Mỗi ngày hè với Tẩn Ngải Sơn (11 tuổi) ở bản Nậm Núc (xã Phăng Sô Lin, huyện Sìn Hồ) là một ngày lao động cực nhọc. Từ sáng sớm Sơn đã phải đi nương hoặc lên rừng kiếm củi, đào sắn, tìm hoa chuối rừng…  Còn nhớ, hè năm 2014, Sơn đã bị ngã gẫy chân do gùi củi nặng. Nhưng vì hoàn cảnh nghèo khó, các em còn nhỏ nên bố mẹ Sơn cần phải huy động sự hỗ trợ của em. Anh Tẩn Ngải Phù (bố của Sơn) cho biết: “Vẫn biết mùa hè là lúc các con được nghỉ ngơi, vui chơi nhưng thiếu người làm nên phải phụ giúp bố mẹ. Hơn nữa có muốn cho con vui chơi cũng không biết chỗ nào. Nếu để ở nhà sợ con cùng chúng bạn rủ nhau tắm suối, tắm sông còn nguy hiểm hơn”.

Mùa hè, nhiều em nhỏ vùng cao phải lao động giúp bố mẹ.

Dưới cái nắng chói chang, không khí oi bức của ngày hè, tại xã Nậm Ban (huyện Nậm Nhùn) chúng tôi có dịp trò chuyện với em Giàng A Trình (12 tuổi) ở bản Nậm Vản khi em vừa đi nương về. Hạ bó củi to hơn người xuống ven đường, Trình hồn nhiên kể: “Hè nào em cũng phải phụ giúp bố mẹ, hôm thì bẻ ngô, gặt lúa, hôm thì đào măng, lấy củi trong rừng đến tối mịt mới về”. Theo Trình thì các bạn cùng trang lứa với em nghỉ hè đều phải lao động như vậy. Khi được hỏi em có tham gia những hoạt vui chơi do các tổ chức đoàn thể địa phương tổ chức không? Trình lắc đầu và nói chưa từng được tham gia hoạt động nào cả.

Sớm phải lăn lộn với nương rẫy nên Trình và Sơn cũng như hầu hết trẻ em vùng cao chẳng hề biết đến công viên, đồ chơi hay những hoạt động bổ ích trong dịp hè. Trong khi đó các bạn đồng lứa ở khu vực thành phố hay trung tâm huyện, thị trấn lại được hưởng một mùa hè ngập tràn niềm vui từ những hoạt động ngoại khóa sôi nổi như: học đàn, hát, múa, sinh hoạt hè tại khu dân cư…

Theo tìm hiểu chúng tôi được biết mỗi mùa hè đến, Tỉnh đoàn và các Huyện đoàn trong tỉnh chỉ đạo các cơ sở Đoàn trực thuộc triển khai nhiều hoạt động bổ ích, tạo sân chơi lành mạnh cho thiếu niên nhi đồng. Tuy nhiên, do kinh phí hạn hẹp, không phải địa phương nào cũng đủ điều kiện tổ chức các hoạt động hè, do vậy chuyện thiếu sân chơi ngày hè cho trẻ vùng cao thật dễ hiểu.

Bên cạnh đó, Lai Châu là tỉnh biên giới, dân cư sống thưa thớt, địa hình chia cắt phức tạp, giao thông khó khăn, nhiều thôn, bản chưa có điện, chưa có nhà văn hóa, việc tập trung các em tham gia sinh hoạt hè gặp trở ngại. Không có điểm vui chơi tập trung dưới sự hướng dẫn, kiểm soát của người lớn, các em nhỏ vùng cao tự tìm cho mình những thú vui riêng như: trèo cây hái quả, tắm suối…

Để thiếu nhi vùng cao có sân chơi bổ ích đúng nghĩa trong dịp hè, rất cần sự phối hợp từ phía gia đình, các tổ chức đoàn thể và sự vào cuộc của chính quyền địa phương.