Tổng kim ngạch xuất khẩu dệt may sáu tháng qua mới đạt 18,6 tỷ USD, còn xa đích năm 2023 là 47 tỷ USD. Ảnh: TTXVN

Những điểm sáng hy vọng

Số liệu vừa được Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) công bố cho thấy, tăng trưởng ở các lĩnh vực: xuất khẩu, du lịch và thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) là những tín hiệu tích cực nhất của nền kinh tế nước ta trong sáu tháng vừa qua.

Cụ thể: Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tháng 6/2023 ước đạt 29,3 tỷ USD, tăng 4,5% so tháng trước. Rau quả là một trong những mặt hàng có sự tăng trưởng mạnh, đóng góp vào thành công chung của xuất khẩu thời gian qua với 2,7 tỷ USD trong sáu tháng qua. Tuy vậy, nếu so cùng kỳ năm ngoái, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tháng 6 giảm 11,4%. Tính chung sáu tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 164,45 tỷ USD, giảm 12,1% so cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân của sự suy giảm này là bối cảnh lạm phát tăng cao, nhu cầu tiêu dùng tại một số thị trường là đối tác thương mại quan trọng của Việt Nam suy giảm mạnh. Kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ giảm 22,6%; Hàn Quốc giảm 10,2%; Liên minh châu Âu (EU) giảm 10,1%; Trung Quốc giảm 2,2%. Ở chiều ngược lại, trong sáu tháng đầu năm 2023, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa ước đạt 152,2 tỷ USD, giảm 18,2% so cùng kỳ năm trước.

Về thu hút đầu tư nước ngoài, tính đến ngày 20/6/2023, cả nước có 1.293 dự án mới được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư với số vốn đạt 6,49 tỷ USD, tăng 71,9% về số dự án và 31,3% về số vốn so cùng kỳ năm 2022. Dự án đầu tư nước ngoài đăng ký mới tăng cao so cùng kỳ năm trước cho thấy nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục tin tưởng vào môi trường đầu tư Việt Nam.

Trong số các động lực tăng trưởng nền kinh tế, du lịch thể hiện mức tăng ấn tượng nhất. Tháng 6/2023, lượng khách quốc tế đến Việt Nam đạt 975 nghìn lượt người, tăng 6,4% so tháng trước và gấp 4,1 lần cùng kỳ năm trước. Tính chung sáu tháng đầu năm 2023, khách quốc tế đến nước ta ước đạt gần 5,6 triệu lượt người, gấp 9,3 lần cùng kỳ năm trước. Hàn Quốc là thị trường khách quốc tế lớn nhất với 1,6 triệu lượt khách. Lượng khách du lịch quốc tế tăng mạnh, cùng với 64 triệu lượt khách nội địa đã mang về nguồn thu cho ngành công nghiệp không khói tổng thu lên đến 343,1 nghìn tỷ đồng trong sáu tháng đầu năm 2023. Lượng khách quốc tế đến Việt Nam được kỳ vọng sẽ tiếp tục tăng cao, có thể vượt chỉ tiêu đề ra cho năm 2023 (8 triệu lượt), khi chính sách visa mới, kéo dài thời hạn thị thực điện tử từ 30 ngày lên 90 ngày, sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 15/8/2023 tới đây. Trong nửa đầu năm nay, lượt tìm kiếm về Việt Nam trên công cụ theo dõi xu hướng du lịch của Google liên tục tăng, đưa Việt Nam lọt nhóm sáu địa điểm du lịch được tìm kiếm nhiều nhất trên thế giới. Chính sách kích cầu tiêu dùng nội địa, quảng bá du lịch đã thúc đẩy tăng trưởng của một số ngành dịch vụ. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng sáu tháng đầu năm 2023 đạt quy mô 3.016,8 nghìn tỷ đồng, tăng 10,9% so cùng kỳ năm trước.

