Cán bộ Trạm Y tế xã Nậm Hàng (huyện Mường Tè) phát bơm kim tiêm cho các đồng đẳng viên.

Khu tái định cư Phiêng Luông 1, 2, xã Nậm Hàng (huyện Mường Tè) có khoảng gần 200 hộ dân. Những năm qua, bên cạnh việc an cư lập nghiệp nơi ở mới, người dân nơi đây còn đứng trước một nỗi lo là căn bệnh HIV đang bùng phát và lan nhanh.

Một ngày đầu tháng 12, theo chân anh Lý Văn Thịnh – Cộng tác viên chương trình hỗ trợ bệnh nhân nhiễm HIV, Trung tâm Y tế huyện Mường Tè chúng tôi đến thăm gia đình chị D. (bị nhiễm HIV) ở bản Phiêng Luông 2. Trong căn nhà tuềnh toàng, lạnh lẽo, không có gì đáng giá ngoài chiếc giường, hình ảnh khiến chúng tôi chú ý là di ảnh của chồng trên bàn thờ. Sau một hồi nói chuyện, chị D. mới bớt e dè và cởi mở hơn trong khi đứa con gái 7 tuổi của chị thì sợ sệt núp sau lưng mẹ. Chị D. kể: Tôi lấy chồng năm 2000, vì cuộc sống khó khăn nên chồng tôi quyết định theo bạn bè đi làm ăn xa. Khi trở về đầu tháng 5/2003 anh ấy đã nghiện ma túy. Vài năm sau đó, sức khỏe chồng tôi ngày một yếu rồi qua đời nhưng mọi người đều không biết tại sao. Đến năm 2010, khi thấy sức khỏe suy yếu, tôi đi khám và xét nghiệm tại Trung tâm Y tế huyện thì biết bị lây nhiễm HIV từ chồng. Sau khi được giải thích sự nguy hiểm của căn bệnh này tôi sợ lắm, nhưng được các bác sỹ tư vấn và kê đơn thuốc cho uống và dặn dò cách phòng tránh cho con gái và những người xung quanh. Nhờ đó, tôi vẫn lao động, sinh hoạt bình thường và có thêm điều kiện chăm lo cho con gái.

Anh Đ. V. T. (28 tuổi), ở bản Phiêng Luông 1, do không biết bản thân đã bị nhiễm HIV nên anh đã lập gia đình. Và hậu quả, người vợ trẻ bị nhiễm bệnh từ chồng, còn đứa con nhỏ mới sinh chưa có kết luận cuối cùng của bệnh viện. Ân hận, dằn vặt nhưng đã quá muộn và cái giá phải trả cho sự nông nổi của tuổi trẻ là sự bất hạnh của cả một gia đình. Qua lời anh T. thì con đường dẫn tới anh bị nhiễm HIV khá đơn giản: Khi được nhận tiền đền bù, hỗ trợ của nhà nước từ Dự án di dân tái định cư Thủy điện Sơn La, cuộc sống đang khó khăn bỗng có nhiều tiền trong tay, anh T. cùng với bạn bè chơi bời, ban đầu thì hút ma túy sau rồi chích. Lấy vợ được 1 năm, anh được gia đình vận động đi cai nghiện tại cộng đồng, trở về anh phát hiện bị nhiễm HIV.

Theo số liệu của Trung tâm Y tế huyện Mường Tè, xã Nậm Hàng đang là địa phương đứng đầu huyện với số người nhiễm HIV lên tới 97 ca, tập trung chủ yếu trong độ tuổi lao động và là trụ cột của gia đình.

Nhằm hướng tới mục tiêu không còn người nhiễm mới HIV/AIDS, huyện Mường Tè đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường công tác kiểm tra, xóa bỏ các tụ điểm buôn bán ma túy, đưa đối tượng nghiện, tiêm chích ma túy đi cai nghiện tại cộng đồng. Triển khai treo băng zôn khẩu hiệu, phát tờ rơi về sự nguy hiểm cũng như cách phòng tránh sự  lây lan HIV/AIDS. Đồng thời tuyên truyền cho các hộ kinh doanh nhà nghỉ, khách sạn, quán cà phê - karaoke kinh doanh lành mạnh, đúng pháp luật. Mặt khác, ngoài đấu tranh phòng chống ma túy, mại dâm, nhiệm vụ chống tái trồng cây thuốc phiện ở vùng cao biên giới và đấu tranh truy quét các ổ, nhóm buôn bán, tàng trữ trái phép chất ma túy là điều quan trọng và cần thiết mà huyện đã và đang triển khai quyết liệt.

Bác sỹ Lò Thế Khánh – Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện cho biết: “Những người nhiễm HIV/AIDS luôn có thái độ mặc cảm, người dân xa lánh vì thế họ gặp khó khăn trong việc tái hòa nhập cộng đồng. Với phương châm “khi tư vấn chúng tôi là chuyên gia, khi trò chuyện chúng tôi là tri kỷ”, Trung tâm đang duy trì mạng lưới cộng tác viên tại cơ sở để tuyên truyền và tiếp cận các đối tượng nghiện ma túy và nhiễm HIV, động viên, tuyên truyền giúp họ tích cực cai nghiện và điều trị bệnh theo phác đồ”.

Hy vọng với sự nỗ lực, vào cuộc của các tổ chức, ban, ngành trong huyện, tỷ lệ người nhiễm HIV mới của huyện Mường Tè sẽ giảm, nhưng đối với những người đã mang trong mình căn bệnh thế kỷ HIV rất cần sự sẻ chia, quan tâm của cả cộng đồng, để họ tự tin hòa nhập cộng đồng.