Chị Hoàng Thị Vương (27 tuổi) ở bản Nà Phạ, kể lại: đêm ngày 4/9, mưa to, chị đang ngủ thì giật mình tỉnh giấc vì thấy tiếng “cọt kẹt cọt kẹt” phát ra xung quanh nhà. Chị Vương cùng chồng tỉnh dậy, bế con gái (ba tuổi) chạy sang nhà người thân lánh tạm. Sáng hôm sau, ngớt mưa, vợ chồng chị Vương quay về thì trong nhà đồ đạc ướt sũng. Trên mái nhà, hai tấm lợp prôximăng bị vỡ nham nhở, dưới nền nhà xuất hiện vết lún sâu cả gang tay, chạy dọc nhà chị. Chị Vương thấy một nhà gần đó bị sụp đổ cũng do vết sạt, lún từ nhà chị chạy qua. Rất may, không xảy ra thương vong.

Hai vợ chồng chị Vương ngay sau đó đã đến nhà trưởng bản thông báo lại tình hình và nghe theo lời khuyên không về nhà ở nữa mà tạm thời tá túc ở nhà người thân trong bản.

Cung sạt trượt cắt dọc nền nhà chị Vương ở bản Nà Phạ.

Mấy ngày sau đó, trời không mưa to nhưng vết lún, sạt chạy dọc nhà chị Vương ngày một to và sâu hơn như cái rãnh trong nhà. Làm cho ngôi nhà gỗ của vợ chồng chị Vương bị kéo, nghiêng hẳn về phía taluy âm… Thấy có đoàn công tác của các cấp chính quyền về hỏi thăm, động viên, khảo sát tình hình, vợ chồng chị Vương đã kiến nghị xin được hỗ trợ chuyển đến nơi ở khác nhưng chờ mãi vẫn chưa thấy gì mà đi ở nhờ mãi cũng rất bất tiện, vợ chồng chị Vương đành nhờ mấy người họ hàng thân thiết về cùng nâng nhà, kè, kê lại các chân cột nhà. Rồi đành lòng liều về nhà ở như cũ.

Ông Hoàng Văn Chài, Trưởng bản Nà Phạ, người đã sống 40 năm ở đây cho biết, từ năm ngoái, tại sườn dốc của bản đã xuất hiện vết nứt này nhưng vào mùa mưa năm nay, vết nứt ngày một dài, sâu và nguy hiểm hơn. Mới đây đã có hai nhà bị sập đổ trong đêm. Hiện tại, hai hộ đang phải đi ở nhờ nhà của anh em và chờ sự hỗ trợ từ phía huyện, chính quyền địa phương…

 Để đảm bảo an toàn tính mạng về người và tài sản, các hộ dân ở bản Nà Phạ đều muốn di dời đến nơi ở mới, an toàn. Bà con mong muốn nhà nước hỗ trợ từ 40 - 50 triệu đồng để di chuyển, vì mức hỗ trợ 10 triệu đồng như hiện nay không thể dỡ, dựng lại nhà được.

Theo thống kê của huyện Than Uyên, hiện trên địa bàn huyện có hơn 70 hộ dân nằm trong vùng có nguy cơ sạt lở, lún sụt đất cần di dời khẩn cấp, trong đó riêng xã Mường Kim có đến hơn 40 hộ nằm trong vùng nguy hiểm, mà chủ yếu số hộ này ở bản Nà Phạ.

Để đảm bảo cho các hộ dân bản Nà Phạ sống phía dưới ta luy âm được an toàn trong mùa mưa, UBND huyện Than Uyên đã đề nghị Ban Quản lý Thủy điện 1 khẩn trương nghiên cứu phương án thiết kế xử lý rãnh dọc khu vực, chuyển từ rãnh đào đất thành rãnh hộp bê tông để hạn chế tối đa nước mưa ngấm theo cung sạt trượt, để người dân yên tâm ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp tình thế tạm thời, nếu kéo dài sang mùa mưa năm sau thì khó có thể đảm bảo an toàn cho người dân.

Bên cạnh đó, trong khi chờ phương án di dời dân, vào những ngày mưa to, chính quyền các xã, huyện Than Uyên cắt cử cán bộ trực 24/24 giờ để cảnh báo và cho di dời ngay nếu xảy ra hiện tượng bất thường. Rất may, từ đầu mùa mưa đến nay chưa có trường hợp nào tử vong, mất tích hay gặp nguy hiểm đến tính mạng. Hàng chục hộ dân rất mong huyện lập hồ sơ, tìm kiếm mặt bằng ổn định để di chuyển tới nơi ở mới an toàn.

Được biết, từ đầu mùa mưa đến nay, không chỉ huyện Than Uyên, tại các huyện: Tân Uyên, Mường Tè, Phong Thổ cũng còn hơn 50 hộ cần di dời đến nơi ở an toàn do ảnh hưởng sạt lở. Trước mắt, tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, UBND các huyện, thị xã khắc phục và xử lý tạm thời những vấn đề cấp thiết đề ra. Tuy nhiên, trong điều kiện tỉnh miền núi, biên giới, nguồn thu ngân sách trên địa bàn còn hạn chế, khả năng cân đối nguồn ngân sách để khắc phục hậu quả thiên tai, ổn định sản xuất và đời sống lâu dài cho đồng bào là rất khó khăn. UBND tỉnh đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương xem xét hỗ trợ cho tỉnh 30 tỷ đồng để khắc phục hậu quả do mưa lũ, sạt lở đất, ổn định đời sống và sản xuất lâu dài cho người dân.