Tròn 18 tuổi, bà Ín xây dựng gia đình, lập nghiệp với hai bàn tay trắng. Rồi vợ chồng bà lần lượt sinh được 4 người con. Tần tảo, tận dụng tiềm năng đất đai, nguồn nước địa phương, bà đã mưu sinh và đi lên bằng nghề sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, đói nghèo luôn đeo bám gia đình do thiếu kinh nghiệm chăn nuôi, trồng trọt, sản phẩm làm ra không đủ cải thiện bữa ăn gia đình. Với quyết tâm làm giàu, năm 2014, bà khai hoang hơn 2ha đất đồi cằn, hoang hóa thành diện tích nương, ruộng. Từ đó, bà cùng chồng đầu tư xây dựng mô hình trang trại VAC trên diện tích đất ruộng của gia đình, dựng nhà sàn 4 gian kiên cố ở giữa trang trại, thuận lợi cho sinh hoạt, bảo quản ngô, thóc.

Bà Ín cho trâu ăn cỏ voi.

Đầu tiên bà Ín xây dựng mô hình trang trại VAC là việc vỗ béo 3 con trâu thương phẩm. Tận dụng toàn bộ diện tích bờ ao, ruộng và khe mương trồng cỏ voi VA06. Ban ngày, bà cắt cỏ voi cho trâu ăn, tối cho uống nước muối và ăn tinh bột (ngô, gạo). Tháng 3/2021, bà bán 2 con trâu thịt, thu 78 triệu đồng. Tiếp đó, tận dụng nguồn nước sạch đào ao nuôi thả các loại cá thịt. Giờ đây, gia đình bà có hơn 1.000m2 ao, mỗi năm nuôi thả trên 1 vạn cá trắm, chép, rôphi thay cho nuôi nhỏ lẻ trước đây. Hàng ngày, bà cho cá ăn đủ 3 bữa (sáng, trưa, chiều), cá ít bệnh, chóng lớn, từ đầu năm đến nay, bán trên 4 tạ cá thịt, thu 24 triệu đồng. Bà Ín tâm sự: “Kinh nghiệm nuôi cá thương phẩm của tôi là thường xuyên vớt rác, vệ sinh ao sạch sẽ. Tôi dẫn nước sạch ra, vào ao, tránh tình trạng cá ngạt khí do nước tù. Trước đây, gia đình tôi thường đến cuối năm mới bán cá thịt nên tư thương ép giá, giảm nguồn thu nhập. Giờ đây, tôi duy trì lúc nào cũng có cá thịt bán ra thị trường với giá ổn định 70 nghìn đồng/kg”.

Bà Ín gieo cấy 1ha lúa séng cù chất lượng cao thay cho giống lúa địa phương trước đây. Ngay từ đầu vụ mùa hàng năm, bà chủ động đăng ký mua lúa giống với cán bộ xã, bản. Huy động 4 lao động chính trong gia đình cùng làm đất, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào gieo cấy, làm cỏ, bón phân và thu hoạch lúa đúng lịch thời vụ. Nhờ đó, sản lượng lúa năm sau cao hơn năm trước. Năm 2020, gia đình bà thu hoạch hơn 2 tấn thóc; trong đó bán 1 tấn thóc, thu 7 triệu đồng. Ngoài ra, bà còn trồng 0,5ha ngô. Toàn bộ sản phẩm ngô nuôi hàng trăm con gà, lợn thịt; trồng, chăm sóc 1ha chè theo hướng hàng hóa. Năm qua, bà thu 5 tấn chè búp tươi, thu lãi trên 20 triệu đồng.

Ông Lò Văn Phà - Chủ tịch Hội NCT xã Bản Hon nhận xét: “Bà Ín là hội viên Chi hội NCT Bản Hon dám nghĩ, dám làm. Bà không quản ngại khó khăn mở rộng mô hình kinh tế trang trại đạt hiệu quả kinh tế cao với việc nuôi nhốt trâu thịt, nuôi cá và đưa giống ngô lai, lúa thuần chất lượng cao vào sản xuất theo hướng hàng hóa. Mỗi năm, gia đình bà thu lãi trên 150 triệu đồng từ mô hình trang trại VAC. Đây là mô hình kinh tế tiêu biểu, hiệu quả kinh tế cao, nhiều người dân trong xã đến học hỏi, làm theo”.

Không chỉ phát triển kinh tế gia đình giỏi, từ năm 2010 đến nay, bà Ín tích cực tham gia hoạt động của Chi hội NCT Bản Hon, gồm: đội văn nghệ, tập thể dục dưỡng sinh tâm thể, chia sẻ, động viên NCT trong xã lúc ốm đau, hoạn nạn. Bà giúp đỡ hàng chục hội viên NCT trong xã kinh nghiệm gieo cấy lúa thuần chất lượng cao; hỗ trợ vốn, giống gia cầm cho hộ nghèo của bản khắc phục khó khăn vươn lên trong cuộc sống. Gia đình bà nhận được nhiều Giấy khen của huyện, xã Bản Hon biểu dương hộ nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững.