Đến thăm các bản người Mông của xã Sà Dề Phìn, chúng tôi thấy môi trường sống đã khác so với trước. Đường liên bản, nội bản, nội đồng sạch sẽ, dọc 2 bên đường bà con trồng hoa, cây xanh. Các bản có thùng đựng rác, quy định điểm tập kết rác và được xử lý trong ngày. Đặc biệt hơn, bà con hạn chế sử dụng túi nilon, đồ nhựa thay thế bằng các sản phẩm dễ phân hủy. Những hình ảnh đó là minh chứng cho nhận thức người dân đã thay đổi, không gian sống được cải thiện.

Công an xã Sà Dề Phìn (huyện Sìn Hồ) cùng người dân chăm sóc cây hoa dọc các tuyến đường liên bản.

Trước đây, người dân chưa biết về tác hại của ô nhiễm môi trường nên cứ đổ rác, thả rông gia súc, nhà ở tạm bợ, cạnh đó là nơi nhốt gia súc, cách chỗ ăn, ngủ tầm vài bước chân. Điều này, ảnh hưởng trực tiếp tới môi trường sống.

Để thay đổi nhận thức người dân, nhiều biện pháp được cấp ủy, chính quyền xã triển khai, trong đó đưa cán bộ xuống bản tuyên truyền được đẩy mạnh. Với những việc làm cụ thể như: họp dân, phát tờ rơi, loa phát thanh... đã giúp người dân từng bước hiểu được tầm quan trọng của môi trường đối với cuộc sống, mà thay đổi thói quen, cách sinh hoạt. Cán bộ xã hướng dẫn người dân làm chuồng trại, nhà tiêu hợp vệ sinh, cách xử lý rác, chất thải, nhất là tích cực trồng cây gây rừng, giữ gìn nguồn nước. Đồng thời, đẩy mạnh phong trào giữ gìn vệ sinh khu dân cư, nêu cao tinh thần, trách nhiệm vì cộng đồng. Bên cạnh đó, đề xuất lên UBND huyện, kêu gọi thêm nguồn xã hội hóa mua thùng, xe đẩy chở rác và lò đốt để xử lý rác thải hằng ngày.

Giờ đây, 471 hộ dân ở 4/4 bản của xã có ý thức trong giữ gìn vệ sinh môi trường, dễ nhận thấy nhất là bà con thay đổi phương pháp chăn nuôi, từ thả rông sang chăn dắt có chuồng trại, chất thải được xử lý đúng cách, không gây ô nhiễm môi trường. Nhất là khi có dịch bệnh, người dân thông báo lên xã xử lý, phun thuốc tiêu độc khử trùng, tiêm phòng. Hiện ở các bản có bãi chăn thả, việc thả vật nuôi cạnh nguồn nước, nơi rừng trồng đã không còn.

Anh Mùa A Tủa (bản Sà Dề Phìn) chia sẻ: Để môi trường sạch, đẹp, chúng tôi thường xuyên vệ sinh đường làng, ngõ xóm, không xả rác bừa bãi, thả rông gia súc, đổ rác đúng giờ, đúng nơi quy định. Dân bản góp kinh phí mua hoa, cây xanh trồng dọc tuyến đường nội bản, làm đẹp cảnh quan tại các điểm du lịch như: đồi chè cổ thụ, thác Cát Chua Sỳ. Bản còn đề ra quy định, ai gây ô nhiễm môi trường sẽ chịu trách nhiệm trước dân, trước bản.

... xử lý rác thải tại điểm tập kết rác của bản.

Không chỉ mỗi tuần từ 1 đến 2 lần, người dân các bản tổ chức tổng vệ sinh, mà dọc các tuyến đường nội bản, nội đồng có những cây hoa, cây xanh được trồng. Trên các tuyến đường ấy, cán bộ và nhân dân trong xã góp mua 299 bóng đèn sử dụng năng lượng mặt trời thắp sáng. Hiện nay, mỗi bản có từ 10 đến 12 thùng đựng rác và có tổ thu gom rác thải. Việc sử dụng túi nilon, đồ nhựa trong sinh hoạt giảm bớt, các vật dụng sẵn có trong tự nhiên hoặc các sản phẩm thân thiện với môi trường được dùng thường xuyên. Bên cạnh đó, xã tiến hành ký cam kết với các hộ sản xuất, kinh doanh trên địa bàn có trách nhiệm trong giữ gìn vệ sinh môi trường.

Thời gian tới, sau khi sáp nhập về xã Sìn Hồ, Đảng ủy, UBND xã sẽ tiếp tục vận động bà con nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, nhân rộng các mô hình để các hộ học tập làm theo. Từ đó, xây dựng môi trường sống ngày càng sạch, đẹp, văn minh.