối bán được 700 nghìn đồng đến 1 triệu đồng; mỗi năm thu nhập hơn 100 triệu đồng.
Được biết, tại Cửa khẩu Ma Lù Thàng hiện nay có trên 20 doanh nghiệp tham gia thu mua, xuất khẩu các mặt hàng nông sản và khoảng 20 thương nhân chuyên thu mua chuối xuất khẩu. Những năm qua, nhất là thời điểm từ khi dịch Covid-19 xuất hiện và bùng phát, để hàng nông sản xuất khẩu được sang nước bạn, Ban Quản lý khu KTCK Ma Lù Thàng đã linh hoạt triển khai nhiều giải pháp sáng tạo, hiệu quả.
Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Vũ Ngọc Phẩm - Phó trưởng Ban phụ trách Ban Quản lý khu KTCK Ma Lù Thàng cho biết: Ban chủ động phối hợp với các sở, ngành tỉnh làm tốt công tác hội đàm thống nhất quy hoạch, sửa chữa các hạng mục cầu Hữu nghị Việt - Trung. Thường xuyên phối hợp với các lực lượng liên ngành Cửa khẩu Kim Thủy Hà (huyện Kim Bình, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc). Từ năm 2020 đến nay, Ban tổ chức 1 cuộc trao đổi trực tiếp tại vạch phân định cầu Hữu nghị Việt - Trung và nhiều lần trao đổi qua đường công hàm, đường dây nóng về xuất nhập khẩu hàng hóa, xuất nhập cảnh người, phương tiện. Trong hoạt động đối ngoại, Ban luôn đảm bảo đúng nghi thức, an toàn, trọng thị, hiệu quả. Đặc biệt, về hoạt động xuất khẩu nông sản địa phương, đối với mặt hàng mía, Ban tham mưu với UBND tỉnh ra quy trình “Kiểm dịch phòng chống dịch Covid-19 áp dụng đối với hoạt động vận chuyển, xuất khẩu mặt hàng mía tại Cửa khẩu Ma Lù Thàng để các lực lượng chức năng, doanh nghiệp thực hiện nghiêm các biện pháp kiểm dịch nhằm đưa xe chở mía sang thẳng Cửa khẩu Kim Thủy Hà. Qua đó, giúp giảm bớt chi phí vận chuyển, nhân lực và thời gian cho các đơn vị hai bên.
Ban đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, cung ứng dịch vụ hành chính công tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân khi đến giao dịch. Được biết, từ đầu năm 2020 đến hết tháng 4/2021, tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu qua Cửa khẩu Ma Lù Thàng đạt 50,89 triệu USD, trong đó giá trị xuất khẩu hàng nông sản địa phương đạt 13,68 triệu USD, chủ yếu là các mặt hàng: chuối tây tươi (trên 36 nghìn tấn), cây mía đường tươi (4.441 tấn), vỏ cây bời lời khô (4.074 tấn), củ chuối khô (205 tấn).
Phong Thổ là huyện có lượng hàng nông sản xuất khẩu lớn nhất tỉnh. Hiện nay, toàn huyện có 3.798ha chuối với sản lượng thu hoạch gần 39 nghìn tấn; 52,4ha mía, sản lượng thu hoạch hơn 5 nghìn tấn. Từ năm 2020 đến nay, huyện đã xuất khẩu được gần 35 nghìn tấn chuối tây tươi, khoảng 2 nghìn tấn mía.
Đồng chí Vương Thế Mẫn - Chủ tịch UBND huyện Phong Thổ cho biết: Những năm qua, huyện luôn coi trọng, quan tâm tới hoạt động đối ngoại với đối tác Trung Quốc. Huyện thường xuyên có những cuộc hội đàm qua đường dây nóng, viết thư thăm hỏi lãnh đạo huyện Kim Bình, bày tỏ mong muốn 2 huyện có sự hợp tác lâu dài, chia sẻ khó khăn với nhau trong tình hình đại dịch Covid-19 đang diễn ra để tiếp nhận hàng nông sản. Đầu năm 2021, huyện tổ chức gặp gỡ với lãnh đạo các lực lượng chức năng liên ngành tại khu cửa khẩu để trao đổi chia sẻ những khó khăn, vướng mắc, cùng tìm ra những giải pháp để hàng nông sản địa phương được xuất khẩu. Ngoài ra, huyện đẩy mạnh tuyên truyền tới Nhân dân, các doanh nghiệp, thương nhân thu gom nông sản chú trọng thực hiện đúng mẫu mã bao bì đóng gói, phun khử khuẩn hàng hóa phòng dịch.
Tin rằng, với sự chủ động của các cấp, ngành trong quan hệ đối ngoại với nước láng giềng Trung Quốc và sự đồng thuận của Nhân dân, doanh nghiệp trong việc đảm bảo chất lượng hàng nông sản, giá trị xuất khẩu hàng nông sản của tỉnh sẽ tăng lên nhiều lần trong thời gian tới. Qua đó, thúc đẩy kinh tế của tỉnh phát triển, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân.