Trạm Y tế xã Sà Dề Phìn được đầu tư cơ sở vật chất khang trang. Tuy vậy, trạm cũng chỉ có thể khám, điều trị được những bệnh thông thường và thực hiện các chương trình mục tiêu y tế quốc gia, còn lại người dân phải lên tuyến trên, dù phải đi xa hàng chục cây số. Đây cũng là lí do, trạm thường xuyên không có bệnh nhân điều trị nội trú. Trong khi đó, Trạm Y tế phải chăm sóc sức khỏe cho trên 2.000 người dân của xã.

Người dân được kiểm tra sức khỏe trước khi tiêm phòng Covid-19 tại Trạm Y tế xã Sà Dề Phìn, huyện Sìn Hồ.

Lí giải điều này, Y sĩ Nguyễn Thị Hoa Dung - Trạm trưởng Trạm Y tế Sà Dề Phìn cho biết: Trạm có 5 cán bộ, trong đó 4 y sỹ, 1 y tá (thừa y sỹ, thiếu dược sỹ) mà nhiều năm không có bác sỹ biên chế. Không có bác sỹ thì nhiều danh mục kỹ thuật hay danh mục thuốc không được trang cấp hoặc có nhưng không sử dụng được. Đồng nghĩa với cán bộ y tế cơ sở khó nâng cao nghiệp vụ, người dân khó tiếp cận dịch vụ y tế có chất lượng ở gần nơi cư trú.

Để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho Trạm Y tế xã Sà Dề Phìn, Trung tâm Y tế huyện đã tăng cường bác sỹ (1 lần/tuần) về khám và điều trị một số bệnh thông thường cho người dân. Về lâu dài, trạm rất cần được bổ sung bác sỹ biên chế cũng như bố trí lại nhân lực theo đúng yêu cầu chuyên môn.

Không có bác sỹ biên chế đã khiến việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn của cán bộ Trạm Y tế xã Phăng Sô Lin còn nhiều khó khăn, bất cập. Đơn cử như danh mục thuốc của trạm có rất ít so với quy định; không sử dụng hết các phòng chức năng lẫn các thiết bị lắp đặt. Thậm chí từng được trang cấp các trang thiết bị trong danh mục dành cho bác sỹ nhưng nhiều năm không sử dụng, Trạm hoàn trả Trung tâm Y tế huyện để tránh lãng phí hoặc có được trang cấp cũng không dám nhận.

Không chỉ vậy, thiếu bác sỹ đặc biệt bất lợi khi triển khai thực hiện việc theo dõi, cấp cứu sau tiêm vắcxin phòng Covid-19 (nhất là khi tiến hành tiêm lưu động tại bản). Ảnh hưởng đến chỉ tiêu thực hiện danh mục kỹ thuật cũng như điểm cộng cho việc việc xét duyệt Trạm Y tế đạt chuẩn quốc gia.

Không có bác sỹ biên chế khiến các Trạm Y tế trên địa bàn huyện Sìn Hồ chưa thể khám, chữa các bệnh như: tiểu đường, tim mạch, ung thư hoặc xử lý các trường hợp cấp cứu sản khoa… Nhiều danh mục thuốc không được kê đơn, một số trang thiết bị kỹ thuật phải “đắp chiếu”. Vậy nên, ở hầu hết các Trạm Y tế chỉ tấp nập khi đến đợt tiêm phòng vắcxin, nhận thuốc điều trị định kỳ, xác nhận giấy tờ, còn khi dịch Covid – 19 lắng xuống lại trở nên đìu hiu. Bởi, nếu mắc bệnh thông thường, người dân tự mua thuốc uống hoặc khi cần thiết thì đến bệnh viện tuyến huyện hoặc tuyến tỉnh cho “chắc ăn”.

Đến ngày 30/6/2022, Trung tâm Y tế huyện Sìn Hồ có tổng số 306 viên chức, hiện tại còn thiếu 35 viên chức. Trong đó, 47 bác sỹ (2 bác sỹ tăng cường); tỷ lệ 5,16 bác sỹ/vạn dân; số trạm y tế có bác sỹ là 4/22, chỉ đạt 18,2%. Với 22 trạm y tế xã, thị trấn, thực tế nhân lực chưa đủ theo quy định, riêng xã Pu Sam Cáp mới chỉ có 3 cán bộ.

Y sỹ Trạm Y tế xã Phăng Sô Lin, huyện Sìn Hồ cấp phát thuốc cho bệnh nhân.

Địa bàn rộng, điều kiện đi lại khó khăn, để có thể đến trạm y tế đối với nhiều người dân vùng sâu không dễ. Vậy nhưng, ra đến trạm lại không được siêu âm, đo điện tim hay khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế do không có bác sỹ. Bắt buộc người dân phải di chuyển quãng đường xa hơn nữa để đến Trung tâm Y tế huyện. Điều này tạo ra tình trạng quá tải cho bệnh viện tuyến trên mà tuyến y tế cơ sở không có cơ hội hoàn thành “tròn vai” là “người gác cổng” chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho Nhân dân.

Thiếu nguồn nhân lực, đặc biệt là bác sỹ biên chế tại trạm y tế xã không phải câu chuyện của riêng huyện Sìn Hồ mà là thực trạng chung của các địa phương khác trong tỉnh. Đây đang là bài toán khó cho ngành Y tế Lai Châu.

Giải pháp tháo gỡ những khó khăn, bất cập đó? Trao đổi nội dung này với phóng viên, BS.CKII Nguyễn Thế Phong – Phó Giám đốc Sở Y tế Lai Châu khẳng định: Sở Y tế đang xây dựng 143 vị trí tuyển dụng, trong đó 80 vị trí bác sỹ và xây dựng đề án vị trí việc làm, kế hoạch tuyển dụng viên chức để kịp thời bổ sung biên chế cho các tuyến cơ sở và dự kiến thực hiện trong năm 2022.

Đồng thời, đề xuất với UBND tỉnh sớm ban hành chính sách thu hút và đãi ngộ cho cán bộ y tế công tác lâu dài tại Lai Châu. Tăng cường cử cán bộ y tế đi đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ tại các trường đại học y dược và đào tạo liên tục cập nhật các kỹ thuật, chuyên môn mới tại các vụ, viện trung ương.

Với những giải pháp mang tính dài hơi của ngành Y tế Lai Châu, hy vọng trong thời gian sớm nhất, các trạm y tế xã, thị trấn sẽ đảm bảo cả điều kiện “cần” và “đủ”, khẳng định rõ hơn vai trò tuyến đầu trong chăm sóc, bảo vệ sức khỏe Nhân dân.