Tổng cục Thống kê cũng cho biết: Số lao động đang làm việc trong các doanh nghiệp công nghiệp tại thời điểm 1/6/2023 tăng 0,8% so cùng thời điểm tháng trước và giảm 4,2% so cùng thời điểm năm trước. Sáu tháng đầu năm 2023, tốc độ tăng giá trị tăng thêm toàn ngành công nghiệp chỉ tăng 0,44% so cùng kỳ năm trước; lũy kế tổng thu ngân sách nhà nước đạt 875,8 nghìn tỷ đồng, bằng 54% dự toán năm và giảm 7,8% so cùng kỳ năm trước; bình quân chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 3,29%; lạm phát cơ bản tăng 4,74%,...

Xuất, nhập khẩu hàng hóa sáu tháng đầu năm 2023. Nguồn: Tổng cục Thống kê

Ðồng bộ, hài hòa nhiều giải pháp

Bối cảnh nền kinh tế thế giới vẫn tồn tại nhiều yếu tố rủi ro tiềm ẩn, cầu tiêu dùng thế giới vẫn yếu và khó dự báo. Ở trong nước, sức khỏe doanh nghiệp chưa thể phục hồi sau thời gian dài chịu tác động từ đại dịch Covid-19; tình trạng thiếu vốn, khó khăn về thủ tục vay vốn, lãi suất vay vốn vẫn cao trong khi đầu ra (đơn hàng) giảm, lượng tồn kho còn cao. Đáng nói, tăng trưởng GDP thực tế sáu tháng đầu năm chỉ đạt 3,72% (quý I tăng 3,28%, quý II tăng 4,14%), không đạt mức tăng đề ra, thậm chí thấp hơn nhiều so kế hoạch, Tổng cục trưởng Thống kê Nguyễn Thị Hương cho rằng, mục tiêu tăng trưởng kinh tế cả năm đạt 6,5% là khó khả thi. Đây cũng là nhận định chung của nhiều chuyên gia kinh tế.

Để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong những tháng tiếp theo, các chuyên gia kinh tế khuyến nghị: Cần phối hợp hài hòa các chính sách kinh tế vĩ mô, cân bằng giữa kiểm soát lạm phát và tăng trưởng. Tiếp tục triển khai hiệu quả các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động, phát động các chương trình kích cầu nội địa, hỗ trợ xúc tiến thương mại, tìm kiếm khai thác thị trường mới, đơn hàng mới cho doanh nghiệp. Tăng cường giải pháp hỗ trợ hiệu quả các doanh nghiệp thiếu vốn, giá nguyên liệu đầu vào tăng cao, khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm và một số ngành, lĩnh vực bị tác động bất lợi do nhu cầu của thị trường thế giới suy giảm như: da giày, dệt may, điện-điện tử.

Cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, giảm thủ tục hành chính nhằm tận dụng cơ hội dịch chuyển chuỗi cung ứng, kiến tạo thúc đẩy đầu tư trong và ngoài nước, tăng năng suất và giảm chi phí sản xuất, kinh doanh,... Đặc biệt là đẩy nhanh giải ngân đầu tư công, kịp thời tháo gỡ các khó khăn vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện kế hoạch đầu tư công, tạo động lực tăng trưởng. "Giải ngân nguồn vốn này sẽ là "vốn mồi" quan trọng để thúc đẩy phát triển hạ tầng, tạo thuận lợi cho kinh doanh cùng các hoạt động kinh tế trên diện rộng", Vụ trưởng Thống kê Công nghiệp và Xây dựng (Tổng cục Thống kê) Phí Thị Hương Nga nhấn mạnh.

Theo nhận định của Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), với việc gần đây có nhiều doanh nghiệp, tập đoàn đa quốc gia của Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc đã đến Việt Nam tìm hiểu cơ hội đầu tư và hướng tới những dự án quy mô lớn, thu hút vốn đầu tư nước ngoài sẽ được cải thiện mạnh trong thời gian tới, góp phần tạo động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng nền kinh tế.