Nâng tỷ lệ bao phủ bảo hiểm xã hội tại doanh nghiệp ngoài quốc doanh
Tham gia làm công nhân cao su 11 năm là từng đó thời gian anh Lò Văn Hiên (bản Co Muông, xã Khổng Lào, huyện Phong Thổ) được Nông trường Cao su Phong Thổ (Công ty Cổ phần Cao su Lai Châu) đóng đầy đủ các loại bảo hiểm theo quy định. Công việc chăm sóc, thu hoạch mủ cao su khá vất vả nhưng anh rất yên tâm, bởi tiền lương ổn định lại có thời gian phụ giúp gia đình, được khám sức khỏe định kỳ, khi đau ốm đi viện có nhà nước chi trả, có lương hưu khi về già. Anh Hiên chia sẻ: Việc hàng tháng phải trích một phần thu nhập đóng bảo hiểm ban đầu nhiều công nhân như tôi cũng suy tính, đắn đo. Được các đồng chí lãnh đạo và cán bộ công đoàn nông trường hướng dẫn, giải thích về lợi ích trước mắt, lâu dài, tìm hiểu thêm trên các phương tiện thông tin đại chúng, tôi yên tâm hơn. Sau 11 năm tham gia, tôi nhận thấy đây là quyết định đúng đắn. Khi về già, có sẵn “của để dành” không phải phiền người thân.
Đảm bảo hiệu quả kinh doanh, việc tham gia các loại bảo hiểm theo quy định cho người lao động được Nông trường Cao su Phong Thổ đặc biệt quan tâm. Đến thời điểm này, đơn vị đang ký kết hợp đồng lao động với 137 người và 100% được tham gia BHXH, BHYT, BHTN, bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp. Số tiền đóng nộp bảo hiểm đảm bảo đúng, đủ theo quy định.
Đến thời điểm này, 100% công nhân ký kết hợp đồng lao động được các công ty cao su trên địa bàn tỉnh đóng, nộp bảo hiểm đầy đủ.
3.037 người lao động trong toàn tỉnh được tham gia đóng đầy đủ các loại bảo hiểm là con số khá khiêm tốn. Bởi, theo thống kê chưa đầy đủ của cơ quan BHXH tỉnh, hiện nay còn khoảng 10.000 lao động tại các doanh nghiệp ngoài quốc doanh vẫn chưa tham gia BHXH. Lý giải nguyện nhân này, ông Dương Quốc Tuấn - Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: Do đặc thù quy mô hoạt động của doanh nghiệp trong tỉnh nhỏ và siêu nhỏ mang tính chất gia đình nên sử dụng rất ít lao động, chủ yếu theo hợp đồng khoán việc không liên tục, trả công theo ngày, số ngày làm việc không liên tục (chưa đủ 14 ngày làm việc trong tháng) sử dụng lao động hết tuổi lao động, đã nghỉ hưu nên không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Một số ít doanh nghiệp (lĩnh vực tuyển dụng lao động) sử dụng nhiều lao động nhưng chủ yếu lao động đã tham gia BHXH tại các doanh nghiệp ở tỉnh, thành phố khác. Nhiều lao động thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc nhưng tại thời điểm rà soát dữ liệu, người lao động đã nghỉ việc…
Không chỉ vậy, đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh đang có trên 200 doanh nghiệp ngoài Nhà nước chưa chuyển tiền đóng BHXH với tổng số tiền nợ 5,3 tỷ đồng (bao gồm cả tiền phạt lãi chậm đóng BHXH). Trong đó: trên 60 doanh nghiệp chậm tiền đóng từ 3 tháng đến 11 tháng; 12 doanh nghiệp khó có khả năng chuyển tiền chậm đóng do có thời gian nợ kéo dài từ 12 tháng trở lên, với tổng số tiền chậm đóng gần 700 triệu đồng khó thu do một số doanh nghiệp gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh không có khả năng trả nợ, thậm chí cố tình chây ỳ.
Không đóng hoặc chậm đóng BHXH sẽ tác động rất lớn đến quyền hưởng an sinh xã hội của người lao động. Rõ nhất là người lao động đang làm việc bị ốm đau, sinh con, sức khỏe yếu không được giải quyết hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe kịp thời. Bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp không được giải quyết chế độ, trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Không được quỹ BHYT chi trả quyền lợi khám chữa bệnh BHYT do bị cắt hạn thẻ BHYT theo quy định của Luật BHYT. Người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc không đủ điều kiện giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Trước thực tế việc khai thác, phát triển tham gia BHXH mới tăng trong các doanh nghiệp không đáng kể, không đủ bù với số lao động tham gia BHXH giảm trong năm. Hạn chế thấp nhất tình trạng chây ỳ, chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm, BHXH tỉnh và BHXH huyện đang đẩy nhanh tiến độ, áp dụng nhiều biện pháp bám sát các doanh nghiệp đôn đốc thu, thu nợ. Phối hợp với các cơ quan chuyên môn, địa phương tăng cường tuyên truyền về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc tham gia BHXH, đặc biệt là đối với chủ sử dụng lao động là các doanh nghiệp ngoài quốc doanh.
Đồng thời, tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các doanh nghiệp ngoài quốc doanh phải đăng ký tham gia BHXH cho người lao động; phối hợp với các cơ quan chuyên môn như: Liên đoàn Lao động tỉnh, Cục Thuế tỉnh tổ chức các hội nghị đối thoại, tuyên truyền chính sách pháp luật BHXH, BHYT, BHTN. Hướng dẫn các doanh nghiệp rà soát, xác định, báo cáo tình hình sử dụng lao động, báo tăng các trường hợp lao động thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Chủ động phối hợp với các ngành thanh tra, kiểm tra, rà soát tình hình lao động tham gia BHXH trong các doanh nghiệp và xử lý vi phạm kịp thời.
Đảm bảo quyền, lợi ích chính đáng của người lao động nhằm mục đích chung là phục vụ sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Vì vậy, mỗi doanh nghiệp cần nâng cao vai trò, thể hiện rõ hơn trách nhiệm, góp phần thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT cho người lao động theo quy định của pháp luật và đảm bảo an sinh xã hội.
Thắm - Phương
Bình luận