Người dân đồng thuận chung tay

Dù là huyện cuối cùng bắt tay vào thực hiện chương trình xây dựng NTM, nhưng đến nay huyện Sìn Hồ đã có 14/22 xã hoàn thành các bước điều tra đánh giá thực trạng NTM theo các tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM. Trong đó đã có 7 xã là: Xà Dề Phìn, Hồng Thu, Phìn Hồ, Phăng Xô Lin, Tả Ngảo, Làng Mô và Tả Phìn đã hoàn thiện quy hoạch và tiến hành hội thảo báo cáo các quy hoạch chung và lập đề án xây dựng NTM để trình tỉnh thẩm định, phê duyệt.

Nhờ sự đầu tư của Đảng và Nhà nước, bản Tà Tủ I, II, xã Nậm Tăm đã có nhiều đổi thay.

Ông Lê Danh Thìn – Phó Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, thành viên Ban Chỉ đạo Chương trình xây dựng NTM huyện Sìn Hồ cho biết: huyện đã triển khai thực hiện chương trình xây dựng NTM với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”. Bước đầu triển khai được người dân đồng thuận hưởng ứng rất cao. Đến nay đã có hơn 50% số xã hoàn thành bước điều tra đánh giá thực trạng, trong đó  7 xã đã hoàn thành quy hoạch chung".

Theo kế hoạch từ nay đến 30/6, huyện sẽ hoàn thành xong quy hoạch chung và lập đề án xây dựng NTM ở toàn bộ các xã và từ nay đến năm 2015 huyện phấn đấu cơ bản hoàn thành tiêu chí xây dựng NTM ở các xã: Xà Dề Phìn, Nậm Tăm và Nậm Mạ.

Theo ghi nhận của chúng tôi ở các xã trên địa bàn huyện, dù nhiều xã chưa được triển khai các bước ban đầu về xây dựng NTM nhưng hầu hết nhân dân đều biết về chủ trương này qua đài, báo. Người dân rất phấn khởi vì đây là cơ hội để cải thiện cuộc sống, thoát nghèo bền vững. Khi được hỏi về chủ trương “xây dựng NTM”, hầu hết bà con đều đồng thuận và sẵn sàng góp sức, thậm chí góp đất, góp tiền cùng nhà nước xây dựng quê hương mình.

Tuy nhiên, ở các xã vùng thấp trong huyện như: Ma Quai, Nậm Tăm, Nậm Mạ, Nậm Cuổi… cơ hội để hoàn thành các tiêu chí quốc gia xây dựng NTM theo chỉ tiêu vùng trung du miền núi phía Bắc là có thể thực hiện được. Bởi hầu hết các xã ở đây đều thuộc vùng tái định cư lòng hồ Thủy điện Sơn La và chương trình trồng cây cao su của tỉnh. Nếu xét trên phương diện về cơ sở hạ tầng như: giao thông, thủy lợi, nhà văn hóa… thì nơi đây đều có các công trình mới đầu tư theo tiêu chuẩn; về tiêu chí chuyển đổi ngành nghề, tăng thu nhập đều có thể đạt được khi các công ty trên địa bàn tuyển dụng công nhân và lợi thế chuyển đổi ngành nghề nuôi cá lòng hồ thủy điện.

Đối với các xã vùng cao, trong đó hầu hết là vùng đặc biệt khó khăn, kinh tế của nhân dân phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp, tập quán canh tác lạc hậu và tỷ lệ đói nghèo cao. Việc chuyển đổi ngành nghề theo tiêu chí xây dựng NTM quốc gia sẽ rất khó khăn khi tiềm năng ngành nghề tạo việc làm cho nông dân không có, một bộ phận nhân dân dân trí thấp, còn trông chờ ỷ lại vào nhà nước. Do địa hình đồi núi cao dốc, việc tạo mặt bằng để xây dựng các công trình hạ tầng cơ sở để đảm bảo tiêu chí là rất khó khăn nếu như không muốn nói là không thể hoàn thành.  

Còn nhiều khó khăn

Là địa phương vùng cao thực hiện điểm xây dựng NTM của huyện Sìn Hồ nhưng đến nay qua thực tế khảo sát, đánh giá thực trạng nông thôn xã Xà Dề Phìn mới cơ bản đạt được 2/19 tiêu chí là: điện nông thôn và hệ thống chính trị xã hội. Trong khi đó xã còn rất nhiều tiêu chí mới chỉ đạt từ 40 – 60% so với tiêu chí quốc gia như: thu nhập bình quân đầu người 4,7 triệu đồng/năm; tỷ lệ đói nghèo 56,6%; giao thông nông thôn, đường nội đồng chủ yếu là đường đất, lầy lội vào mùa mưa…

Cũng như nhiều địa phương khác, sau khi có văn bản hướng dẫn của cấp trên về triển khai thực hiện chương trình xây dựng NTM, xã Xà Dề Phìn đã tiến hành khảo sát, đánh giá về thực trạng nông thôn trên địa bàn. Trên cơ sở các nội dung của bộ tiêu chí, xã đã tiến hành tổ chức lấy ý kiến và đều nhận được sự đồng thuận của nhân dân. Tuy nhiên, các mục tiêu khác đều có thể đạt được nếu có vốn để giải quyết, nhưng về mặt bằng xây dựng các công trình như nhà văn hóa, khu vui chơi thể thao của xã, bản và mở rộng cứng hóa các trục đường thôn, bản… thì xã khó có thể hoàn thành bởi địa bàn đồi núi dốc cao.

Ông Sùng Phủ Trống – Chủ tịch UBND xã Xà Dề Phìn cho biết: Sau khi lấy ý kiến người dân trong xã đều rất đồng thuận. Nhưng lộ trình phấn đấu của huyện đề ra là từ nay đến năm 2015 là cơ bản hoàn thành sẽ khó thực hiện được. Hầu hết các gia đình trong xã thu nhập chủ yếu nhờ sản xuất nông nghiệp, trong khi đó mục tiêu thu nhập phải đạt bằng 1,2 thu nhập bình quân toàn tỉnh thì xã mới chỉ đạt được 0,59 lần. Việc thi công đường dân sinh thôn bản, nội đồng theo tiêu chí cần mặt bằng rộng, nhà nước hỗ trợ ximăng, người dân góp công sức, cát sỏi, trong khi đó có bản cách xa trung tâm xã tới gần 10km. Nhân dân trong xã đều sẵn sàng khi cần góp đất. Tuy nhiên, do địa hình quá dốc, quanh vùng không có cát, sỏi, đá xây dựng nên xã không thể huy động bà con góp tiền mua…

Để hoàn thành các tiêu chí quốc gia mà Chính phủ áp dụng cho vùng trung du miền núi phía Bắc bao gồm nhiều nội dung liên quan phát triển kinh tế - xã hội đòi hỏi có sự kết hợp hài hòa giữa huy động nội lực, sức sáng tạo của nhân dân và sự hỗ trợ của Nhà nước thông qua nguồn vốn lồng ghép các chương trình, dự án.

Song hiện nay thực trạng nông thôn ở nhiều địa phương trên địa bàn huyện Sìn Hồ rất khó khăn về địa hình, mặt bằng cũng như đòi hỏi một nguồn vốn lớn mới có thể hoàn thành được. Nên chăng Chính phủ cần ban hành một bộ tiêu chí riêng cho vùng đặc biệt khó khăn?